Tuần 21. Cấu tạo bài văn miêu tả cây cối

Trường PTQT Kinh Bắc
Giáo án
Môn Tiếng Việt
Phân môn: Tập làm văn
Ngày dạy: 1/2/2008
Giáo viên: Lê Kiều Hưng
Năm học: 2007-2008
Thứ năm ngày 1 tháng 2 năm 2008
Tập làm văn
Cấu tạo bài văn miêu tả cây cối
Nhận xét:
II. Ghi nhớ:
III. Luyện tập:
Mục tiêu: Nắm được cấu tạo ba phần: mở bài, thân bài, kết bài) của một bài văn tả cây cối.
- Biết lập dàn ý miêu tả một cây ăn quả quen thuộc theo 1 trong 2 cách đã học( tả lần lượt bộ phận của cây, tả lần lượt từng thời kì phát triển của cây)
I. Nhận xét
Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
Bãi ngô quê em ngày càng xanh tốt. Mới dạo nào những cây ngô còn lấm tấm như mạ non. Thế mà chỉ ít lâu sau, ngô đã thành cây rung rung trước gió và ánh nắng. Những lá ngô rộng dài, trổ ra mạnh mẽ, nõn nà.
Trên ngọn, một thứ búp như kết bằng nhung và phấn vươn lên. Những đàn bướm trắng, bướm vàng bay đến, thoáng đỗ rồi thoáng bay đi. Núp trong cuống lá, những búp ngô non nhú lên và lớn dần. Mình có nhiều khía vàng vàng và những sợi tơ hung hung bọc trong làn áo mỏng óng ánh.
Trời nắng chang chang, tiếng tu hú gần xa ran ran. Hoa ngô xơ xác như cỏ may. Lá ngô quắt lại rủ xuống. Những bắp ngô đã mập và chắc, chỉ còn chờ tay người đến bẻ mang về.
Bài 1: Xác định các đoạn văn và nội dung của từng đoạn
Đoạn 1: 3 dòng đầu :
Giới thiệu bao quát về bãi ngô, tả cây ngô từ khi còn lấm tấm như mạ non đến lúc trở thành những cây ngô với lá rộng dài.
Đoạn 2: 4 dòng tiếp theo:
Tả hoa và búp ngô non gia đoạn đơm hoa, kết trái.
Đoạn 3: còn lại:
Tả hoa và lá ngô giai đoạn bắp ngô đã mập và chắc, có thể thu hoạch.
Bài 2: Đọc lại bài Cây mai quý ( sách Tiếng Việt 4, tập 2, trang 23)Xác định trình tự miêu tả của bài.
Giới thiệu bao quát về cây mai( chiều cao, dáng, thân, tán, gốc, cành, nhánh

Đi sâu tả cánh hoa, trái hoa.
Nêu cảm nghĩ của người miêu tả
4 dòng đầu
4 dßng tiÕp
Còn lại
So sánh trình tự miêu tả trong bài Cây mai tứ quý có điểm gì khác bài Bãi ngô
Bài Cây mai tứ quý tả:


Bài Bãi ngô tả:
Tả từng bộ phận của cây
Tả từng thời kì phát triển của cây
II. Ghi nhớ
Bài văn miêu tả cây cối thường có ba phần:

1. Mở bài: Tả hoặc giới thiệu bao quát về cây.

2. Thân bài: Tả từng bộ phận của cây hoặc tả từng thời kì phát triển của cây.

3. Kết bài: Có thể nêu ích lợi của cây, ấn tượng đặc biệt hoặc tình cảm của người tả với cây
III. Luyện tập
Bài 1: Đọc bài văn Cây gạo (sách Tiếng Việt 4, tập hai, trang 32) và ghi lại trình tự miêu tả.
Gợi ý: Tả từng bộ phận của cây, hay tả từng thời kì phát triển của cây. Nêu cụ thể.
Đoạn 1: Giới thiệu bao quát cây gạo già mỗi khi bước vào mùa hàng năm.
Đoạn 2: Tả cây gạo già sau mùa hoa..
Đoạn 3: Tả cây gạo khi quả gạo đã già..
Bài văn: Tả theo từng thời kì phát triển của bông hoa gạo, từ lúc hoa còn đỏ mọng đến lúc mùa hoa hết, những bông hoa đỏ trở thành những quả gạo, những mảnh vỏ tách ra, lộ những múi bông khiến câyv gạo như treo rung rinh hàng ngàn nồi cơm gạo mới.
Bài 2: Dàn ý miêu tả một cây ăn quả quen thuộc theo một trong hai cách đã học:
a) Tả lần lượt từng bộ phận của cây.
b) Tả từng thời kì phát triển của cây.
Vớ d6u: T? cõy chu?i
MB: Cây chuối đang ra buồng ở vườn nhà em

TB: +Tả bao quát:
cây chuối to, cao, mọc thành bui xanh tốt.
+ Tả chi tiết:
- Rễ như con giun, bám vào đất
- Gốc phình to
Thân xốp, nhẵn
Lá: to, dài. Lá già: xanh thẫm, lá non xanh nõn
Hoa: lúc mới ra nhọn, chĩa lên trời.
Buồng chuối dài to, trĩu xuống.
Quả chuối như ngón tay, úp sát vào nhau.

KB: - Nêu lợi ích của cây chuối: quả, thân, lá, hoa
- Tình cảm và sự chăm sóc của em đối với cây chuố