Tuần 5. Đoạn văn trong bài văn kể chuyện

Tập làm văn 4
I. Nhận xét
Hãy nêu những sự việc tạo thành cốt truyện Những hạt thóc giống. Cho biết mỗi sự việc kể trên trong đoạn văn nào?
Dấu hiệu nào giúp em nhận ra chỗ mở đầu và chỗ kết thúc của đoạn văn?
3. Từ hai bài tập trên, hãy rút ra nhận xét:
Mỗi đoạn văn trong bài văn kể chuyện kể điều gì?
Đoạn văn được nhận ra nhờ dấu hiệu nào?
Những sự việc tạo thành cốt truyện Những hạt thóc giống.
- Sự việc 1: Nhà vua muốn tìm người trung thực để truyền ngôi, nghĩ ra kế: luộc chín thóc giống rồi giao cho dân chúng, giao hẹn: ai thu hoạch được nhiều thóc thì sẽ truyền ngôi cho.
- Sự việc 2: Chú bé Chôm dốc công chăm sóc mà thóc chẳng nảy mầm.
- Sự việc 3:Chôm dám tâu vua sự thật trước sự ngạc nhiên của mọi người.
Nhà vua khen ngợi Chôm trước sự dũng cảm; đã quyết định truyền ngôi cho Chôm.
Mỗi sự việc được kể trong từng đoạn văn sau:
- Sự việc 1 được kể trong đoạn 1( 3 dòng đầu).
- Sự việc 2 được kể trong đoạn 2 (2 dòng tiếp theo).
- Sự việc 3 được kể trong đoạn 3 ( 8 dòng tiếp theo).
- Sự việc 4 được kể trong đoạn 4 ( 4 dòng còn lại).
2. Dấu hiệu giúp nhận ra chỗ mở đầu và kết thúc đoạn văn:
- Chỗ mở đầu đoạn văn là chỗ đầu dòng, viết lùi vào 1 ô.
- Chỗ kết thúc đoạn văn là chỗ chấm xuống dòng.
Lưu ý: Có khi xuống dòng cũng chưa hết đoạn văn: VD: đoạn 2 trong truyện Những hạt thóc giống có mấy lời thoại, phải mấy lần xuống dòng mới kết thúc đoạn văn. Nhưng đã hết đoạn văn thì phải xuống dòng.
3. Từ hai bài tập trên, hãy rút ra nhận xét:
Mỗi đoạn văn trong bài văn kể chuyện kể điều gì?
Mỗi đoạn văn trong bài văn kể chuyện kể một sự việc trong một chuỗi sự việc làm nòng cốt cho diễn biến của truyện.
b) Đoạn văn được nhận ra nhờ dấu hiệu nào?
Hết một đoạn văn, cần chấm xuống dòng.
II. Ghi nhớ
Mỗi câu chuyện có thể gồm nhiều sự việc.
Mỗi sự việc được kể thành một đoạn văn.
2. Khi viết hết một đoạn văn, cần chấm xuống
dòng.
III. Luyện tập
Dưới đây là ba đoạn văn được viết theo cốt truyện Hai mẹ con và bà tiên trong đó có hai đoạn đã hoàn chỉnh, còn một đoạn mới chỉ có phần mở đầu và phần kết thúc. Hãy viết tiếp phần còn thiếu.
a) Ngày xưa, ở làng kia, có hai mẹ con cô bé sống trong một túp lều. Họ phải làm lụng vất vả quanh năm mới đủ ăn.
b) Một hôm, người mẹ không may bị bệnh nặng. Cô bé ngày đêm chăm sóc mẹ, nhưng bệnh mẹ mỗi ngày một nặng thêm. Có người mách:
- Ở vùng bên có ông thầy thuốc giỏi chữa được bệnh này.
Cô bé nhờ bà con hàng xóm trông nom mẹ, ngay hôm ấy lên đường.
c) Vừa đi, cô bé hiếu thảo vừa lo mấy đồng bạc không đủ trả tiền thuốc cho mẹ. Bỗng cô thấy bên đường có vật gì như chiếc tay nải ai bỏ quên.
………………
Bà lão cười hiền hậu:
- Khen cho con đã hiếu thảo lại thật thà. Ta chính là tiên thử lòng con đấy thôi. Con thật đáng được giúp đỡ. Hãy đưa ta về nhà chữa bệnh cho mẹ con.
III. Luyện tập
- Câu chuyỆn kỂ lẠi chuyỆn gì?
( Câu chuyện kể lại em bé vừa hiếu thảo, vừa trung thực thật thà.)
- Đoạn nào viết hoàn chỉnh? Đoạn nào còn thiếu?
(Đoạn 1, đoạn 2 đã hoàn chỉnh, đoạn 3 còn thiếu)
- Đoạn 1 kể sự việc gì?
(Hai mẹ con nhà nghèo phải làm lụng vất vả quanh năm).
- Đoạn 2 kể về sự việc gì?
(Mẹ cô bé ốm nặng, cô bé phải đi tìm thầy thuốc).
- Đoạn 3 còn thiếu phần nào?
- Đoạn 3 theo em kể lại chuyện gì?
- Kể lại sự việc cô bé trả lại người đánh rơi túi tiền.
(Đoạn 3 còn thiếu phần thân đoạn).
Gợi ý
c) Vừa đi, cô bé hiếu thảo vừa lo mấy đồng bạc không đủ trả tiền thuốc cho mẹ. Bỗng cô thấy bên đường có vật gì như chiếc tai nải ai bỏ quên.
Cô bé nhặt tay nải lên. Miệng túi không hiểu sao lại mở. Cô bé thoáng thấy bên trong những thỏi vàng lấp lánh. Ngửng lên, cô chợt thấy phía xa có bóng một bà cụ lưng còng đang đi chầm chậm.Cô bé đoán chắc đây là tay nải của bà cụ. Tội nghiệp, bà cụ mất chiếc tay nải này chắc buồn và tiếc lắm. Nghĩ vậy, cô bèn rảo bước đuổi theo bà cụ, vừa đi vừa gọi:
- Cụ ơi , cụ dừng lại đã . Cụ đánh rơi tay nải này.
Bà cụ có lẽ nặng tai nên mãi mới nghe thấy và dừng lại. Cô bé tới nơi, hổn hển nói: “Có phải cụ quên cái tay nải ở đằng kia không ạ?”
Bà lão cười hiền hậu:
- Khen cho con đã hiếu thảo lại thật thà. Ta chính là tiên thử lòng con đấy thôi. Con thật đáng được giúp đỡ. Hãy đưa ta về nhà chữa bệnh cho mẹ con.
Đoạn văn đã hoàn chỉnh