Tuần 14. Thế nào là miêu tả?

TẬP LÀM VĂN
Thế nào là miêu tả?
1. Thế nào là kể chuyện?
Kể chuyện là kể lại một chuỗi sự việc có đầu có cuối, liên quan đến một hay một số nhân vật.
Mỗi câu chuyện cần nói lên được một điều có ý nghĩa.
KIỂM TRA BÀI CŨ
2. Có mấy cách mở bài, kết bài trong bài văn kể chuyện? Hãy nêu các cách mở bài và kết bài đó?
- Có hai cách mở bài: Mở bài trực tiếp và mở bài gián tiếp.
Có hai cách kết bài: Kết bài mở rộng và kết bài không mở rộng.
1. Đoạn văn sau miêu tả những sự vật nào?
Trước mặt tôi, một cây sòi cao lớn toàn thân phủ đầy lá đỏ. Bên cạnh đó, như để tôn thêm màu đỏ chói lọi kia lại là màu vàng rực rỡ của mấy cây cơm nguội. Một làn gió rì rào chạy qua, những chiếc lá rập rình lay động như những đốm lửa vàng lửa đỏ bập bùng cháy. Tôi rẽ lá, nhẹ nhàng men theo một lạch nước để đến cạnh cây sòi. Nước róc rách chảy, lúc trườn lên mấy tảng đá trắng, lúc luồn dưới mấy gốc cây ẩm mục.
Trần Hoài Dương

Cây sòi
Cây nhỏ cùng họ với thầu dầu, lá nhỏ hình củ đậu, dùng để nhuộm, hạt có thể ép lấy dầu dùng trong công nghiệp.
Cây cơm nguội
Lạch nước
Đường nước chảy hẹp, nông, ít dốc, thông ra sông, hồ.
Trước mặt tôi, một cây sòi cao lớn toàn thân phủ đầy lá đỏ. Bên cạnh đó, như để tôn thêm màu đỏ chói lọi kia lại là màu vàng rực rỡ của mấy cây cơm nguội. Một làn gió rì rào chạy qua, những chiếc lá rập rình lay động như những đốm lửa vàng lửa đỏ bập bùng cháy. Tôi rẽ lá, nhẹ nhàng men theo một lạch nước để đến cạnh cây sòi. Nước róc rách chảy, lúc trườn lên mấy tảng đá trắng, lúc luồn dưới mấy gốc cây ẩm mục.
Trần Hoài Dương

2.Viết vào vở những điều em hình dung được về các sự vật trên theo lời miêu tả:
Cây sòi
cao lớn
lá đỏ
chói lọi
lá rập rình lay động như những đốm lửa đỏ
lá rập rình lay động như những đốm lửa vàng
lá vàng
rực rỡ
Cây cơm nguội
Lạch nước
trườn lên mấy tảng đá; luồn dưới mấy gốc cây ẩm mục
Róc rách (chảy)
3.Qua những nét miêu tả trên, em thấy tác giả đã quan sát sự vật bằng những giác quan nào?
Bằng mắt
a) Để tả được hình dáng của cây sòi, màu sắc của lá sòi và lá cây cơm nguội, tác giả phải quan sát bằng những giác quan nào?
b) Để tả được chuyển động của lá cây, tác giả phải quan sát bằng giác quan nào?
c) Để tả được chuyển động của dòng nước, tác giả phải quan sát bằng giác quan nào?
Bằng mắt
Bằng mắt, bằng tai
d) Muốn miêu tả sự vật, người viết phải làm gì?
Quan sát kỹ đối tượng bằng nhiều giác quan

Qua phần chúng ta vừa tìm hiểu, em hãy cho biết thế nào là miêu tả?
Miêu tả là vẽ lại bằng lời những đặc
điểm nổi bật của cảnh, của người, của
vật để giúp người nghe, người đọc hình
dung được các đối tượng ấy.
GHI NHỚ
Miêu tả là vẽ lại bằng lời những đặc điểm nổi bật của cảnh, của người, của vật để giúp người nghe, người đọc hình dung được các đối tượng ấy.
1.Tìm những câu văn miêu tả trong truyện Chú Đất Nung.
Thảo luận
nhóm đôi
2 phút
Dĩ l� m?t ch�ng k? si r?t b?nh, cu?i ng?a tía, d�y cuong v�ng v� m?t n�ng cơng ch�a m?t tr?ng, ng?i trong m�i l?u son.
LUYỆN TẬP
2.Em thích những hình ảnh nào trong đoạn trích dưới đây? Hãy viết 1, 2 câu miêu tả trong những hình ảnh đó.
mưa
(Trích)
Chớp
Rạch ngang trời
Khô khốc
Sấm
Ghé xuống sân
Khanh khách cười
Cây dừa
Sải tay
Bơi
Ngọn mùng tơi
Nhảy múa
Mưa
Mưa
Ù ù như xay lúa
Lộp bộp
Lộp bộp
Rơi
Rơi...
Đất trời
Mù trắng nước
Mưa chéo mặt sân
Sủi bọt
Cóc nhảy chồm chồm
Chó sủa
Cây lá hả hê
Bố em đi cày về
Đội sấm
Đội chớp
Đội cả trời mưa...

Trần Đăng Khoa
- Âm thanh của tiếng sấm rền vang giống như tiếng cười của những vị khách ồn ào, mời vào đến sân đã cười khanh khách chào chủ nhà
Câu văn miêu tả.
Sấm rền vang rồi bỗng nhiên “đùng đùng, đoàng đoàng” làm mọi người giật mình, tưởng như sấm đang ở ngoài sân cất tiếng cười khanh khách.
Câu văn miêu tả.
2.Em thích những hình ảnh nào trong đoạn trích dưới đây? Hãy viết 1, 2 câu miêu tả trong những hình ảnh đó.
mưa
(Trích)
Chớp
Rạch ngang trời
Khô khốc
Sấm
Ghé xuống sân
Khanh khách cười
Cây dừa
Sải tay
Bơi
Ngọn mùng tơi
Nhảy múa
Mưa
Mưa
Ù ù như xay lúa
Lộp bộp
Lộp bộp
Rơi
Rơi...
Đất trời
Mù trắng nước
Mưa chéo mặt sân
Sủi bọt
Cóc nhảy chồm chồm
Chó sủa
Cây lá hả hê
Bố em đi cày về
Đội sấm
Đội chớp
Đội cả trời mưa...

Trần Đăng Khoa
Những tàu dừa cứng cáp dẻo dai là thế mà cũng phải cuống cuồng chống đỡ cơn mưa như người đang sải tay bơi.
Câu văn miêu tả.
2.Em thích những hình ảnh nào trong đoạn trích dưới đây? Hãy viết 1, 2 câu miêu tả trong những hình ảnh đó.
mưa
(Trích)
Chớp
Rạch ngang trời
Khô khốc
Sấm
Ghé xuống sân
Khanh khách cười
Cây dừa
Sải tay
Bơi
Ngọn mùng tơi
Nhảy múa
Mưa
Mưa
Ù ù như xay lúa
Lộp bộp
Lộp bộp
Rơi
Rơi...
Đất trời
Mù trắng nước
Mưa chéo mặt sân
Sủi bọt
Cóc nhảy chồm chồm
Chó sủa
Cây lá hả hê
Bố em đi cày về
Đội sấm
Đội chớp
Đội cả trời mưa...

Trần Đăng Khoa
Những ngọn mùng tơi chờ đợi cơn mưa đã lâu nên vui mừng nhảy múa chào đón.
Câu văn miêu tả.
2.Em thích những hình ảnh nào trong đoạn trích dưới đây? Hãy viết 1, 2 câu miêu tả trong những hình ảnh đó.
mưa
(Trích)
Chớp
Rạch ngang trời
Khô khốc
Sấm
Ghé xuống sân
Khanh khách cười
Cây dừa
Sải tay
Bơi
Ngọn mùng tơi
Nhảy múa
Mưa
Mưa
Ù ù như xay lúa
Lộp bộp
Lộp bộp
Rơi
Rơi...
Đất trời
Mù trắng nước
Mưa chéo mặt sân
Sủi bọt
Cóc nhảy chồm chồm
Chó sủa
Cây lá hả hê
Bố em đi cày về
Đội sấm
Đội chớp
Đội cả trời mưa...

Trần Đăng Khoa
Mưa rơi lộp độp, lộp độp đều đặn, hòa cùng với tiếng gió thổi khiến người ta tưởng như ai đang xay lúa.
Câu văn miêu tả.
2.Em thích những hình ảnh nào trong đoạn trích dưới đây? Hãy viết 1, 2 câu miêu tả trong những hình ảnh đó.
mưa
(Trích)
Chớp
Rạch ngang trời
Khô khốc
Sấm
Ghé xuống sân
Khanh khách cười
Cây dừa
Sải tay
Bơi
Ngọn mùng tơi
Nhảy múa
Mưa
Mưa
Ù ù như xay lúa
Lộp bộp
Lộp bộp
Rơi
Rơi...
Đất trời
Mù trắng nước
Mưa chéo mặt sân
Sủi bọt
Cóc nhảy chồm chồm
Chó sủa
Cây lá hả hê
Bố em đi cày về
Đội sấm
Đội chớp
Đội cả trời mưa...

Trần Đăng Khoa
Bố em đi cày không kịp chạy mưa. Bố về nhà cùng với cơn mưa, cùng với cái mũ khổng lồ: cả sấm, cả chớp, cả trời mưa.
Câu văn miêu tả.