Tuần 14. Cấu tạo bài văn miêu tả đồ vật

Thứ sáu ngày 16 tháng 11 năm 2013
Tập làm văn
Kiểm tra bài cũ
Đây là vật gì?
Cái cối tân
Cái cối xinh xinh xuất hiện như một giấc mộng, ngồi chễm chệ giữa gian nhà trống.
U gọi nó là cái cối tân. Cái vành, cái áo đều làm bằng nan tre. Hai cái tai nó bằng tre già màu nâu. Mỗi tai có một cái lỗ tròn xoe. Lúc nào, tai cũng tỉnh táo để nghe ngóng. Cối có hai hàm răng bằng gỗ dẻ. U gọi là dăm. Răng nó nhiều, ken vào nhau. Vậy nên, người ta nói “chật như nêm cối”. Nói đến cối lại phải nói đến cần. Cái cần dài bằng tre đực vàng óng. Đầu cần là củ tre, có cái chốt. Cái chốt bằng tre mà rắn như đanh, móc vào tai cối. Từ chỗ tay cầm có cái thừng buộc vào xà nhà. Đẩy đi kéo lại, cối kêu ù ù.
Chọn được ngày lành tháng tốt, u đong một giành thóc vàng ươm về. Đổ vào lòng cối, u xay thử. Từ xung quanh cối, gạo lẫn chấu chảy xuống vành rào rào như mưa. U vốc ra một nắm, tãi ra, thổi phù phù. U gật đầu nói : “Cối tuy mới, chửa thuần nhưng mà nó xay được thế này là tốt nhất đấy!” Cứ thế ngày lại ngày qua, đêm đêm tôi xay lúa với u. Đêm đêm tiếng cối ù ù vui cả xóm…
Cái cối xay cũng như những đồ dùng đã sống cùng tôi-cái võng đay, cái chiếu manh, cái mâm gỗ, cái giỏ cua, cái chạn bát, cái giường nứa…tất cả, tất cả chúng đều cất tiếng nói : “Chúng tôi được sống cùng tuổi thơ anh. Chúng tôi hoàn toàn không muốn nhờ vả anh cái gì. Chúng tôi chỉ muốn theo dõi từng bước anh đi…”


Tập Làm Văn: CẤU TẠO BÀI VĂN MIÊU TẢ ĐỒ VẬT
a. Bài văn tả cái gì?
b. Tìm các phần mở bài, kết bài.
Mỗi phần ấy nói lên điều gì?
c. Các phần mở bài, kết bài đó giống
với những cách mở bài , kết bài nào
đã học?
d. Phần thân bài tả cái cối theo trình
tự như thế nào?
Thảo Luận nhóm
Tập Làm Văn: CẤU TẠO BÀI VĂN MIÊU TẢ ĐỒ VẬT
Cái cối tân
Cái cối xinh xinh xuất hiện như một giấc mộng, ngồi chễm chệ giữa gian nhà trống.
U gọi nó là cái cối tân. Cái vành, cái áo đều làm bằng nan tre. Hai cái tai nó bằng tre già màu nâu. Mỗi tai có một cái lỗ tròn xoe. Lúc nào, tai cũng tỉnh táo để nghe ngóng. Cối có hai hàm răng bằng gỗ dẻ. U gọi là dăm. Răng nó nhiều, ken vào nhau. Vậy nên, người ta nói “chật như nêm cối”. Nói đến cối lại phải nói đến cần. Cái cần dài bằng tre đực vàng óng. Đầu cần là củ tre, có cái chốt. Cái chốt bằng tre mà rắn như đanh, móc vào tai cối. Từ chỗ tay cầm có cái thừng buộc vào xà nhà. Đẩy đi kéo lại, cối kêu ù ù.
Chọn được ngày lành tháng tốt, u đong một giành thóc vàng ươm về. Đổ vào lòng cối, u xay thử. Từ xung quanh cối, gạo lẫn chấu chảy xuống vành rào rào như mưa. U vốc ra một nắm, tãi ra, thổi phù phù. U gật đầu nói : “Cối tuy mới, chửa thuần nhưng mà nó xay được thế này là tốt nhất đấy!” Cứ thế ngày lại ngày qua, đêm đêm tôi xay lúa với u. Đêm đêm tiếng cối ù ù vui cả xóm…
Cái cối xay cũng như những đồ dùng đã sống cùng tôi-cái võng đay, cái chiếu manh, cái mâm gỗ, cái giỏ cua, cái chạn bát, cái giường nứa…tất cả, tất cả chúng đều cất tiếng nói : “Chúng tôi được sống cùng tuổi thơ anh. Chúng tôi hoàn toàn không muốn nhờ vả anh cái gì. Chúng tôi chỉ muốn theo dõi từng bước anh đi…”


Tập Làm Văn: CẤU TẠO BÀI VĂN MIÊU TẢ ĐỒ VẬT
b. Tìm các phần mở bài, kết bài.
Mỗi phần ấy nói lên điều gì?
Mở bài:
Gi?i thi?u c�i c?i
(d? v?t du?c mi�u t?)
C�i c?i xinh xinh xu?t hi?n nhu m?t gi?c m?ng ng?i ch?m ch? gi?a gian
nh� tr?ng.
Thảo Luận nhóm
Tập Làm Văn: CẤU TẠO BÀI VĂN MIÊU TẢ ĐỒ VẬT
b. Tìm các phần mở bài, kết bài. Mỗi phần ấy nói lên điều gì?
Kết bài:
Nêu phần kết thúc của bài ( Tình cảm thân thiết giữa các đồ vật trong nhà với bạn nhỏ)
C�i c?i xay cung nhu nh?ng d? d�ng d� s?ng c�ng tơi - c�i v�ng day, c�i chi?u manh, c�i m�m g?, c�i gi? cua, c�i ch?n b�t, c�i giu?ng n?a.. t?t c?, t?t c? ch�ng nĩ d?u c?t ti?ng nĩi: "Ch�ng tơi du?c s?ng c�ng v?i tu?i tho anh. Ch�ng tơi hồn tồn khơng mu?n nh? v? anh c�i gì.Ch�ng tơi ch? mu?n theo d�i t?ng bu?c anh di".
Thảo Luận nhóm
c. Các phần mở bài, kết bài đó giống với những cách mở bài , kết bài nào đã học?
Mở bài :Giới thiệu ngay đồ vật sẽ tả là cái cối tân

Kết bài: Nêu phần kết thúc của bài , bình luận thêm.(Tình cảm thân thiết giữa các đồ vật trong nhà với bạn nhỏ)
( M? b�i tr?c ti?p )
( K?t b�i m? r?ng )
Thảo Luận nhóm

T? hình d�ng c�i c?i theo trình t?: t? b? ph?n l?n d?n b? ph?n nh?, t? ngịai v�o trong,t? ph?n chính d?n ph?n ph?.
Cái vành cái áo ; hai
cái tai lỗ tai ; hàm răng cối dăm cối ; cần cối đầu cần cái chốt dây thừng buộc cần.
d. Phần thân bài tả cái cối theo trình tự như
thế nào?
Thân bài:
-T? cơng d?ng c?a c�i
c?i
- xay lúa, tiếng cối làm
vui cả xóm.
Thảo Luận nhóm
Để bài văn miêu tả cái cối chân thực,
sinh động
 Tác giả đã sử dụng những hình ảnh so sánh:
- chật như nêm cối .
- cái chốt bằng tre mà rắn như đanh
- c�i tai t?nh t�o d? nghe ngĩng. .
- c�i c?i xay, c�i v�ng day . . .vv t?t c?,
t?t c? ch�ng nĩ d?u c?t ti?ng nĩi : . . .
Thảo Luận nhóm
Tập Làm Văn: CẤU TẠO BÀI VĂN MIÊU TẢ ĐỒ VẬT
Ghi nh?
1. Bài văn miêu tả đồ vật có ba phần là: mở bài, thân bài và kết bài.
2. Có thể mở bài theo kiểu trực tiếp hay gián tiếp và kết bài theo kiểu mở rộng hoặc không mở rộng.
3.Trong phần thân bài, trước hết, nên tả bao quát tòan bộ đồ vật, rồi tả những bộ phận có đặc điểm nổi bật.
Tập Làm Văn: CẤU TẠO BÀI VĂN MIÊU TẢ ĐỒ VẬT
Đây là vật gì?
Tập Làm Văn: CẤU TẠO BÀI VĂN MIÊU TẢ ĐỒ VẬT
Ở phần thân bài tả cái trống trường, một bạn học sinh đã viết:
Anh chàng trống này tròn như cái chum, lúc nào cũng chễm chệ trên một cái giá gỗ kê ở trước phòng bảo vệ. Mình anh ta được ghép bằng những mảnh gỗ đều chằn chặn, nở ở giữa, khum nhỏ lại ở haiđầu. Ngang lưng quấn hai vành đai to bằng con rắn cạp nong, nom rất hùng dũng. Hai đầu trống bịt kín bằng da trâu thuộckĩ, căng rất phẳng.
Sáng sáng đi học tới gần trường, tôi nghe thấy tiếng ồm ồm giục giã”Tùng!Tùng!Tùng!” là chúng tôi rảo bước cho kịp giờ vào học. Vào những lúc tập thể dục, anh trống lại “cầm càng” cho chúng tôi theo nhịp “Cắc,tùng! Cắc,tùng!” đều đặn. Khi anh ta “xả hơi” một hồi dài là lúc chúng tôi cũng được “xả hơi” sau một buổi học.
Dùng bút chì gạch chân các câu văn:
Tả bao quát cái trống.

b. Nêu tên những bộ phận của cái trống được miêu tả

c. Tìm những từ ngữ tả hình dáng, âm thanh của cái trống
Tả bao quát cái trống.
Anh ch�ng tr?ng n�y trịn nhu m?t c�i chum, l�c n�o cung ch?m ch? tr�n m?t c�i gi� g? k� ? tru?c phịng b?o v?.
Dùng bút chì gạch chân các câu văn:
Dùng bút chì gạch chân các câu văn:

b. Những bộ phận của cái trống được miêu tả

Bộ phận :
Mình trống ,
ngang lưng trống,
hai đầu trống

c. Nh?ng t? ng? t? hình d�ng, �m thanh c?a c�i tr?ng
? Hình d�ng :
Trịn nhu c�i chum, mình du?c gh�p b?ng
nh?ng m?nh g? d?u ch?n ch?n, n? ? gi?a,
khum nh? l?i ? hai d?u, ngang lung qu?n hai
v�nh dai to b?ng con r?n c?p nong, nom r?t
h�ng dung, hai d?u b?t kín b?ng da tr�u thu?c
ki, cang r?t ph?ng.
? �m thanh :
-Ti?ng tr?ng tru?ng ?m ?m gi?c gi� " T�ng !
T�ng !T�ng !- gi?c tr? r?o bu?c d?n tru?ng
- Tr?ng " c?m c�ng " theo nh?p "C?c, t�ng ! C?c, t�ng! " d? h?c sinh t?p th? d?c.
- Tr?ng " x? hoi " m?t h?i d�i l� l�c h?c sinh du?c ngh?.

Dùng bút chì gạch chân các câu văn:
d. Hãy viết thêm phần mở bài và kết bài để thành bài văn hoàn chỉnh
d.Hãy viết thêm phần mở bài và kết bài để thành bài văn hòan chỉnh
? M? b�i:
C�i tr?ng cĩ m?t ? ngơi tru?ng em khơng bi?t d� bao nam r?i.Th?y b?o: " Ít nh?t cung tr�n ch?c nam r?i".Th? m� tr?ng v?n cịn t?t, v?n cịn sang s?ng g?i ch�ng em nhanh ch�n v�o l?p m?i ng�y.
? K?t b�i:
Tr?ng tru?ng d� tr? th�nh ngu?i b?n d?ng h�nh v?i ch�ng em. Mai d�y, khi l?n l�n, d� cĩ di d?n b?t c? noi n�o c?a T? qu?c song ti?ng tr?ng tru?ng m�i m�i v?n b?p b�ng bao k? ni?m.
Trò chơi
Ai đoán nhanh
B?n h�y d?c do?n van sau v� cho bi?t dĩ l�
v?t gì?
M?i ngan ch? l?n hon cu?n s�ch h?c. Em nh�t th�m h?p d?ng b�t, thu?c, t?y d� th?y n?ng triu tay.
Bạn hãy đọc đọan văn sau và cho biết đó là
vật gì?
Chuẩn bị:
Luyện tập miêu tả đồ vật
Chào tạm biệt