Tuần 14. Cấu tạo bài văn miêu tả đồ vật

PHÒNG GDĐT LONG XUYÊN-AN GIANG
Tr­êng TiÓu häc Hµm Nghi
Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ!
Lớp 4
Giáo viên: Lê Phương Thủy
Kiểm tra bài cũ
1. Thế nào là miêu tả?
2. Miêu tả là vẽ lại bằng lời những đặc điểm nổi bật của cảnh, của người, của vật để giúp người nghe, người đọc hình dung được các đối tượng ấy.
Kiểm tra cũ:
Tìm những câu văn miêu tả trong đoạn văn sau:
Chao ôi ! Đôi giày mới đẹp làm sao ! Thân giày làm bằng vải cứng, dáng thon thả, màu vải như màu da trời những ngày thu. Phần thân giày gần sát cổ có hai hàng khuy dập và luồn một sợi dây trắng nhỏ vắt ngang.
Thân giày làm bằng vải cứng, dáng thon thả, màu vải như màu da trời những ngày thu. Phần thân giày gần sát cổ có hai hàng khuy dập và luồn một sợi dây trắng nhỏ vắt ngang.
Thứ sáu, ngày 5 tháng 12 năm 2014
Tập lằm văn
Cấu tạo bài văn miêu tả đồ vật

1.Đọc bài văn Caùi coái taân (SGK tr 143-144) và trả lời câu hỏi:
a. Bài văn tả cái gì?
b. Tìm các phần mở bài, kết bài. Mỗi phần ấy nói lên điều gì?
c. Các phần mở bài, kết bài đó giống với những cách mở bài, kết bài nào đã học?
d. Phần thân bài tả cái cối theo trình tự như thế nào?
NHÓM ĐÔI

Giải nghĩa từ

Tân: Mới
Nêm: mảnh cứng nhỏ, dùng để chêm cho chặt.
Lỏi: sót lại
Chửa: chưa( cách nói ở một số địa phương Bắc Bộ)
Thuần: quen việc.
Bài văn tả cái gì?
CÁI CỐI TÂN
b. Tìm các phần mở bài, kết bài.
Mỗi phần ấy nói lên điều gì?
Mở bài:
Giới thiệu cái cối
(đồ vật được miêu tả)
Cái cối xinh xinh xuất hiện như một giấc mộng ngồi chễm chệ giữa gian nhà trống.
b. Tìm các phần mở bài, kết bài. Mỗi phần ấy nói lên điều gì?
Kết� bài:
Nêu phần kết thúc của bài ( Tình cảm thân thiết giữa các đồ vật trong nhà với bạn nhỏ)
Cái cối xay cũng như những đồ dùng đã sống cùng tôi - cái võng đay,cái chiếu manh, cái mâm gỗ, cái giỏ cua, cái chạn bát, cái giường nứa.- tất cả, tất cả chúng nó đều cất tiếng nói:"Chúng tôi được sống cùng với tuổi thơ anh. Chúng tôi hoàn toàn không muốn nhờ vả anh cái gì. Chúng tôi chỉ muốn theo dõi từng bước anh đi.
c. Các phần mở bài, kết bài đó giống với những cách mở bài , kết bài nào đã học?
Mở bài trực tiếp:
Giới thiệu ngay đồ vật sẽ tả là cái cối tân

Kết bài mở rộng:
Nêu phần kết thúc của bài , bình luận thêm.(Tình cảm thân thiết giữa các đồ vật trong nhà với bạn nhỏ)

Gi?ng các kiểu mở bài trực tiếp, kết bài mở rộng trong văn kể chuyện.
Đoạn 1:
Cái vành cái áo ;
hai cái tai lỗ tai ;
hàm răng cối dăm cối ;
cần cối đầu cần
cái chốt dây thừng
d. Phần thân bài tả cái cối theo trình tự như thế nào?
Tả hình dáng cái cối.
1. cái vành
2. cái áo
3. cái tai
4. lỗ tai
8. cái chốt
5. hàm răng
6. cần cối
7. đầu cần
9. dây thừng
-Tả công dụng của cái cối
Đoạn 2:
- xay lúa, tiếng cối làm vui cả xóm.
? Tác giả đã sử dụng những hình ảnh so sánh:
- chật như nêm cối .
- cái chốt bằng tre mà rắn như đanh
? Các hình ảnh nhân hóa :
- cái tai tỉnh táo để nghe ngóng. .
- cái cối xay, cái võng đay . . .vv tất cả,
tất cả chúng nó đều cất tiếng nói : . . .
Bài 2:
Theo em, khi tả một đồ vật,
ta cần tả những gì ?
Khi
Miêu
tả
Tả bao quát toàn bộ đồ vật.
Tả những bộ phận có đặc
điểm nổi bật.
Thể hiện tình cảm với đồ vật.
Từ kết quả của bài tập 1 và 2, các em hãy sử dụng sơ đồ tư duy để vẽ sơ đồ cấu tạo bài văn miêu tả đồ vật.
N2
CẤU TẠO BÀI VĂN MIÊU TẢ ĐỒ VẬT
THÂN BÀI
KẾT BÀI
Giới thiệu đồ vật sẽ tả
MB theo kiểu trựctiếp
MB theo kiểu gián tiếp
Tả những bộ phận
có đặc điểm nổi bật
Tả bao quát
KB theo kiểu mở rộng
Nêu cảm nghĩ hoặc nhận xét
KB theo kiểu không mở rộng
MỞ BÀI
Cấu tạo bài văn miêu tả đồ vật
Ghi nhớ :
Ghi nhớ
Bài văn miêu tả đồ vật có ba phần là: mở bài, thân bài và kết bài.
2. Có thể mở bài theo kiểu trực tiếp hay gián tiếp và kết bài theo kiểu mở rộng hoặc không mở rộng.
3.Trong phần thân bài, trước hết, nên tả bao quát tòan bộ đồ vật, rồi tả những bộ phận có đặc điểm nổi bật.
Ở phần thân bài tả cái trống trường, một bạn học sinh đã viết:
Anh chàng trống này tròn như cái chum,lúc nào cũng chễm chệ trên một cái giá gỗ kê ở trước phòng bảo vệ.Mình anh ta được ghép bằng những mảnh gỗ đều chằn chặn, nở giữa, khum nhỏ lại ở hai đầu. Ngang lưng quấn hai vành đai to bằng con rắn cạp nong,nom rất hùng dũng.Hai đầu trống bịt kín bằng da trâu thuộc kĩ, căng rất phẳng.
Sáng sáng đi học tới gần trường, tôi nghe thấy tiếng ồm ồm giục giã " Tùng!Tùng!Tùng!" là chúng tôi rảo bước cho kịp giờ vào học.Vào những lúc tập thể dục, anh trống lại "cầm càng" cho chúng tôi theo nhịp"Cắc,tùng! Cắc,tùng!"đều đặn. Khi anh ta "xả hơi" một hồi dài là lúc chúng tôi cũng được "xả hơi" sau một buổi học.
Luyện tập
Tìm câu văn tả bao quát cái trống.
b. Nêu tên những bộ phận của cái trống được miêu tả
c. Tìm những từ ngữ tả hình dáng, âm thanh của cái trống
d. Viết thêm phần mở bài và kết bài để bài văn hoàn chỉnh.
Luyện tập
Tìm câu văn tả bao quát cái trống.

b. Nêu tên những bộ phận của cái trống được miêu tả

c. Tìm những từ ngữ tả hình dáng, âm thanh của cái trống

d. Viết thêm phần mở bài và kết bài để bài văn hoàn chỉnh.
Luyện tập
Tìm câu văn tả bao quát cái trống.
Anh chàng trống này tròn như cái chum, lúc nào cũng chễm chệ trên một cái giá gỗ kê trước phòng bảo vệ.
b. Nêu tên những bộ phận của cái trống được miêu tả
Đầu trống
Mình trống
Ngang lưng trống
c. Tìm những từ ngữ tả hình dáng, âm thanh của cái trống.
Hình dáng:
Tròn như cái chum.
Mình anh ta được ghép bằng những mảnh gỗ đều chằn chặn, nở ở giữa, khum nhỏ lại ở hai đầu.
Ngang lưng quấn hai vành đai to bằng con rắn cạp nong, nom rất hùng dũng.
Hai đầu bịt kín bằng da trâu thuộc kĩ, căng rất phẳng.
Âm thanh:
Tiếng trống ồm ồm giục giã “Tùng !Tùng!Tùng !”
- Trống “cầm càng” theo nhịp “Cắc, tùng ! Cắc, tùng !” đều đặn.
- Trống “xả hơi” một hồi dài
d.Hãy viết thêm phần mở bài và kết bài để thành bài văn hoàn chỉnh
VD: Mở bài
Anh chàng trống là người bạn thân thiết nhất với tôi trong những năm cắp sách đến trường.
Ở trường, cái gì đối với tôi cũng gắn bó thân thương nhưng có lẽ anh chàng trống là người bạn mà tôi yêu quý nhất.

VD: Kết bài:

T?m bi?t anh tr?ng d�m h?c trị ch�ng tơi ra v?.

Kì ngh? h� d� d?n r?i, ph?i chia tay v?i anh tr?ng tơi bu?n l?m. Tơi mong m?i ng�y t?u tru?ng d?n nhanh d? g?p l?i anh tr?ng, ngu?i b?n th�n y�u c?a tơi.
I. Nhận xét :
Thân bài
Hình dáng
Công dụng
Cái vành
Cái áo
Lỗ tai
Hai cái tai
Tiếng cối làm vui cả xóm
Hàm răng cối
Cái cần
Xay lúa
Cái chốt
Đầu cần
Dăm cối
Dây thừng buộc cối
I. Nhận xét :
Thân bài
Hình dáng
Công dụng
Cái vành
Cái áo
Lỗ tai
Hai cái tai
Tiếng cối làm vui cả xóm
Hàm răng cối
Cái cần
Xay lúa
Cái chốt
Đầu cần
Dăm cối
Dây thừng buộc cối