Tuần 11. Mở bài trong bài văn kể chuyện

MÔN: TẬP LÀM VĂN
Kiểm tra bài cũ
Luyện tập trao đổi ý kiến với người thân
Em và người thân trong gia đình cùng đọc một truyện
nói về một người có nghị lực, có ý chí vươn lên. Em
trao đổi với người thân về tính cách đáng khâm phục
của nhân vật đó.
Hãy cùng bạn đóng vai người thân để thực hiện cuộc
trao đổi trên.
MỞ BÀI TRONG BÀI VĂN KỂ CHUYỆN
I. Nhận xét
Thứ ba ngày 14 tháng 11 năm 2017
Nhận xét:

1. Đọc truyện sau:
Rùa và thỏ
Trời mùa thu mát mẻ. Trên bờ sông, một con rùa đang cố sức tập chạy.
Một con thỏ thấy thế liền mỉa mai:
- Đã gọi là chậm như rùa mà cũng đòi tập chạy.
Rùa đáp:
Anh đừng giễu tôi! Anh với tôi thử chạy thi coi ai hơn!
Thỏ ngạc nhiên:
Rùa mà dám chạy thi với thỏ sao? Ta chấp chú em một nửa đường đó!
Rùa không nói gì. Biết mình chậm chạp, nó dốc sức chạy thật nhanh.
Thỏ nhìn theo, mỉm cười. Nó nghĩ: “Chả việc gì mà vội, rùa gần tới đích, mình phóng cũng thừa sức thắng cuộc.” Vì vậy, nó cứ nhởn nhơ nhìn trời, mây, cây cỏ.
Lúc sực nhớ đến cuộc thi, ngẩng đầu lên, nó thấy rùa đã gần tới đích, bèn vắt chân lên cổ mà chạy. Nhưng muộn mất rồi. Rùa đã tới đích trước nó.
2. Tìm đoạn mở bài trong truyện trên.

3.Cách mở bài sau đây có gì khác với cách mở bài nói trên?
Trong muôn loài, rùa vốn nổi tiếng là chậm chạp, còn thỏ thì chạy nhanh như bay. Thế mà có một con rùa dám chạy thi với thỏ và thắng cả thỏ. Vì sao có chuyện ngược đời như vậy? Sau đây, em xin kể đầu đuôi câu chuyện ấy.
MỞ BÀI TRONG BÀI VĂN KỂ CHUYỆN


Trong muôn loài, rùa vốn nổi tiếng là chậm chạp, còn thỏ thì chạy nhanh như bay. Thế mà một con rùa dám chạy thi với thỏ và thắng cả thỏ. Vì sao có chuyện ngược đời như vậy? Sau đây, em xin kể đầu đuôi câu chuyện ấy.
Mở bài trực tiếp
Kể ngay
vào sự việc mở đầu
câu chuyện
Mở bài gián tiếp
Nói chuyện khác
để dẫn vào câu chuyện
định kể
Trời mùa thu mát mẻ. Trên bờ sông, một con rùa đang cố sức tập chạy.
Hai cách mở bài trên có gì khác nhau?
Có hai cách mở bài:
1. Mở bài trực tiếp:

2. Mở bài gián tiếp:
Kể ngay vào sự việc mở đầu câu chuyện.

Nói chuyện khác để dẫn vào câu chuyện định kể.
II- Ghi nhớ
MỞ BÀI TRONG BÀI VĂN KỂ CHUYỆN
III/ Luyện tập
Đọc kĩ từng mở bài sau và cho biết:
- Đây là cách mở bài nào?
- Vì sao em biết ?
MỞ BÀI TRONG BÀI VĂN KỂ CHUYỆN
Mở bài a
Có một con rùa sống bên sông. Biết mình chậm chạp nên hôm nào cũng vậy, vừa sáng sớm tinh mơ, nó đã ra bờ sông tập chạy.
MỞ BÀI TRONG BÀI VĂN KỂ CHUYỆN
Mở bài b
Xưa nay, người cậy tài cậy giỏi mà chủ quan, biếng nhác thì chẳng làm nên việc gì. Ngược lại, sức có kém nhưng quyết tâm, nhẫn nại ắt thành công. Câu chuyện Rùa và thỏ chứng minh điều đó.
MỞ BÀI TRONG BÀI VĂN KỂ CHUYỆN
Mở bài c
Đầu năm học vừa qua, lớp em có mấy bạn vì chủ quan, lười biếng nên kết quả học tập sút kém hẳn so với hồi lớp ba. Cô giáo bèn kể chuyện Rùa và thỏ để khuyên các bạn phải cố gắng, chăm chỉ. Câu chuyện này như sau:
MỞ BÀI TRONG BÀI VĂN KỂ CHUYỆN
Mở bài d
Trong các loài thú, mấy ai chạy nhanh bằng bọn thỏ chúng tôi? Thấy bóng chúng tôi trên đường đua thì hươu, nai còn phải kiêng dè, chưa nói gì tới bác trâu hay chị lợn. Thế mà có lần thỏ tôi phải ngậm đắng nuốt cay chịu thua anh chàng rùa nổi tiếng lù đù, chậm chạp. Câu chuyện ấy dạy cho tôi một bài học nhớ đời. Đầu đuôi thế này:
MỞ BÀI TRONG BÀI VĂN KỂ CHUYỆN
4 ĐOẠN MỞ BÀI
Trực tiếp
keå ngay vaøo söï vieäc môû ñaàu caâu chuyeän
Gián tiếp
Gián tiếp
noùi veà yù nghóa caâu chuyeän ñeå daãn vaøo caâu chuyeän
Gián tiếp
nói veà chuyeän chuû quan trong
hoïc haønh ñeå daãn vaøo caâu chuyeän
Gián tiếp
neâu leân lôøi taâm söï cuûa thoû ñeå daãn vaøo caâu chuyeän
Hồi ấy, ở Sài Gòn, Bác Hồ có một người bạn tên là Lê.
Một hôm, Bác Hồ hỏi bác Lê:
- Anh có yêu nước không?
Bác Lê trả lời:
- Có chứ.
- Anh có thể giữ bí mật không?
- Có.
- Tôi muốn đi ra nước ngoài xem Pháp và các nước khác họ làm như thế nào, sau đó, trở về giúp đồng bào chúng ta. Nhưng đi một mình cũng mạo hiểm. Anh có muốn đi với tôi không?
Bác Lê sửng sốt:
- Nhưng chúng ta lấy đâu ra tiền mà đi?
- Đây, tiền đây!
Vừa nói, Bác Hồ vừa giơ hai bàn tay ra và tiếp:
- Chúng ta sẽ làm bất cứ việc gì để sống và để đi. Anh đi với tôi chứ?
Theo TRẦN DÂN TIÊN


Hai bàn tay
Hồi ấy, ở Sài Gòn, Bác Hồ có một người bạn tên là Lê.
Tìm đoạn mở bài trong câu chuyện và cho biết đó là cách mở bài nào?
Mở bài trực tiếp
Qua câu chuyện Hai bàn tay. Bác Hồ là tấm gương sáng về ý chí và nghị lực, vượt qua mọi khó khăn để đạt được mục đích.
Cảm phục nghị lực của Bác Hồ trong quá trình tìm đường cứu nước.


Bài 3: Kể lại phần mở đầu câu chuyện trên theo cách mở bài gián tiếp.
Thảo luận nhóm 4
1
3
Trò chơi
Giải ô số - đoán hình nền
2
4
Câu 1:
Có mấy cách mở bài? Đó là những cách nào?
Câu 2:
Thế nào là mở bài trực tiếp?
Câu 3:
Thế nào là mở bài gián tiếp?
Câu 4:
Em hãy đọc một câu ca dao (thành ngữ, tục ngữ) nói về rùa hoặc thỏ mà em biết.