Tự chọn 9 - cực hay

Tự chọn Ngữ văn
Chuyên đề 1 – tháng 2/2009

Bài 1 : Khái quát chung về văn nghị luận
( bài dạy 1 tiết )

A. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
- Củng cố kiến thức tổng hợp về văn nghị luận đã học từ các lớp dưới (từ lớp 7 - 9)
2. Kỹ năng:
- Rèn kỹ năng nhớ, tái hiện kiến thức và vận dụng vào thực hành.
B. Chuẩn bị của GV và HS:
- GV: Soạn bài và đọc tài liệu tham khảo.
- HS: Đọc và chuẩn bị bài ở nhà; tham khảo tài liệu có liên quan đến bài học.
C. Tổ chức hoạt động dạy học
* định lớp, kiểm tra bài cũ.
Bài cũ: ? Thế nào là văn nghị luận? Kể tên các văn bản nghị luận đã học ở lớp 8, 9?
* Tổ chức dạy học bài mới

Hoạt động 1: Khái quát về văn nghị luận

Hoạt động của GV - HS
Nội dung cần đạt

- GV củng cố lại kiến thức HS đã được học về văn nghị luận.
? Thế nào là văn nghị luận?




? Đặc điểm của văn nghị luận là gì?
?Thế nào là luận điểm? Luận điểm được trình bày như thế nào?













? Thế nào là luận cứ?





? Lập luận là gì?


? Nêu các bước làm bài văn nghị luận?
? Khi tìm hiểu đề văn gnhị luận cần chú ý những gì?















? Vai trò và đặc điểm của các yếu tố biểu cảm, miêu tả, tự sự trong văn nghị luận?









? Có những dạng bài nghị luận nào đã học?



I. Khái quát về văn nghị luận
1. Khái niệm văn nghị luận
Văn nghị luận là lối văn nhằm xác lập cho người đọc, người nghe một tư tưởng, một quan điểm nào đó.
2. Đặc điểm của văn nghị luận
a. Luận điểm: Luận điểm là những tư tưởng, quan điểm, chủ trương mà người viết(nói) nêu ra ở trong bài.
- Mỗi luận đề phải được xác định bằng một hệ thống luận điểm.
- Phân biệt luận điểm với luận đề: Luận đề là vấn đề được đặt ra để người HS phải vận động kiến thức(lí lẽ, dẫn chứng) để giải đáp cho đúng, cho trúng, cho đầy đủ.
- Có nhiều cách trình bày luận điểm:
+ Trình bày luận điểm theo phương pháp diễn dịch. Luận điểm chính là câu chủ đề, đứng ở đầu đoạn văn.
+ Trình bày luận điểm theo phương pháp qui nạp. Luận điểm chính là câu chủ đề, đứng ở cuối đoạn văn.
b. Luận cứ: Luận cứ là lí lẽ, dẫn chứng đưa ra làm cơ sở cho luận điểm. Luận cứ phải chân thật, đúng đắn, tiêu biểu thì mới khiến cho luận điểm có sức thuyết phục.
c. Lập luận: Lập luận là cách nêu luận cứ để dẫn đến luận điểm. Lập luận phải chặt chẽ, hợp lí thì bài văn mới có sức thuyết phục.
3. Cách làm một bài văn nghị luận
a. Tìm hiểu đề, tìm ý:
- Luận đề: Luận đề là vấn đề được đặt ra để người HS phải vận động kiến thức (