Đề thi và bài giải môn Ngữ Văn vào lớp 10 - Tp. Hồ Chí Minh

Bài giải gợi ý của thầy Lý Tú Anh , THPT Vĩnh Viễn:
Câu 1:
a. Tác hại của rác thải nhựa đối với cuộc sống:
- Ảnh hưởng tiêu cực đến hệ sinh thái
- Làm ô nhiễm môi trường đất, nước
- Gây nguy hại cho nguồn lợi thủy hải sản
- Tác động xấu đến sức khỏe con người.
b. Thành phần biệt lập được sử dụng trong đoạn cuối văn bản 2: chắc chắn. Đó là thành phần tình thái.
c. Hai văn bản trên đều nói về vấn đề rác thải nhựa.
-  Văn bản 1 đề cập đến tác hại của nó.
-  Văn bản 2 đề cập đến các giải pháp mà các chính phủ Scotland, Anh, Đài Loan đã thực hiện để hạn chế việc sử dụng các sản phẩm từ nhựa. Đồng thời đề cập đến các hoạt động của một số tổ chức xã hội, nhiều bạn trẻ Việt Nam trong việc hành động nhằm giảm rác thải nhựa.
d. Có nhiều giải pháp để giảm ô nhiễm rác thải nhựa : Cấm sản xuất, kinh doanh một số sản phẩm từ nhựa; tính phí với túi nhựa như ở Anh; Cấm sử dụng các loại ống hút nhựa tại các chuỗi cửa hàng thức ăn nhanh (Đài Loan). Tuy nhiên, theo em giải pháp hiệu quả nhất để giảm ô nhiễm rác thải nhựa ở nước ta là tái chế rác thải nhựa thành những vật dụng có ích và tìm các nguyên liệu thay thế cho các sản phẩm đang sử dụng nhựa. Đây là biện pháp hiệu quả nhất vì nó vừa đáp ứng nhu cầu chính đáng của người sử dụng, vừa có tính khả thi và hạn chế được tối đa tác hại của rác thải nhựa.
Câu 2:
Thí sinh cần đáp ứng yêu cầu của câu hỏi: trình bày suy nghĩ của mình được gợi lên từ vấn đề đã nêu trên trong phạm vi khoảng một trang giấy thi. Thí sinh có thể triển khai suy nghĩ của mình theo những cách thức cụ thể khác nhau. Sau đây là một số gợi ý để tham khảo:
* Yêu cầu chung :  thí sinh biết kết hợp kiến thức và kỹ năng về dạng bài nghị luận xã hội để tạo lập văn bản. Bài viết phải có bố cục đầy đủ, rõ ràng; văn viết có cảm xúc; diễn đạt trôi chảy, đảm bảo tính liên kết; không mắc lỗi chính tả, từ ngữ, ngữ pháp.
* Yêu cầu cụ thể:
a. Giới thiệu vấn đề: Ba hình ảnh trong đề thi đề cập đến mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái. Đó là một vấn đề tự nhiên, gần gũi, cần thiết và hết sức quan trọng của con người trong phạm vi gia đình.
b. Giải thích ý nghĩa của ba hình ảnh:
- Hình 1: thể hiện sự che chở, bao bọc của cha mẹ với con cái.
- Hình 2: thể hiện sự chia sẻ, gắn bó giữa cha mẹ với con cái.
- Hình 3: thể hiện quan hệ bình đẳng và độc lập.
c. Phân tích và chứng minh giá trị của ba yếu tố quan hệ giữa cha mẹ và con cái
- Quan hệ che chở, bảo bọc: làm cho người con dễ có cảm giác được cha mẹ yêu thương và cha mẹ có cảm giác làm tròn nghĩa vụ đối với con cái. Tuy nhiên, mối quan hệ này dễ làm cho cha mẹ có thái độ độc đoán, áp đặt đối với con, làm cho người con dễ có thói quen dựa dẫm, ỷ lại, thụ động, không biểu hiện được năng lực, suy nghĩ, cá tính riêng. Điều này rất có hại cho con cái khi cha mẹ không còn hoặc khi con cái trưởng thành, phải sống xa cha mẹ.
- Quan hệ bình đẳng, độc lập theo hình ba: có những cái lợi đối với người con. Thông thường đó là quan điểm của Tây phương. Người con độc lập, tự lập, bình đẳng với cha mẹ ngay từ nhỏ. Do đó, con cái sẽ trưởng thành sớm, có khả năng vững vàng khi bước vào đời. Tuy nhiên, do độc lập, thiếu sự nâng đỡ từ người lớn, thiếu kinh nghiệm nên con cái dễ dàng bị vấp ngã nặng nề, khá đau đớn. Quan hệ giữa cha mẹ và con cái không được thấm thiết như truyền thống Phương Đông.
- Quan hệ chia sẻ, gắn bó như biểu hiện của hình hai: vừa phù hợp với truyền thống Phương Đông, vừa có giá trị tốt nhất. Trong mối quan hệ này, cha mẹ vẫn thể hiện được tình cảm yêu thương, che chở, bảo bọc cho con cái mà con cái cũng đồng thời có được sự độc lập, có khoảng trời riêng cho cuộc sống của mình. Điều này giúp cho cha mẹ và con cái luôn luôn có sự gắn bó với nhau trong đó cha mẹ với kinh nghiệm, khả năng và tình yêu thương có thể chia sẻ và mang đến cho con cái những lời khuyên, những chỉ dạy, những điều