TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG NHÓM TRONG NHÀ TRƯỜNG TIỂU HỌC

CHUYÊN ĐỀ: TỔ CHỨC DẠY HỌC THEO NHÓM
Tài liệu tham khảo:
Phương pháp dạy học theo nhóm…

Dạy học hợp tác nhóm ở trường tiểu học

Tài liệu BDTX – Chu kì III - Tập 1.
(TS Ngô Thu Dung - Trường ĐHQG Hà Nội)
(Nguyễn Đại Hùng – giaovien.net)
TỔ CHỨC DẠY HỌC THEO NHÓM ----
Khái niệm:
Dạy học theo nhóm là hình thức giảng dạy đặt học sinh vào môi trường học tập tích cực, trong đó học sinh được tổ chức thành các nhóm một cách thích hợp. Trong nhóm học sinh được HS được thảo luận và hướng dẫn làm việc hợp tác với nhau.
2. Mục đích và ý nghĩa của việc tổ chức hoạt động theo nhóm.
Đem lại cho HS cơ hội được sử dụng các kiến thức và kỹ năng mà các em được lĩnh hội và rèn luyện.
Cho phép HS được diễn đạt những ý tưởng, những khám phá của mình.
Mở rộng suy nghĩ và thực hành các kỹ năng tư duy (so sánh, phân tích, tổng hợp, đánh giá…).
Rèn luyện và phát triển kỹ năng làm việc, kỹ năng giáo tiếp, tạo điều kiện cho HS học hỏi lẫn nhau, phát huy vai trò trách nhiệm, tính tích cực xã hội trên cơ sở làm việc hợp tác. Thông qua hoạt động nhóm các em có thể làm với nhau những công việc mà một mình không thể làm được.

Hình thức dạy học theo nhóm góp phần hình thành và phát triển các mối quan hệ qua lại trong học sinh, đem lại bầu không khí đoàn kết, giúp đỡ, tin tưởng lẫn nhau trong học tập.

Tổ chức cho HS học tập theo nhóm giúp các em HS nhút nhát, khả năng diễn đạt kém,… có điều kiện rèn luyện, tập dượt, từ đó khẳng định bản thân.

Khi dạy học theo nhóm, GV sẽ có dịp tận dụng các kinh nghiệm và sự sáng tạo của HS trong học tập.
3. Các nội dung hoạt động nhóm:
Điền thông tin vào chỗ trống
Ghép hoặc phân loại thông tin
Đọc, thảo luận một đoạn văn và trả lời câu hỏi.
Vẽ một bức tranh, một biểu đồ, một bản đồ dựa vào thông tin cho sẵn.
Đóng vai diễn tả hành động và xử lí tình huống.
Thảo luận các ý kiến và chia sẽ quan điểm từ một chủ đề.
Giải một bài tập
Dự đoán các vấn đề sẽ xảy ra tiếp theo …
4. Các dạng hoạt động nhóm:
Nhóm cùng nhiệm vụ: Là các nhóm được giao cùng nhiệm vụ ( hay cùng chuỗi nhiệm vụ)
Nhóm khác nhiệm vụ: Là các nhóm được giao nhiệm vụ khác nhau, theo những mức độ khác nhau nhưng có liên quan với nhau.
Nhóm “Đường vòng”: Là các nhóm thực hiện một chuỗi nhiệm vụ theo một trình tự khác nhau, để cuối cùng các nhóm đều hoàn thành tất cả các nhiệm vụ.
5. Các kiểu nhóm thường được tổ chức:
5.1. Nhóm lớn (5-6 HS), kiểu nhóm này có đặc điểm nhu sau:
Tạo cho thành viên của nhóm niềm tin lớn về kết quả làm việc.
Có khả năng hiểu đúng nhiệm vụ.
Thu hút được nhiều kinh nghiệm
Thời gian (để GV theo dõi, các nhóm trình bày) ít hơn.
Quá trình ra quyết định chậm hơn do khó đạt được sự đồng tình trong nhóm. GV khó khăn trong quản lí.

5.2. Nhóm nhỏ (2-4 HS), có đặc điểm như sau:
Có nhiều hoạt động hơn.
Ra quyết định nhanh hơn.
GV quản lí nhóm dễ dàng hơn.
Gv phải dành thời gian nhiều hơn cho các nhóm (vì số nhóm nhiều).
Lưu ý: Số lượng thành viên trong nhóm không nên quá 6 HS vì khi đó các em khó có thể cùng tham gia hoạt động.
6. Các thành phần trong nhóm:
Trưởng nhóm: quản lí, chỉ đạo, điều khiển hoạt động nhóm.
Thư kí: Ghi chép lại các kết quả công việc của nhóm sau khi đạt đực sự thống nhất.
Báo cáo viên: trình bày trước lớp kết quả thảo luận của nhóm.
Các thành viên khác trong nhóm có trách nhiệm tham, gia tích cực vào các hoạt động của nhóm.
7. Cách chia nhóm:
Gọi số: HS đếm từ 1 đến số nhóm dự kiến.
Chỉ định: GV đọc tên HS vào từng nhóm.
Biểu tượng: HS họp thành nhóm theo biểu tượng của mình.
Chọn bạn: HS được phép chọn bạn để thành lập nhóm.
Cố định: Là nhóm được hình thành và tổ chức ổn định từ đầu đến cuối năm học.
Gần nhau: Chọn HS ngồi gần nhau lập thành một nhóm.
8. Các yêu cầu để nhóm hoạt động có hiệu quả:
Mỗi thành viên trong nhóm đều biết và hiểu công việc của nhóm, của bản thân.
Mỗi thành viên đều tích cực suy nghĩ và tham gia vào các hoạt động của nhóm.
Mọi thành viên đều lắng nghe ý kiến của nhau, thoải mái khi phân tích và nói ra những điều mình suy nghĩ.
Toàn nhóm làm việc hợp tác và đồng lòng với quyết định của nhóm.
Mọi người biết rõ việc cần làm, giúp đỡ lẫn nhau, đều lo lắng tới công việc chung.
Vai trò của nhóm trưởng, thư kí, báo cáo viên được thực hiện luân phiên.
9. Vai trò của giáo viên khi dạy học theo nhóm.
GV là người tổ chức, hướng dẫn các hoạt động, người cố vấn, gợi mở, khuyến khích và hỗ trợ việc học của học sinh bằng kinh nghiệm giáo dục của mình.
Các kỹ năng sư phạm mở rộng hơn bao gồm các kỹ năng có liên quan tới việc đưa ra các hình thức hoạt động, hướng dẫn, hỗ trợ HS thực hiện hoạt động và phát triển kỹ năng phản ánh, trình bày các quan điểm của mình.
10. Quản lí hoạt động nhóm:
Chuẩn bị đồ dùng dạy học, sắp xếp bàn ghế.
Giao nhiệm vụ cho HS ( bằng phiếu hoạt động hoặc viết lên bảng).
Khẳng định sự nắm vững yêu cầu hoạt động của từng nhóm học sinh.
Xác định thời gian hoạt động ( 5-7 phút)
Quan sát, phát hiện và hỗ trợ các nhóm khó khăn.
Động viên, khuyến khích, khen ngợi nhằm tạo không khí phấn khởi, tự tin trong học tập.
Dáng điệu, cử chỉ phải thể hiện thái độ thân mật, hợp tác, khuyến khích, đồng tình.
GV không nên nói trước toàn lớp trong khi nhóm đang hoạt động. Nếu cần GV yêu cầu HS dừng mọi hoạt động để tất cả cùng chú ý nghe những điều mình muốn nói.
11. Tiếp nhận thông tin phản hồi.
Quy định thời gian trình bày, cách trình bày
Từng nhóm lên trình bày (nếu khác nhiệm vụ), một số nhóm lên trình bày, các nhóm khác nhận xét bổ sung (nếu cùng nhiệm vụ).
Động viên, khuyến khích nhóm và cá nhân đồng thời đưa ra các câu hỏi có liên quan đến nội dung hoạt động của nhóm.
Đưa ra ý kiến của mình và kết luận trước lớp về những gì các em đã học được thông qua các hoạt động.
CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ ĐÃ QUAN TÂM THEO DÕI
KẾT THÚC