Tài liệu GDKNS

GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG
TRONG MÔN ĐẠO ĐỨC
I. KHẢ NĂNG GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG TRONG MÔN ĐẠO ĐỨC Ở TIỂU HỌC
1 Môn đạo đức nhằm giáo dục học sinh bước đầu biết cách sống và ứng xử phù hợp với các chuẩn mực xã hội. Dạy học môn đạo đức kết hợp hài hòa giữa việc trang bị kiến thức với bồi dưỡng tình cảm, niềm tin và hình thành kĩ năng, hành vi cho học sinh.
2 Chương trình môn đạo đức bao gồm một hệ thống các ch mực hành vi đạo đức và pháp luật cơ bản ,phù hợp với lứa tuổi học sinh tiểu học trong các mối quan hệ của các em với bản thân, với người khác , với công việc, với cộng đồng , đất nước nhân loại và môi trường tự nhiên .
3. Bản thân nội dung môn đạo đức đã chứa đựng nhiều nội dung liên quan đến kĩ năng sống như : Kĩ năng giao tiếp, ứng xử ; kĩ năng bày tỏ ý kiến của bản thân; kĩ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề phù hợp với lứa tuổi; kĩ năng giữ gìn vệ sinh cá nhân; kĩ năng tự phục vụ và quản lí thời gian; kĩ năng thu thập và xử lí thông tin về các vấn đề trong thực tiễn đời sống ở nhà trường, ở cộng đồng có liên quan đến chuẩn mực hành vi đạo đức…
4 . Khả năng giáo dục kĩ năng sống của môn đạo đức không những thể hiện ở nội dung môn học mà còn thể hiện ở phương pháp dạy học đặc trưng của môn học. Quá trình dạy học tiết đạo đức là quá trình tổ chức cho học sinh thực hiện các hoạt động học tập phong phú, đa dạng. Thông qua các hoạt động đó, sự tương tác giữa GV – HS ,HS –HS được tăng cường và học sinh có thể tự phát hiện và chiếm lĩnh tri thức mới.
5 . Các phương pháp và kĩ thuật dạy học môn đạo đức rất đa dạng, bao gồm nhiều phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực . Chính thông qua việc sử dụng các phương pháp và kĩ thuật dạy học tích cực đó mà học sinh được tạo cơ hội để thực hành, trải nghiệm nhiều kĩ năng sống cần thiết, phù hợp với lứa tuổi.
II .MỤC TIÊU GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG TRONG MÔN ĐẠO ĐỨC Ở TiỂU HỌC
Việc giáo dục kĩ năng sống trong môn đạo đức ở tiểu học nhằm:Bước đầu trang bị cho học sinh các kĩ năng sống cần thiết, phù hợp với lứa tuổi tiểu học, giúp các em biết sống và ứng xử phù hợp trong các mối quan hệ với những người thân trong gia đình, với thầy cô giáo ,bạn bè và những người xung quanh, với cộng đồng, quê hương, đất nước và với môi trường tụ nhiên, giúp các em bước đầu biết sống tích cực, chủ động, có mục đích, có kế hoạch, tự trọng,tự tin, có kỉ luật, biết hợp tác…để trở thành con người ngoan trong gia đình, học sinh tích cực trong nhà trường và công dân tốt của xã hội.
III. NỘI DUNG GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG TRONG MÔN ĐẠO ĐỨC
Môn đạo đức có khả năng giáo dục nhiều kĩ năng sống cho học sinh.
Kĩ năng giao tiếp ( chào hỏi, cảm ơn,xin lỗi, nói lời yêu cầu, đề nghị ,bày tỏ sự cảm thông, chia sẻ, ứng xử khi đến nhà người khác… )
Kĩ năng tự nhận thức (biết xác định và đánh giá bản thân, đặc điểm, sở thích ,thói quen, năng khiếu, điểm mạnh, điểm yếu của bản thân).
Kĩ năng xác định giá trị( có tình cảm và niềm tin vào các chuẩn mực hành vi đạo đức đã học ).
Kĩ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề.
Kĩ năng tư duy phê phán( biết đánh giá, nhận xét các hành động, lời nói, việc làm,…trong đời sống hàng ngày đối chiếu với các chuẩn mực đạo đức đã học ).
Kĩ năng từ chối ( biết từ chối khi bị rủ rê, lôi kéo làm những việc sai trái ).
Kĩ năng hợp tác.
Kĩ năng đặt mục tiêu ( biết đặt kế hoạch học tập, rèn luyện theo các chuẩn mực đã học ).
Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin về các vấn đề, hiện tượng trong đời sống thực tiễn có liên quan đến các chuẩn mực đạo đức đã học.
Kĩ năng đảm nhận trách nhiệm (biết nhận và thực hiện trách nhiệm của bản thân ).
Kĩ năng tự tin, tự trọng.
Các kĩ năng trên được chuyển tải trong quá trình dạy học các bài đạo đức cụ thể được áp dụng theo địa chỉ giáo dục kĩ năng sống và một số bài soạn minh họa trong môn đạo đức.
Các thầy cô xem trong tài liệu “Giáo dục KNS trong các môn học ở tiểu học “ từ lớp 1 đến lớp 5.
IV . CẤU TRÚC BÀI SoẠN
Bài soạn kĩ năng sống trong môn đạo đức gồm 4 giai đoạn:
Giai đoạn 1 : Khám phá
Giai đoạn 2: Kết nối
Giai đoạn 3: Thực hành
Giai đoạn 4 : Vận dụng
*Giai đoạn 1 : Khám phá
-Tìm hiểu kinh nghiệm, hiểu biết của người học liên quan đến kĩ năng sống sẽ học.
-Phương pháp/ kĩ thuật dạy học thường sử dụng :Động não, phân tích ,xác định chùm vấn đề, thảo luận, chơi trò chơi tương tác, đặt câu hỏi,…
*Giai đoạn 2 : Kết nối
Giới thiệu thông tin mới và các kĩ năng liên quan đến thực tế cuộc sống( tạo cầu nối giữa cái đã biết và cái chưa biết. Cầu nối này sẽ kết nối kinh nghiệm hiện có của học sinh với bài học mới bằng bằng chương trình học dựa trên thực tế).
Phương pháp/ Kĩ thuật dạy học thường dùng : Thảo luận nhóm,nghiên cứu trường hợp điển hình, phân tích tình huống, động não, công đoan,…
* Giai đoạn 3 : Thực hành
Gồm các hoạt động để tạo cơ hội cho học sinh luyện tập, thực hành kĩ năng sống mới học vào một tình huống bối cảnh tương tự.
Phương pháp/ Kĩ thuật dạy học thường sử dụng:Đóng vai, xử lí tình huống, hỏi và trả lời câu hỏi, trò chơi, ….
*Giai đoạn 4 : Vận dụng
Tạo cơ hội cho học sinh áp dụng các kĩ năng sống đã học vào các tình huống, bối cảnh thực tế.
Phương pháp/Kĩ thuật dạy học thường sử dụng:Dự án, hoạt động nhóm.
V. GIÁO ÁN MINH HỌA
TÌNH B?N ( tiết 1)
I. MỤC TIÊU:
Học xong bài này, HS cĩ kh? nang:
- Trong cu?c s?ng ai cũng cần có bạn bè và trẻ em có quyền kết giao bạn bè.
- Bi?t ph� ph�n nh?ng h�nh vi, c�ch cu x? khơng t?t trong tình b?n.
- Th? hi?n du?c s? dồn k?t ,quan t�m gi�p d? nhau v� d?i x? t?t v?i b?n b� xung quanh trong cu?c s?ng h�ng ng�y.
* C�c ki nang s?ng co b?n du?c gi�o d?c: Ki nang tu duy ph� ph�n, ki nang ra quy?t d?nh ph� h?p trong c�c tình hu?ng li�n quan t?i b?n b�, ki nang giao ti?p ?ng x? v?i b?n b�, ki nang th? hi?n s? thơng c?m chia s? v?i b?n b�, ki nang h?p t�c.


II. C�c phuong ph�p/ KT d?y h?c tích c?c �p d?ng:
- Phuong ph�p : Th?o lu?n nhĩm, x? lí tình hu?ng ,dĩng vai.
- Ki thu?t : D?ng n�o, trình b�y 1 ph�t, h?i v� tr? l?i.
III. Phuong ti?n d?y h?c:
SGK, SGV d?o d?c 5
B�i h�t l?p ch�ng ta dồn k?t.
IV.TIẾN TRÌNH DẠY HỌC :