SKKN THCS Đồng Thắng

PHẦN I - MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài:
Nâng cao chất lượng dạy và học trong giai đoạn đất nước đổi mới, đòi hỏi chúng ta phải đổi mới chương trình cũng như cả về phương pháp dạy học. Đây cũng là nhiệm vụ của toàn ngành giáo dục trong giai đoạn mới - giai đoạn hội nhập.
Một trong những mục tiêu tổng quát mà Đại hội Đảng lần thứ VI đưa ra là: Nước ta đang phấn đấu đến năm 2020 trở thành một nước công nghiệp – mà con người là nhân tố quyết định. Cho nên chúng ta phải lo nguồn lực con người ngay từ bây giờ. Để có nguồn lực con người đáp ứng tốt cho yêu cầu trên thì đòi hỏi ngành giáo dục phải đổi mới chương trình cũng như phương pháp dạy học mới. Phương pháp dạy học mới này được hiểu là: Học sinh tự học, tự tìm hiểu, tự phân tích, giải thích, tự rèn kĩ năng, tự tìm ra những kiến thức mới, để từ đó có thể phát triển tư duy nhưng phải nhờ vào sự hướng dẫn của giáo viên.
Phương pháp dạy học này hiện đang được coi là phương pháp chủ yếu, sử dụng rộng rãi trong các trường học và ở tất cả các môn học .
Đối với môn Địa lí ở THCS việc dạy như thế nào để thể hiện đúng sự đổi mới là vấn đề cần thiết đặc biệt đối với những giáo viên đang dạy Địa lí 8 hiện nay.
Là chương trình mới, là cách dạy mới nhưng đều dựa trên những cái đã có sẵn, cái cũ, chỉ có cái khác đó là học sinh được làm việc nhiều, hoạt động nhiều, rèn kĩ năng và kĩ xảo địa lí thành thạo .
Bản thân tôi cũng như các đồng nghiệp còn gặp nhiều khó khăn và lúng túng trong bước đi ban đầu này. Nhưng tôi vẫn mạnh dạn chọn Địa lí 8 – Tiết 2 – Bài 2: Khí hậu Châu Á. để thể hiện đôi điều suy nghĩ của riêng bản thân mình về cách Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiểu, phân tích, giải thích các mối quan hệ địa lí trong dạy – học một bài lí thuyết Địa lí 8.
2. Mục đích nghiên cứu:
Được giảng dạy bộ môn Địa lí ở tất cả các khối lớp từ khi thực hiện chương trình thay sách giáo khoa mới từ năm 2002 cho đến nay, tôi nhận thấy nội dung các bài trong sách giáo khoa mới có phần phong phú, đa dạng và có yêu cầu cao hơn so với sách cũ ( mặc dù cũng còn có những hạn chế nhỏ ở từng mục, từng bài ). Do đó, đòi hỏi học sinh phải làm việc với cường độ cao hơn để rèn luyện kĩ năng, kĩ xảo địa lí. Thông qua từng bài học, tiết học giáo viên sẽ là người trực tiếp hướng dẫn các em rèn luyện kĩ năng đó. Đây cũng được coi là một trong các phương pháp dạy học tích cực hiện nay, nhất là đối với bộ môn Địa lí .Qua kinh nghiệm của bản thân đã từng thực hiện cách rèn kĩ năng địa lí này trong nhiều năm tôi nhận thấy rất hiệu quả trong từng giờ dạy và học học, hiệu quả này không dừng lại ở đó mà nó còn có ích rất lớn cho học sinh ứng dụng kĩ năng này vào trong thực tế cuộc sống. Chính vì đề tài mang một ý nghĩa thiết thực như vậy, cho nên tôi đã mạnh dạn mong được trao đổi, được đóng góp ý kiến từ các đồng chí, đồng nghiệp trong ngành nói chung và các đồng chí, đồng nghiệp trong nhóm Địa nói riêng, để tôi và các đồng chí sẽ có nhiều sáng kiến, kinh nghiệm hơn nữa trong dạy và học bộ môn Địa lí cho tốt và đạt kết quả cao.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Trong cấu trúc nội dung chương trình sách giáo khoa Địa lí 8 gồm 2 phần:
Phần một: Thiên nhiên, con người ở các châu lục ( tiếp) Gồm 18 bài:
XI.Châu Á
- 15 tiết lí thuyết
- 3 tiết thực hành
- 3 tiết ôn tập
Phần hai: Địa lí Việt Nam (Địa lí tự nhiên ) Gồm: 18 tiết lí thuyết và 5 tiết thực hành
Phần này không có cấu trúc chương. Nhưng do thời gian có hạn nên đề tài này tôi chỉ thực hiện trong: Tiết 2 - Bài 2: Khí hậu Châu á.
4. Phương pháp nghiên cứu:
Trong 17 năm dạy địa lí theo chương trình mới, tôi thấy áp dụng phương pháp dạy học mới Rèn kĩ năng phát hiện, tìm hiểu, phân tích, giải thích các mối quan hệ địa lí trong dạy – học một bài lí thuyết địa lí thì học sinh sẽ tự học, tự lĩnh hội tri thức mới dưới sự hướng dẫn của giáo viên một cách nhanh hơn, tốt hơn, giờ học theo đó mà đạt kết quả tốt, không khí lớp học sôi nổi, vì các em được tự làm việc, tự nghiên cứu, tự độc lập suy nghĩ, tự lĩnh hội tri