SKKN Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động tạo môi trừơng chữ

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ
======***======
ĐỀ TÀI: "MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO TRẺ THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG TẠO MÔI TRƯỜNG CHỮ"

I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Như chúng ta đã biết, nội dung của chương trình CSGD trẻ theo hướng đổi mới của ngành giáo dục mầm non hiện nay yêu cầu trẻ được phát triển qua 5 mặt: thể chất, nhận thức, ngôn ngữ, thẩm mỹ, tình cảm - xã hội. Trong đó, nội dung phát triển ngôn ngữ là một trong những nhiệm vụ vô cùng quan trọng của giáo viên mầm non. Mà một trong các mục tiêu của phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 tuổi là: hình thành và phát triển ở trẻ khả năng nghe, đọc, phát âm... và một số kỹ năng cần thiết cho việc học đọc, học viết như: cách lật giở sách, cách cầm bút tô viết chữ, khả năng phối hợp tay, mắt và tri giác từ trọn vẹn từ trái sang phải, biết diễn tả sự việc hoặc ý muốn của mình bằng câu đầy đủ một cách mạch lạc rõ ràng. Là giáo viên trực tiếp dạy trẻ 5 tuổi nhiều năm, tôi nhận thấy rằng việc tạo môi trường chữ phong phú quanh trẻ sẽ góp phần tích cực và có hiệu quả cao trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 tuổi.
Chính vì vậy, tôi đã chọn đề tài: " Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động tạo môi trừơng chữ".
II .NỘI DUNG:
Thực trạng của vấn đề taọ môi trường chữ trong lớp học ở trường mầm Non hiện nay:
* Về phía giáo viên:
- Khi thực hiện chương trình đổi mới hình thức tổ chức dạy trẻ 5 tuổi. Giáo viên thường quan tâm nhiều đến đồ dùng đồ chơi phục vụ cho hoạt động có chủ đích, chưa chú ý đến việc tạo môi trường chữ xung quanh trẻ.
+Giáo viên chưa chú ý dạy theo khả năng của trẻ, còn dạy đại trà theo chương trình đã lên kế hoạch.
+ Ở các mảng tường, các góc chơi lớn, tên các góc chơi chủ yếu để trang
trí lớp học, vì các chữ thường dùng là chữ bay bướm cách điệu không phù hợp với trẻ.
+ Tên các góc thường ghi trực tiếp, không gần gũi với trẻ ( như : góc học tập, góc phân vai…) không gây được hứng thú cho trẻ.
+Có những tuýp chữ để từ đầu năm, đến cuối năm không thay đổi, vì vậy không tạo được cảm giác mới mẻ để kích thích tính tò mò khám phá của trẻ.
+Nhiều tuýp chữ chỉ dùng cho người lớn đọc, không có tác dụng với trẻ vì không có hình ảnh minh hoạ.
+Chữ cho trẻ làm quen chủ yếu là chữ in thường, còn chữ in hoa và chữ in thường chỉ được giới thiệu qua trong hoạt động có chủ đích, vì vậy chữ in hoa và chữ in thường trẻ rất hay nhầm lẫn.
+Việc khai thác công nghệ thông tin và trò chơi lấy ý tưởng trong chương trình kidsmart, chương trình happykis, chương trình tự thiết kế tạo nguồn dữ liệu... là chưa có.
*Về phía trẻ:
-Việc nhận biết làm quen chữ in hoa và chữ in thường là rất yếu.
-Trẻ hoạt động hoàn toàn thụ động, trẻ là người lĩnh hội kiến thức (nghe), còn cô là người truyền thụ kiến thức ( nói).
- Hầu hết trẻ không nhận được thứ tự của các chữ cái trong từ.
-Trẻ chưa hiểu mối quan hệ giữa từ và lời nói.
*Về phía phụ huynh:
- Chưa phối kết hợp với giáo viên để dạy theo một phương pháp nhất định.
- Chưa hiểu được việc tạo môi trường chữ xung quanh trẻ có tác dụng quan trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ 5 tuổi như thế nào.
Từ thực trạng trên, tôi suy nghĩ phải làm gì và làm như thế nào để giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, đặc biệt có kiến thức cơ bản về làm quen với chữ viết, để trẻ tự tin khi bước vào trường phổ thông thật tốt. Đi tìm lời giải đó là cả quá trình không đơn giản. Từ thực tế giảng dạy, kết hợp với học tập nghiên cứu tài liệu và học tập bồi dưỡng chuyên đề do ngành chỉ đạo. Tôi đã rút ra được một số biện pháp thực hiện đạt kết quả tốt trong việc dạy trẻ ôn tập củng cố khả năng nhận biết từ và chữ cái Tiếng Việt thông qua việc tạo môi trường chữ xung quanh trẻ.
III. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN:
1.Biện pháp 1: Tạo môi trường chữ trong lớp học:
*Vì sao phải tạo môi trường chữ trong lớp học?
Như chúng ta đã biết đối với trẻ mầm non lớp học chính là mái nhà thứ hai của trẻ. Cảm giác đầu tiên khi bé bước vào cửa lớp, phản xạ tự nhiên của bé là nhình xung quanh xem có những gì và có