SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỘI TNTP

Kinh nghiệm lựa chọn và bồi dưỡng ban chỉ huy liên đội.
Chào mừng các anh chị tổng phụ trách về dự hội thi giáo viên tổng phụ trách Đội giỏi cấp Thành phố năm học 2011-2012
Người thực hiện : NGUYỄN THỊ THU
Trường TH LÊ VĂN TÁM
TÊN ĐỀ TÀI
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Điều lệ Đội nêu rõ tính chất của Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh là:
“Tổ chức của thiếu nhi Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng Sản Việt Nam sáng lập, Đoàn TNCS HCM phụ trách”. Nội dung này khẳng định rằng thiếu nhi Việt Nam có một tổ chức đại diện cho mình và của mình, nó mang tính quần chúng và tính cách mạng, đi theo con đường của Bác Hồ kính yêu và sự nghiệp đấu tranh, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của dân tộc.
Hiện nay đất nước đang tiến hành sự nghiệp đổi mới toàn diện và sâu sắc, với mục tiêu tổng quát của chiến lược phát triển kinh tế xã hội Việt Nam từ năm 2001-2020 theo Nghị quyết TW2 khoá VIII đã khẳng định “đưa đất nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển, nâng cao đời sống vật chất tinh thần cho nhân dân, tạo nền tảng đến năm 2020 nước ta cơ bản đã trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại hoá”. Để tiến hành sự nghiệp đổi mới đó thì chúng ta phải hết sức coi trọng con người, nhân tố con người đựơc đặt vào vị trí hàng đầu. Muốn vậy phải phát triển giáo dục “coi giáo dục là quốc sách hàng đầu” mà “đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho con người”. Lớp thiếu niên, nhi đồng hôm nay sẽ là những công dân, những người làm chủ tương lai đất nước sau này.
Trong số các lực lượng giáo dục cần đặc biệt chú ý đến tổ chức Đội TNTP HCM vì nó có vị trí rất quan trọng. Đội là thành phần hỗ trợ tích cực với nhà trường và cùng nhà trường thực hiện nội dung, mục đích giáo dục. Đội là một lực lượng nòng cốt trong phong trào thiếu niên, thể hiện vai trò chủ động tập hợp của thiếu niên vào các hoạt động do Đội tổ chức. Muốn làm được như vậy thì phải có được một đội ngũ chỉ huy liên đội vững vàng, nhiệt tình và có nghiệp vụ. Chính vì vậy mà giáo viên tổng phục trách cũng đóng một vai trò quan trọng là biết lựa chọn, bồi dưỡng các em để các em trở thành những cán bộ giỏi. Muốn làm được việc đó thì phải biết cách tổ chức, động viên, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các em tự giác tham gia một cách nhiệt tình.
II. NỘI DUNG:
Nhiều năm qua hoạt động của ban chỉ huy liên đội đã trở thành một công việc được nhiều người quan tâm. Song để đánh giá chính xác khả năng của các em, thấy đựơc những khuyết điểm để bổ sung thì đó không phải là một chuyện dễ. Vấn đề tuyển chọn cán bộ là một việc là hết sức cần thiết nó quyết định chất lượng hoạt động phong trào trong trường học. Chính vì thế mà việc lựa chọn và bồi dưỡng cán bộ đội xuất phát từ nhiệm vụ của liên đội và phong trào thiếu nhi đang đặt ra trong giai đoạn hiện nay. Ban chỉ huy liên đội là những đội viên thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh được Đại hội liên đội tín nhiệm bầu ra và nó có nhiệm vụ điều hành các hoạt động của đội, thực hiện mục tiêu giáo dục đội viên trở thành con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt. Ban chỉ huy liên đội gồm có: Ban Chỉ huy liên đội, chi đội. Ban Chỉ huy liên đội được bầu ra các cấp như: Liên đội trưởng, liên đội phó và các uỷ viên. Đây là những tấm gương sáng của chi đội, liên đội.
Chính vì muốn phát huy được chất lượng tự quản và chất lượng các hoạt động phong trào của đội thì việc đào tạo, bồi dưỡng cho Ban chỉ huy liên đội, chi đội là một yêu cầu cần thiết.
Cứ hàng năm bước vào đầu năm học thì tổ chức đội cho tiến hành Đại hội chi đội để bầu ra một ban chỉ huy chi đội, dẫn dắt chi đội trong các hoạt động phong trào. Sau khi hoàn thành Đại hội Chi đội thì Liên đội tổ chức Đại hội toàn liên đội để bầu ra ban chỉ huy liên đội dẫn dắt các phong trào của nhà trường cũng như của liên đội. Những đội viên được tín nhiệm bầu vào ban chỉ huy liên đội thì phải là những người mạnh dạn, có năng lực. Nhưng biết muốn biết được khả năng và năng lực làm việc của các em nhưng thế nào thì phải qua một đợt khảo sát với các nội dung như:
+ Phương pháp tổ chức cuộc họp, tổ chức điều khiển sinh hoạt đội, tác phong chỉ huy như thế nào, các kỹ năng về công tác đội, công tác ghi chép hồ sơ, biên bản hội họp, các loại thông tin, báo cáo…
Nhìn chung các em trong ban chỉ huy liên đội là những em có năng lực thực sự, nhanh nhẹn, tháo vát. Nhưng có thể các em chưa được học lớp bồi dưỡng kỹ năng công tác đội nên các em chưa thực sự nắm chắc được những việc cần làm của Ban chỉ huy liên đội. Chính vì thế là một tổng phụ trách đội tôi đã mạnh dạn vạch ra kế hoạch lựa chọn và bồi dưỡng cho ban chỉ huy liên đội một cách kịp thời để đẩy mạnh hoạt động phong trào trong nhà trường và làm việc đạt kết quả cao hơn.
III. QUÁ TRÌNH TỔ CHỨC THỰC HIỆN VÀ KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU:
1. Việc lựa chọn Ban chỉ huy:
- Việc đầu tiên chúng ta cần phải làm là việc lựa chọn ban chi huy ở chi đội phải vừa mang tính phổ biến, đảm bảo đặc thù của đơn vị mình. Cần phải định hướng cho các em lựa chọn chỉ huy thật chính xác, phải là người có năng lực, nhiệt tình trong công việc và đưa ra một số căn cứ để các em lựa chọn Ban chỉ huy liên đội.
- Căn cứ vào Điều lệ đội và chỉ dẫn về công tác tổ chức của Đội.
- Căn cứ vào yêu cầu khả năng cụ thể của từng chi đội để lựa chọn thích hợp.
- Căn cứ vào yêu cầu chất lượng năng lực cần có của Ban chỉ huy:
+ Học lực đạt loại khá.
+ Hạnh kiểm tốt.
+ Biết tổ chức điều hành các hoạt động của Đội.
+ Có hiểu biết về tổ chức đội.
+ Tác phong nhanh nhẹn, hoà nhã, cởi mở.
+ Tự chủ, công bằng và hơn nữa phải là người thích hoạt động.
- Lựa chọn Ban chỉ huy không phải là sự tiếp nhận những cái đã có ở các em, mà phải lựa chọn các em có những phẩm chất, năng lực có thể có được trong học tập, rèn luyện. Điều quan trọng là phải rút ngắn được khoảng cách giữa cái hiện có và cái cần phải có. Chính vì vậy mà việc lựa chọn bao giờ cũng phải đi đôi với bồi dưỡng.
2. Việc hướng dẫn cho các em lựa chọn Ban chỉ huy:
Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh là tổ chức của chính các em. Do các em chưa nhận thức được đầy đủ, chưa biết nhìn nhận và đánh giá con người một cách khách quan và toàn diện nên cần giúp các em tìm hiểu và hướng dẫn để các em lựa chọn cho mình một ban chỉ huy có đầy đủ phẩm chất và năng lực. Để chọn được ban chỉ huy bằng cách thông qua các hoạt động đội, qua các cuộc giao tiếp để tìm ra những em có khả năng cần thiết và chúng ta cần có sự phối hợp với anh chị phụ trách chi đội, nắm trước để tìm hiểu đội ngũ nòng cốt, lựa chọn được một Ban chỉ huy giỏi.
- Chọn chỉ huy vừa phải có trách nhiệm và đây còn là nhiệm vụ của Đội viên. Chính vì thế mà đội viên cần phải nghiêm túc suy nghĩ và cân nhắc, không được đơn giản khi đánh giá con người.
- Giúp đội viên nắm chắc tiêu chuẩn của Ban chỉ huy, nhiệm vụ của chi đội mình để đội viên lựa chọn tốt đối tượng.
- Lựa chọn Ban chỉ huy qua các kỳ Đại hội và trong Đại hội thì phải tôn trọng quyền đề cử và ứng cử của các em.
3. Việc bồi dưỡng Ban chỉ huy:
Bên cạnh việc lựa chọn được Ban chỉ huy thì việc bồi dưỡng cho Ban chỉ huy cũng là việc làm thường xuyên và quan trọng đối với công tác đội. Cần phát huy những mặt mạnh của các em, giúp các em hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.
* Về nội dng bồi dưỡng:
a. Bồi dưỡng cho các em về nhận thức và phương pháp công tác ban chỉ huy:
Về nhận thức: Cho các em học tập lịch sử Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh. Cần cho các em hiểu mục đích, tính chất của Đội cũng như chức năng của Đội. Tổ chức học tập nguyên tắc hoạt động đội, vai trò của BCH liên đội và cán bộ đội. Các em cần được biết cách ghi biên bản, thực hiện ghi đúng sổ sách của Đội…Học tập phương pháp họp Ban chỉ huy, phương pháp tổ chức điều khiển sinh hoạt đội, chào cờ cũng như các hoạt động tập thể.
b. Kỹ năng tổ chức, điều hành của Ban chỉ huy:
Bồi dưỡng cho Ban chỉ huy tổ chức điều hành các buổi lễ như: Đại hội Liên đội, lễ phát động các phong trào, sinh hoạt đội bằng nhiều hình thức thi đua sôi nổi hấp dẫn, giáo dục đội viên theo mục tiêu của đội: Sinh hoạt thường kỳ, sinh hoạt truyền thống, sinh hoạt chuyên đề, sinh hoạt vui chơi.
Bồi dưỡng cho Ban chỉ huy về cách nhận xét, đánh giá hoạt động đội, bồi dưỡng về điều khiển nghi lễ, thủ tục. Bồi dưỡng cho Ban chỉ huy cách tổ chức các họat động chào mừng: Văn nghệ, vui chơi.
c. Bồi dưỡng tác phong chỉ huy:
Khi đã chọn được Ban chỉ huy thì cần phải phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng em, đúng sở trường của các em. Có như vậy thì các em mới thấy nhiệm vụ của mình đạt kết quả cao tự tin trong giao tiếp và phối hợp với các bạn trong Ban chỉ huy một cách nhịp nhàng hơn để hoàn thành công việc. Chúng ta cần phải có trách nhiệm cao trong việc bồi dưỡng khả năng tổ chức và quản lý một cách toàn diện, đảm bảo tính khoa học. Đây là một lực lượng nòng cốt trong mọi hoạt động của liên đội và các em phải là người có tiếng nói, uy tín trong tập thể.
d. Bồi dường kỹ năng nghiệp vụ đội:
Là giáo viên tổng phụ trách phải biết và nắm vững các kỹ năng, nghiệp vụ công tác đội. Có như vậy mới có thể truyền tải được cho các em các kỹ năng cơ bản như: Nghi thức và phương pháp hướng dẫn nghi thức, các phương pháp tổ chức trò chơi, tổ chức múa hát tập thể. Chúng ta cần phải bồi dưỡng kỹ năng nghiệp vụ đội cần phải chú ý sao cho phù hợp. Cần phải luyện tập cho một đội ngũ nòng cốt, luyện tập chung và cần phải tổ chức kiểm tra kỹ năng vận dụng của các em.
4. Các hình thức bồi dưỡng Ban chỉ huy:
a. Bồi dưỡng định kỳ:
Giáo viên tổng phụ trách đội cần phải lên kế hoạch bồi dưỡng kỹ năng nghiệp vụ công tác đội cho các em, bồi dưỡng cho các em từ đầu năm học, giữa năm học, cuối năm học.
- Đầu năm học: Ngay từ đầu năm học thì tổng phụ trách đội cần phải bồi dưỡng cho Ban chỉ huy phương pháp tổ chức, điều khiển Đại hội các cấp, phương pháp xây dựng kế hoạch hoạt động, dự thảo Nghị quyết, các loại báo cáo, ghi chép sổ sách, biên bản, điều khiển chào cờ.
- Giữa năm học: Sau khi tổ chức xong Đại hội Liên đội nhằm kiện toàn lại Ban chỉ huy Liên đội thì cần phải bồi dưỡng cho Ban chỉ huy các kỹ năng nghiệp vụ công tác đội như: Nghi thức đội, múa hát tập thể, tổ chức trò chơi…và phương pháp hướng dẫn tổ chức điều khiển sinh hoạt tập thể.
- Cuối năm học: Giáo viên tổng phụ trách đội hướng dẫn cho các em trong Ban chỉ huy phương pháp tổ hợp đánh giá thi đua, kiểm tra các chi đội cuối năm học.
b. Bồi dưỡng thường xuyên:
Ngay từ đầu năm học giáo viên tổng phụ trách đội cần soạn thảo ra chương trình bồi dưỡng Ban chỉ huy trong kế hoạch hoạt động của Liên đội, cần lên lịch bồi dưỡng một cách thường xuyên hơn để phát huy được khả năng của Ban chỉ huy Liên đội.
Ban chỉ huy liên đội một tháng tổ chức họp sinh hoạt 1 lần. Cách tổ chức sinh hoạt theo chủ đề, chủ điểm, đánh giá hoạt động của tháng trước những việc đã làm được và những việc còn tồn lại để rút ra những khuyết điểm cần phải khắc phục và lên kế hoạch cho tháng tới.
c. Bồi dưỡng theo chuyên đề:
Ban chỉ huy liên đội nên tham dự sinh hoạt cùng các chi đội nhằm trao đổi kinh nghiệm giữa các chi đội với nhau.
d. Bồi dưỡng thông qua việc tổ chức các hoạt động lớn:
Bằng các hoạt động chung của Liên đội thì giáo viên tổng phụ trách cần phải thu hút được các em tham gia một cách nhiệt tình, có hiệu quả. Các em trong Ban chỉ huy phát huy được kỹ năng hoạt động của các em. Qua việc hoạt động và công việc phân công được tham gia, được quan sát, được học tập thì các em sẽ tự rút ra được kinh nghiệm và những bài học thực tiễn quý báu.
5. Phương pháp bồi dưỡng Ban chỉ huy:
Việc bồi dưỡng Ban chỉ huy là yếu tố rất quan trọng, song bên cạnh đó thì phương pháp bồi dưỡng càng quan trọng hơn:
- Các bài học, các kỹ năng bồi dưỡng cho các em thì đều phải có kiểm tra.Bồi dưỡng cho các em theo hình thức mở lớp cho các em tiếp thu 1 cách bài bản và sâu sắc. Các em sẽ được trang bị những kiến thức cơ bản, những lý luận chung rất cần cho hoạt động Đội. Đây là một trong những phương pháp rất cần thiết và có tác dụng.
- Bên cạnh đó thì qua yêu cầu thực tế chúng ta có thể bồi dưỡng cho các em. Tổ chức cho các em trong Ban chỉ huy đi về các chi đội để cùng sinh hoạt. Với những kỹ năng đã được học tập và rèn luyện thì các em có thể vận dụng thực hành trong các chi đội. Trong quá trình đó thì các em sẽ bộc lộ được những cái ưu điểm, khuyết điểm mà các em còn mắc phải. Từ đó chúng ta sẽ tổ chức bồi dưỡng thêm cho các em để các em khắc sâu hơn và sẽ có kế hoạch làm việc tốt hơn.
- Giáo viên tổng phụ trách tổ chức bồi dưỡng cho các em nằm trong Ban chỉ huy liên đội thông qua các cuộc họp Ban chỉ huy liên đội hàng tháng. Chúng ta phải duy trì được lịch họp theo quy định 1 lần/tháng, nội dung họp phải bảo đảm việc kiểm tra, thực hiện đúng nghị quyết đưa ra, đánh giá tình hình thi đua, kế hoạch nhiệm vụ thời gian tới, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng em. Các công việc đều có ý kiến và qua những ý kiến đó thì tổng phụ trách có bổ sung kịp thời. Đây cũng là dịp để bồi dưỡng các em về nhận thức cũng như việc tổ chức thực hiện công việc của các em.
* Kết quả đạt được :
Với những phương pháp và những nội dung bồi dưỡng trên cho Ban chỉ huy thì thời gian qua Ban chỉ huy Liên Đội đã có rất nhiều tiến bộ về nhận thức cũng như về việc tổ chức thực hiện các nhiệm vụ được đặt ra. Liên Đội Lê Văn Tám rất nhiều năm liên tục được Hội Đồng Đội thành phố công nhận là Liên Đội vững mạnh , Liên Đội luôn luôn cố gắng hoàn thành một cách tốt nhất về các hoạt động phong trào.
III. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Sau một thời gian làm công việc Tổng phụ trách Đội, bản thân tôi rút ra được 1 số bài học sau:
+ Trước hết là một người Tổng phụ trách Đội, nắm công tác chỉ đạo công tác đội thì phải là người thực sự gắn bó và yêu thích công việc của mình, phải biết tìm các phương pháp mới để công việc ngày càng đạt hiệu quả cao.
+ Phải biết tin yêu các em học sinh, phải thực sự có trách nhiệm với công việc của mình.
+ Phải lên kế hoạch cụ thể, phù hợp với từng công việc, giao nhiệm vụ cụ thể cho từng em trong Ban chỉ huy Liên Đội.
+ Tích cực tham mưu và tranh thủ sự giúp đỡ tạo điều kiện của Ban Giám Hiệu nhà trường, các đoàn thể trong nhà trường.
+ Huy động tốt đội ngũ Liên Đội trưởng, Liên Đội phó. Đây cũng chính là yếu tố quan trọng giúp cho Tổng phụ trách Đội thành công trong công viẹc.
+ Phải chú ý phát động các đợt thi đua trong toàn Liên Đội. Sau mỗi đợt thi đua phải có nhận xét, đánh giá cụ thể.
+ Phải có kế hoạch tập luyện bồi dưỡng Ban chỉ huy Liên Đội kế cận để làm nguồn cho những năm kế tiếp.
IV. KẾT LUẬN:
Như chúng ta đã biết Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh là một tổ chức chính trị xã hội dành cho thiếu niên, nhi đồng. Nó có tôn chỉ, mục đích rõ ràng, có điều lệ tổ chức và hoạt động cụ thể. Chính vì thế mà Tổng phụ trách người chỉ huy, lãnh đạo cao nhất về công tác Đội của nhà trường. Nên cần có phương pháp hoạt động và phương pháp công tác đặc thù của Đội để tổ chức các phong trào hoạt động Đội trong nhà trường ngày càng đi lên.
Hỗ trợ cho Tổng phụ trách hoàn thành tốt công tác của mình không ai khác đó là đội ngũ cốt cán của Ban chỉ huy Liên Đội. Thông qua Ban chỉ huy Liên Đội Tổng phụ trách phải hình thành sự hợp tác, gắn bó tinh thần cộng đồng trách nhiệm vì công việc chung. Chính vì thế mà việc bồi dưỡng Ban chỉ huy giúp cho các em thạo việc, biết tổ chức và quản lý hoạt động là một yêu cầu cần thiết và quan trọng. Cần phải thường xuyên chăm lo đội ngũ cán bộ thì phong trào mới co chất lượng và mới đảm bảo được tính bền vững. Bên cạnh đó thì phải có tài liệu hướng dẫn cho công tác quản lý và cần phải có sự chỉ đạo và có cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động Đội thì công tác bồi dưỡng Ban chỉ huy mới đạt kết quả cao.
Trên đây là toàn bộ đề tài mà tôi áp dụng thực hiện đối với việc lựa chọn và bồi dưỡng Ban chỉ huy Liên Đội trong thời gian qua. Tuy nhiên công việc đặt ra thì nhiều, mà năng lực công tác Đội của bản thân còn rất nhiều hạn chế nên đề tài sẽ còn rất nhiều thiếu sót mong các đồng chí đóng góp ý kiến để đề tài dược hoàn thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!