PPDH_2

1
Dạy học cấu trúc rẽ nhánh định hướng hình thành năng lực cho học sinh
I.Chuẩn kiến thức kĩ năng.
Kiến thức. Hiểu được câu lệnh rẽ nhánh (dạng thiếu và dạng đủ). Hiểu được câu lệnh ghép.
KĨ năng. Viết đúng các lệnh rẽ nhánh khuyết và đủ. Biết sử dụng đúng và có hiệu quả câu lệnh rẽ nhánh.
II. Năng lực hướng tới.
Mô hình hóa các tình huống thực tiễn xảy ra phụ thuộc vào điều kiện theo cấu trúc rẽ nhánh trong tin học.
Diễn tả thuật toán cấu trúc rẽ nhánh trên ngôn ngữ lập trình
III.Xây dựng tình huống và tổ chức dạy học.
2
1. Tình huống dạy học
kiến thức mới
1.1. Xây dựng tình huống rẽ nhánh.
Lấy tình huống tính cước thuê bao 3G internet
1.1.1 Rẽ nhánh dạng thiếu
a. Phát hiện tình huống gợi vấn đề
Tình huống từ thực tế.
GV tổ chức lại theo ý đồ sư phạm.
Hạn chế ở gói cước MI10
Tình huống có trong nó những yếu tố, những công việc để dạy học nội dung kiến thức rẽ nhánh.
Có hai khả năng đối với lưu lượng thuê bao
GV đưa ra những yêu cầu để HS nhận thấy tình huống gợi vấn đề.
Có thuật toán rồi, Viết chương trình cho máy tính.
3
b. Giải quyết vấn đề
GV trình bày cú pháp và hoạt động của lệnh rẽ nhánh dạng thiếu
Cho HS ghi ngắn gọn, khác sách giáo khoa
GV giới thiệu chương trình
Nhắc HS không chép chương trình
4
1.1.2 Rẽ nhánh dạng đủ
a. Phát hiện tình huống gợi vấn đề
GV gợi ý cho HS sự chưa hợp lý của chương trình đã có. Nêu khả năng làm cho chương trình hợp lý.
b. Giải quyết vấn đề
GV trình bày cú pháp và hoạt động của lệnh rẽ nhánh dạng đủ
Cho HS ghi ngắn gọn, khác sách giáo khoa
GV giới thiệu chương trình
Nhắc HS không chép chương trình
5
Ý tưởng sư phạm
Những năng lực được hướng tới.
Năng lực giải quyết vấn đề
Năng lực sử dụng ngôn ngữ
1.2. Xây dựng tình huống lệnh ghép.
Lấy tình huống giải phương trình bậc hai.
a. Phát hiện tình huống gợi vấn đề
Tình huống trong sách giáo khoa.
GV tổ chức lại theo ý đồ sư phạm.
Trường hợp delta dương.
Máy chỉ chấp nhận một lệnh sau Then
b. Giải quyết vấn đề
GV trình bày cú pháp và hoạt động của lệnh ghép
Cho HS ghi ngắn gọn
GV cho HS xem chương trình trong sách giáo khoa.
Nhắc HS không chép chương trình



6
2. Tình huống củng cố
2.1. Viết chương trình đơn giản
a. Xây dựng tình huống
Đề 1. Viết chương trình: Nhận vào 2 số nguyên không âm a và b viết lên màn hình 2 số đó theo thự tự tăng dần.
Đề 2. Giả sử em A có tuổi là Ta, em B có tuổi là Tb biết tuổi 2 em không bằng nhau. Ai ít tuổi hơn được nhận gói kẹo to, ai nhiều tuổi hơn nhận gói kẹo nhỏ.
Viết chương trình: Nhận vào tuổi của A và B viết lên màn hình ai nhận gói kẹo to? Ai nhận gói kẹo nhỏ.
Đề 3. Viết chương trình thực hiện phép chia a cho b với a và b là hai số thực bất kỳ nhận vào từ bàn phím.
Đề 4. Viết chương trình tìm giá trị lớn nhất trong 3 số nguyên a, b, c nhận vào từ bàn phím.
b.Tổ chức thực hiện
Cho HS làm việc theo nhóm
Nhắc HS không chép chương trình
7
Ý tưởng
Các đề đều phải phân chia ra 2 khả năng.
Quán triệt tinh thần của lý thuyết kiến tạo
Những điều đã biết
Việc phải làm
Chuẩn bị cho việc làm tiếp theo
Góp phần hình thành kỹ năng
Viết chương trình
Giao tiếp
Tự học
8
2.2. Nhận dang và thể hiện rẽ nhánh
a. Xây dựng tình huống
Một người viết chương trình trên máy tính để nhập 2 số nguyên a, b (với b khác 0) máy thông báo xem a có chia hết cho b hay không như dưới đây.
Program Vidu
Uses Crt ;
Var a , b : Word ;
Begin
ClrScr ; Wrieln (‘ Nhap vao 2 so nguyen ‘ ); Readln (a , b ) ;
IF a mod b = 0 Then Writeln ( a , ‘ khong chia het cho ’ , b )
Else Writeln ( a , ‘ chia het cho ’ , b ) ;
Readln
End.
- Khi thực hiện chương trình nhập vào theo thứ tự từ trái qua phải hoặc từ trên xuống dưới 10 và 2 thì trên màn hình sẽ xuất hiện câu thông báo như thế nào?
- Theo em nguyên nhân nào dẫn đến sai lầm trên với một người soạn thảo chương trình bằng máy tính.
- Hãy sửa lại câu lệnh rẽ nhánh dạng đủ
IF a mod b = 0 Then Writeln ( a , ‘ khong chia het cho ’ , b )
Else Writeln ( a , ‘ chia het cho ’ , b ) ;
ở chương trình trên để xóa bỏ lỗi thuật toán mà người soạn thảo chương trình đó đã mắc phải.
9
b. Tổ chức thực hiện
Cho HS hoạt động nhận dạng
Cho HS tìm nguyên nhân
Cho HS hoạt động thể hiện
Ý tưởng sư phạm
Bồi dưỡng nhân sinh quan, thế giới quan
Kỹ năng sửa chương trình
10
3. Vận dụng
3.1. Rẽ nhánh lồng nhau
Xây dựng tình huống.
Nhập vào 3 số, viết ra màn hình 3 số đó theo thứ tự tăng dần
b. Tổ chức thực hện
Tình huống gợi vấn đề
Giải bài toán, chưa biết thuật toán.
GV và HS đàm thoại giải quyết vấn đề.
Cho HS ghi tiếng Việt theo cấu trúc lồng nhau để về nhà viết chương trình.
Sử dụng kỹ thuật minh họa trực quan.
c. Ý tưởng
Rèn tư duy logic, tương tự
Thực hành kiến thức chuẩn
Chuẩn bị động cơ cho bài toán sắp xếp
11
Nếu (1) a < b Thì Nếu (2) c < a Thì viết (c , a , b)
Còn (2) Nếu (3) c > b Thì viết (a , b, c)
Còn (3) viết ( a, c, b)
Còn (1) Nếu (4) c < b Thì viết (c, b, a)
Còn (4) Nếu(5) c > a Thì viết (b, a, c)
Còn (5) viết (b, c, a);

program Basoabc ;
Uses Crt; Var a, b, c : Integer ;
Begin
ClrScr; Writeln(`Nhap 3 so nguyen`); Readln(a, b, c);
If a < b Then IF c < a Then Writeln( c:7, a:7, b:7)
Else If c > b Then Writeln(a:7,b:7,c:7)
Else Writeln(a:7,c:7,b:7)
Else If c < b Then Writeln( c:7, b:7, a:7)
Else If c > a Then Writeln(b:7,a:7, c:7)
Else Writeln( b:7, c:7, a:7) ;
readln
End.
12
3.2. Nhận dạng và thể hiện rẽ nhánh
Xây dựng tình huống
Một người đã viết chương trình tìm số lớn nhất trong 3 số như sau:
Program TimMaxBaSo ;
Uses Crt ;
Var a , b , c , max : Integer ;
Begin
ClrScr ; Wrieln (‘ Nhap vao 3 so nguyen ‘ ); Readln (a , b , c ) ;
Max := a ;
IF max < b Then max := b
Else IF max < c Then max := c ;
Writeln ( ‘ So lon nhat la ‘, max );
Readln
End.
(1) Tìm chỗ sai và giải thích tại sao sai trong chương trình tìm số lớn nhất trong 3 số ở trên, cho 3 số cụ thể để minh họa.
(2) Hãy sửa lại đoạn chương trình
IF max < b Then max := b
Else IF max < c Then max := c ;
của chương trình trên để có được tính đúng đắn của chương trình.
(3) Tìm Max của 4 số a, b, c, d

13
b. Tổ chức thực hiện
(i) Cho HS hoạt động nhận dạng
Khắc sâu hoạt động của lệnh rẽ nhánh dạng đủ thực hiện câu lệnh này bỏ qua câu lệnh kia
(ii) Cho HS hoạt động thể hiện
Tìm ra qui trình tìm Max của ba số
Viết chương trình tìm Max của ba số
(iii) Cho HS hoạt động khái quát hóa
Tìm ra qui trình tìm Max của nhiều số
Chuẩn bị cho viết chương trình tìm Max của nhiều số khi học mảng 1 chiều
14
Ý tưởng sư phạm

(i) Những kỹ năng được định hướng
Kỹ năng sửa lỗi chương trình.
Kỹ năng tư duy tương tự, khái quát.

(ii) Tình huống được xây dựng để có những yếu tố, những công việc nhằm vận dụng nội dung kiến thức thực hiện mục đích chức năng.
Kiến thức vận dụng ở thời điểm hiện tại được kế thừa kiến thức đã học từ trước và sẽ được phát triển trong tương lai.
15
Cảm ơn sự lắng nghe của quí vị!