NÂNG CAO NGỮ VĂN 7

Ngày 12 tháng 9 2011
Tiết 7,8,9
RÈN KĨ NĂNG TẠO LẬP VĂN BẢN (Tiếp)

Mục tiêu cần đạt: Giúp HS:
Luyện tập tạo lập các văn bản để rèn kĩ nắng: định hướng, cách dùng từ, đạt câu, dựng đoạn và liên kết các đoạn văn trong văn bản.
Giáo dục và bồi dưỡng lòng ham mê học môn văn.
Tiến trình các hoạt động dạy - học:
HĐ1: Kiểm tra bài tập về nhà:
Gọi HS trình bày bài tập đã chuẩn bị.
HĐ2: Bài mới:
Bài tập 1:
Cho các đoạn văn sau:
Đoạn 1:
Còn nhiều lắm những điều chúng ta có thể biết trước được sự việc sẽ diễn ra; nhưng cũng có rất nhiều điều vẫn ở trong bức màn bí mật, đang chờ tri thức của chúng ta tiếp tục khám phá. Tri thức là một “không gian” mênh mông, không có giới hạn. Nhưng trí thức bao giờ cúng đi cùng thời gian. Tri thức sẽ đến với ta khi ta biết tận dụng thời gian để dành lấy. Và tri thức cũng ra đi cùng thời gian, nếu ta không biết cách chiếm lấy nó.Có khi nào thức dậy bạn tự hỏi hôm qua bạn để mất những gì và đã giành được những gì không nhỉ?
Đoạn 2: Thời gian và tri thức là vấn đề muôn thuở thú vị của nhân loại, đặc biệt của tuổi học trò.
Đoạn 3; Hãy biết chạy đua với thời gian để giành lấy tri thức. Tri thức đang chờ bạn ở phía trước đó.
Đoạn 4:
Bằng tri thức học hỏi được, tuy chưa đến tuổi trưởng thành, cũng có thể biết được nhiều sự việc. Nhìn kiến và mối bò hết lên cây một cách không bình thường, ta biết ngay rằng trời sắp mưa to. Nếu chúng lại tràn ra hết trên mặt đất thì trời sẽ nắng rất to. Bị lạc trong rứng dày, hãy sờ lên vỏ cây thấy phía nào nóng ắt là phía tây, ta có thể xá định được hướng để tìm ra lối về. Khi cưỡi ngựa đi đường, hễ ngựa dừng đột ngột, chân sau đá không ngớt và đầu rúc vào bụi cây thì phía trước nhất định có hổ dữ đấy. Đêm khuya không có đồng hồ, nếu thấy hoa quỳnh nở hết, ta vẫn biết lúc này khoảng 12 giờ đêm. Người bác sĩ giỏi chỉ cần nhìn thể trạng của người bệnh, cũng có thể biết được người đó mắc bệnh gì. Và chỉ cần nhìn dáng đi, giọng nói và cử chỉ của một người nào đó, người có kinh nghiệm có thể biết người đó là người có tính cách như thế nào...
Hãy thực hiện các yêu cầu trong bài tập 11 ( trang 11/ Các dạng bài tập làm văn...)
Sắp xếp theo thứ tự: đoạn 2 - đoạn 4 - đoạn 1 - đoạn 3.
Các đoạn sắp xếp được vì nó cùng viết về một đề tài, có tính liên kết chặt chẽ.
Bố cục:
+ Mở bài: đoạn 2
+ Thân bài: đoạn 4, 1.
+ Kết bài: đoạn 3.
* Sự liên kết về nội dung:Bàn về thời gian và tri thức.
* Sự liên kết về hình thức: Các từ chủ đề được lặp đi lặp lại: thời gian, tri thức.
c. Đặt đầu đề: Thời gian và tri thức.
d. Xác định các định hướng:
- Đối tượng: viết cho học sinh.
- Cách viết phù hợp: giọng điệu tâm tình, nhẹ nhàng, từ xưng hô: bạn; cách diễn đạt dễ hiểu.
- Mục đích: Nhắc nhở các bạn học sinh phải biết quí trọng thời gian để dành lấy những kiến thức phong phú, vô tận của nhân loại.
Bài tập 2: Hãy viết lại phần kết của câu chuyện “ Cuộc chia tay của những con búp bê” theo suy nghĩ của em.
Yêu cầu: Thực hiện đúng 4 bước của quá trình tạo lập văn bản.
Em định chọn cách kết thúc như thế nào?
Cách kết thúc ấy nhằm mục đích gì?
Phần kết đó có liên kết với nội dung đã kể ở trên không?
Bức thông điệp trong phần kết ấy em định gửi đến ai? Về điều gì?

Bài tập 3: Từ văn bản “ Những câu hát than thân”, em hãy viết một đoạn văn nói lên suy nghĩ của mình về cuộc đời và thân phận người lao động trong xã hội cũ.
Gợi ý:
Em xác định suy nghĩ cụ thể của mình là gì? (thương cảm, xót xa, thấu hiểu…)
Vì sao em có những suy nghĩ ấy? ( nó gợi lên từ bài ca dao nào? từ hình ảnh nào? )
Từ cuộc đời, thân phận của họ, em suy nghĩ như thế nào về cuộc sống của người dân lao động hôm nay.
HĐ3: Dặn dò,ra bài bài tập