Một số vấn đề trong phương pháp dạy văn học việt nam từ sau năm 1945

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ VẤN ĐỀ TRONG PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY TÁC PHẨM THƠ HIỆN ĐẠI VIỆT NAM TỪ SAU NĂM 1945

I/ĐẶT VẤN ĐỀ:
Môn văn trong trường trung học cơ sở là môn học cũng như tất cả các môn học khác quy định bởi chương trình và có tác dụng góp phần vào hình thành nhân cách cho học sinh theo mục tiêu giáo dục. Đồng thời nó còn là chìa khoá giúp học sinh tiến vào mọi lĩnh vực khoa học, mọi hoạt động xã hội. Bên cạnh đó, môn Ngữ văn còn có tác dụng sâu sắc và lâu bền đến đời sống tâm hồn và trí tuệ của các em. Là tiếng nói tình cảm, là hình thức nhuần nhị của lí tưởng. Văn học là một “thứ khí giới thanh cao và đắc lực” tác động sâu sắc, mạnh mẽ đến tư tưởng, tình cảm, cảm xúc của con người, xây dựng cho học sinh niềm tin vào cuộc sống, trang bị cho các em vốn sống, hướng các em vươn tới đỉnh cao của chân, thiện, mĩ.
Hiện nay, sự phát triển của khoa học kĩ thuật đã tạo cuộc sống nâng cao thì vai trò và vị trí của môn văn cũng được coi trọng đúng mức.
Xuất phát từ mục đích giáo dục của nhà trường và từ quá trình giảng dạy, tôi tự tìm ra một số ý kiến về phân môn văn bản để nhằm nâng cao chất lượng môn học. Bởi chương trình Ngữ văn 9 có số lượng kiến thức khá lớn trong các môn học ở nhà trường. Vì ở lớp cuối cấp nên vừa tổng kết những kiến thức, kĩ năng được học tập, rèn luyện cho các em, làm tiền đề để các em học tiếp lên THPT hoặc đi vào cuộc sống. Cho nên Sách Giáo Khoa Ngữ văn 9 có 5 tiết trên một tuần, trong đó phân môn văn bản có số tiết nhiều hơn hai phân môn còn lại. Phần thơ hiện đại Việt Nam đã có sự sắp xếp khá hoàn thiện ở cả tập một và tập hai. Để học sinh hiểu và cảm thụ được tốt thì người giáo viên phải nắm vững phương pháp dạy thơ để truyền tải cho học sinh những kiến thức cần thiết về phần văn học này. Nhưng một nhà phê bình đã nói: “Cảm thụ đã khó mà làm cho học sinh cảm thụ lại càng khó hơn”. Vì vậy, tôi viết chuyên đề này đề cập đến một số vấn đề cần lưu ý trong việc giảng dạy thơ hiện đại từ sau năm 1945.
II) GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
1/ Cơ sở lí luận:
Trong thực tế mặc dù môn văn có vị trí vô cùng quan trọng để hình thành nên nhân cách của con người. Nhưng gần đây việc tiếp cận bộ môn văn của Học sinh có ít nhiều hạn chế, các em ngại đọc văn bản, soạn trước bài ở nhà…không tạo cho mình một sự hứng thú khi học bộ môn này. Chính vì thế các em đã mất dần đi vốn giao tiếp lịch sự, nhã nhặn của mình. Nhưng đến với chuyên đề này, về phía Giáo viên phải thực hiện theo mục tiêu chung của từng đối tượng Học sinh để tạo được sự hứng thú cho các em. Nhằm giúp các em đạt được kết quả tốt trong việc học bộ môn này.
2/Quá trình thử nghiệm:
a)Thuận lợi:
Học sinh lớp 9 là lớp cuối cấp của bậc THCS các em đã có một lượng kiến thức khá lớn về phần văn bản. Nhất là thơ hiện đại Việt Nam từ lớp 6 đến lớp 9 các em được tiếp cận với rất nhiều tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam. Chương trình lớp 9 đưa ra 11 bài thơ, đây là một lượng bài khá nhiều trong phần văn bản được học đủ để nói lên tầm quan trọng của nó. Hơn thế nữa, các em cũng đã nhận thức được việc học thơ văn là học làm người và rất nhiều em yêu thích thơ văn.
b) Khó khăn:
Học sinh học ở trường hay ở nhà thì đa số các em rất ngại học môn văn và thường thụ động trong môn học này. Nhiều em chỉ học để đối phó và cho có lệ. Một số em không thích học vì học văn khó đạt được điểm cao so với các môn học khác và khó có thể đạt được điểm khá, giỏi. Đây là một thực tế ở các bật học trong nhiều năm qua. Từ những cách nhìn nhận không tiến bộ về môn học này của học sinh và một số bậc phụ huynh dẫn đến không ít cản trở cho Giáo viên dạy văn.
3)Nội dung cơ bản:
a) Về việc phân bố chương trình thơ hiện đại Việt Nam từ sau 1945 trong Sách Giáo Khoa Ngữ Văn 9:
-Phần văn bản có tất cả 11 tác phẩm thơ hiện đại Việt Nam phân bố ở cả học kì I và học kì II, các tác phẩm này đã được biên soạn theo tiến trình lịch sử dân tộc qua các thời kì lịch sử từ cuộc kháng chiến chống Pháp đến chống