Lý thuyết sinh 9 TXHN

SINH HỌC
BÀI 47 QUẦN THỂ SINH VẬT
I/ thế nào là quần thể sinh vật?
- Là tập hợp những cá thể cùng loài, sinh sống trong một khoảng không gian nhất định, ở một thời điểm nhất định. những cá thể trong quần thể có khả năng sinh sản tạo thành những thế hệ mới.
II/ những đặc trưng cơ bản của quần thể
1/ Tỉ lệ giới tính:
- tỉ lệ giới tính là những tỉ lệ giữa số lượng cá thể đực và cái.
- tỉ lệ giới tính cho thấy tiềm năng sinh sản quan quần thể
- tỉ lệ giới tính thay đổi chủ yếu theo nhóm tuổi của quần thể và phụ thuộc vào sự tử vong không đồng đều giữa cá thể đực và cái.
2/ thành phần nhóm tuổi:
- quần thể có thể nhiều nhóm tuổi, mỗi nhóm tuổi có ý nghĩa sinh thái khác nhau.
- để biểu diễn thành phần nhóm tuổi của quần thể ta dùng biểu đồ tháo tuổi.
- ba dạng: dạng phát triển, dạng ổn định, dạng giảm sút.
3) Mật độ quần thể
- là số lượng hay khối lượng sinh vật có trong một đơn vị diện tích hay thể tích.
- mật độ quần thể không cố định mà thay đổi theo mùa, theo năm và phụ thuộc vào chu kì sống của sinh vật.
III/ ảnh hưởng của môi trường đến quần thể sinh vật
- các điều kiện sống của môi trường: khí hậu, thổ nhưỡng, thức ăn, nơi ở,… thay đổi sẽ dẫn đến thay đổi số lượng cá thể của quần thể.
- khi mật độ cá thể tăng cao dẫn đến thiếu thức ăn, chỗ ở phát sinh nhiều bệnh tật, nhiều cá thể bị chết khi đó mật độ quần thể lại được điều chỉnh về mức cân bằng.
BÀI 48 QUẦN THỂ NGƯỜI
I/ sự khác nhau giữa quần thể người và quần thể sinh vật.
- quần thể người có những đặc điểm đặc trưng giống với quần thể sinh vật
VD: giới tính, lứa tuổi, mật độ, sinh sản, tử vong,…
- quần thể người có những đặc trưng khác với quần thể sinh vật: kinh tế, xã hội, pháp luật, hôn nhân,…
- con người có lao động về tư duy có khả năng điều chỉnh đặc điểm sinh thái quần thể.
II/ đặc trưng về phát triển nhóm tuổi của mỗi quần thể
- quần thể người được chia làm 3 nhóm tuổi:
+ nhóm tuổi sinh sản: từ sơ sinh đến – 15 tuổi
+ nhóm tuổi sinh sản và lao động: từ 15 tuổi – 64 tuổi
+ nhóm tuổi hết khả năng lao động nặng nhọc: từ 65 tuổi trở lên
- tháp dân số ( tuổi) thể hiện đặc trưng dân số của nước.
+ tháp dân số trẻ là tháp có đáy rộng => số lượng trẻ em sinh ra nhiều và đỉnh tháp nhọn thể hiện tỉ lệ tử vong cao, tuổi thọ trung bình thấp.
+ tháp dân số già: là tháp có đáy hẹp, đỉnh tháp không nhọn, cạnh tháp gần như thẳng đứng => tỉ lệ sinh, tỉ lệ tử vong đều thấo, tuổi thọ trung bình cao.
III/ tăng dân số về sự phát triển xã hội
- tăng dân số tự nhiên là kết quả của số người sinh ra nhiều hơn số người tử vong
=> dân số thực = ( số người sinh + số người nhập cư) – ( số người chết + di cư)
- khi dân số tăng quá nhanh dẫn đến thiếu nơi ở, nguồn nước uống, ô nhiễm môi trường, tăng chặt phá rừng và các tài nguyên khác,..
- hiện nay việt nam đang thực hiện pháp lệnh dân số nhằm mục đích đảm bảo cuộc sống của mỗi cá nhân, gia đình và xã hội. số con sinh ra phải phù hợp với khả năng nuôi dưỡng chăm sóc của mỗi gia đình và hài hoà với sự phát triển kinh tế, xã hội, tài nguyên, môi trường của đất nước.
=> những đặc trưng và tỉ lệ giới tính, thành phần nhóm tuổi, sự giảm dân số ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, con người, chính sách kinh tế xã hội của mỗi quốc gia.
BÀI 49 QUẦN XÃ SINH VẬT
I/ thế nào là một quần xã sinh vật?
- quần xã sinh vật là tập hợp nhiều quần thể sinh vật thuộc các loại khác nhau, cùng sống trong một không gian xác định và chúng có mối quan hệ mật thiếc, gắn bó với nhau.
II/ những dấu hiệu điển hình của một quần xã
* đặc điểm số lượng các loài trong quần xã
- độ đa dạng: thể hiện mức độ phong phú về số lượng loài trong quần xã
- đội nhiều thể hiện mật độ cá thể của từng loài trong quần xã
- độ thường gặp thể hiện tỉ lệ % số địa điểm bắt gặp một loài trong tổng số địa điểm quan sát
* thành phần loài trong quần xã
- loài