Kỹ thuật hợp tác

Một số kĩ thuật dạy học mang tính hợp tác
Phần II

2
Các lí do áp dụng kĩ thuật dạy học mang tính hợp tác
Kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực
Tăng cường hiệu quả học tập
Tăng cường trách nhiệm cá nhân
Yêu cầu áp dụng nhiều năng lực khác nhau
Tăng cường sự hợp tác, giao tiếp, chia sẻ kinh nghiệm
3

Hoạt động 1: Thực hành trải nghiệm
Chủ đề :
“Vì sao phải áp dụng dạy & học tích cực?”

Chia thành 8 nhóm
Thành viên của nhóm ngồi xung quanh bàn
Ghi ý kiến riêng của mình vào ô trống của tờ giấy Ao.
Chia sẻ và ghi ý kiến thống nhất vào ô giữa của tờ giấy Ao.
Trình bày trước lớp.
4
1. Kĩ thuật “khăn phủ bàn”
Là kĩ thuật tổ chức hoạt động học tập mang tính hợp tác kết hợp giữa hoạt động cá nhân và nhóm nhằm:
Kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực
Tăng cường tính độc lập, trách nhiệm của cá nhân HS
Phát triển mô hình có sự tương tác giữa HS với HS
5
1. Kĩ thuật “khăn phủ bàn”
6

Kĩ thuật “khăn phủ bàn”
7
Cách tiến hành kĩ thuật “khăn phủ bàn”

Hoạt động theo nhóm (4 người /nhóm)
Mỗi người ngồi vào vị trí như hình vẽ minh họa
Tập trung vào câu hỏi (hoặc chủ đề,…)
Viết vào ô mang số của bạn câu trả lời hoặc ý kiến của bạn (về một chủ đề...). Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong khoảng vài phút
Khi mọi người đều đã xong, chia sẻ và thảo luận các câu trả lời
Viết những ý kiến chung của cả nhóm vào ô giữa tấm khăn phủ bàn
8
Một số kĩ thuật dạy học mang tính hợp tác
9
Chia nhóm (vòng 1)
Hoạt động 2: Thực hành trải nghiệm

Chia thành 8 nhóm
Thành viên của nhóm chia sẻ và ghi ý kiến thống nhất vào sổ tay cá nhân.
Trình bày trong nhóm, đảm bảo mỗi thành viên đều trả lời được câu hỏi được giao cho nhóm.
10
Hoạt động 2: Thực hành trải nghiệm
Nhiệm vụ 1:
Quan sát lược đồ ( SGK ), xác định vị trí thủ đô Hà Nội, cho biết Hà Nội tiếp giáp những tỉnh nào? Từ thủ đô Hà Nội có thể đi đến các tỉnh khác bằng các loại đường giao thông nào?
Nhiệm vụ 2:
Dựa vào tài liệu lịch sử nhóm sưu tầm, cho biết Hà nội được chọn làm kinh đô nước ta từ năm nào? Tên kinh đô lúc đó là gì?
Nhiệm vụ 3:
Qua tài liệu sưu tầm và nội dung sách giáo khoa, hãy nêu đặc điểm của các phố phường Hà Nội xưa và nay?
11
Nhiệm vụ 4:
Quan sát tranh ảnh sưu tầm và sách giáo khoa, cho biết khu phố Hà Nội cổ và mới có gì khác nhau về nhà cửa, đường phố?
Nhiệm vụ 5:
Hãy cho biết Hà Nội có những cơ quan hành chính quan trọng nào?
Nhiệm vụ 6:
Tìm hiểu và cho biết tại sao Hà Nội là trung tâm kinh tế của cả nước?
12
Nhiệm vụ 7:
Tìm hiểu và cho biết Hà Nội có những di tích văn hóa, lịch sử nào?

Nhiệm vụ 8:
Tìm hiểu và cho biết vì sao Hà Nội được xem là trung tâm khoa học của cả nước?
13

Chia thành 8 nhóm mới (vòng 2)
hình thành từ 8 nhóm cũ
Thành viên của nhóm chia sẻ và ghi ý kiến thống nhất vào tờ giấy Ao.
Cử đại diện trình bày trước lớp, đảm bảo mỗi thành viên đều trả lời được câu hỏi được giao cho nhóm.
14

Nhiệm vụ 1:
Mỗi thành viên trong nhóm chia sẻ những thông tin vừa tìm hiểu được ở vòng 1 cho cả nhóm cùng nghe.
Nhiệm vụ 2:
Thảo luận và ghi ý kiến chung của nhóm về nội dung sau: “Em biết gì về Hà Nội? Vì sao thủ đô Hà Nội là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học lớn của nước ta? Hãy trình bày cảm nhận của em về thủ đô Hà Nội?”
15

2.Kĩ thuật “Các mảnh ghép”
Là kĩ thuật tổ chức hoạt động học tập hợp tác kết hợp giữa cá nhân, nhóm và liên kết giữa các nhóm nhằm:
Giải quyết một nhiệm vụ phức hợp
Kích thích sự tham gia tích cực của HS:
Nâng cao vai trò của cá nhân trong quá trình hợp tác (Không chỉ nhận thức hoàn thành nhiệm vụ ở Vòng 1 mà còn phải truyền đạt kết quả và hoàn thành nhiệm vụ ở Vòng 2).
16
2. Kĩ thuật “Các mảnh ghép”
Vòng 1
Vòng 2
1
1
1
1
1
1
2
2
2
2
2
2
3
3
3
3
3
3
17

VÒNG 1
Hoạt động theo nhóm 3 hoặc 4 người, …

Mỗi nhóm được giao một nhiệm vụ (Ví dụ : nhóm 1 : nhiệm vụ A; nhóm 2: nhiệm vụ B, nhóm 3: nhiệm vụ C, …)

Đảm bảo mỗi thành viên trong nhóm đều trả lời được tất cả các câu hỏi trong nhiệm vụ được giao

Mỗi thành viên đều trình bày được kết quả câu trả lời của nhóm
VÒNG 2
Hình thành nhóm 3 hoặc 4 người mới (1 người từ nhóm 1, 1 người từ nhóm 2 và 1 người từ nhóm 3 …)

Các câu trả lời và thông tin của vòng 1 được các thành viên nhóm mới chia sẻ đầy đủ với nhau

Sau khi chia sẻ thông tin vòng 1, nhiệm vụ mới sẽ được giao cho nhóm vừa thành lập để giải quyết

Các nhóm mới trình bày, chia sẻ kết quả nhiệm vụ ở vòng 2

Cách tiến hành kĩ thuật “Các mảnh ghép”
18
Thiết kế nhiệm vụ “Các Mảnh ghép”
Lựa chọn nội dung/chủ đề phù hợp
Xác định một nhiệm vụ phức hợp để giải quyết ở vòng 2 dựa trên kết quả các nhiệm vụ khác nhau đã được thực hiện ở vòng 1
Xác định những yếu tố cần thiết để giải quyết nhiệm vụ phức hợp (kiến thức, kĩ năng, thông tin, chiến lược)
Xác định các nhiệm vụ mang tính chuẩn bị (thực hiện ở vòng 1). Xác định các yếu tố hỗ trợ cần thiết để hoàn thành nhiệm vụ ở vòng 2
19
Thành viên & nhiệm vụ các thành viên trong nhóm
20
Ví dụ
Chủ đề: Câu tiếng Việt
* Vòng 1:
Nhiệm vụ 1: Thế nào là câu đơn? Nêu và phân tích VD minh họa
Nhiệm vụ 2: Thế nào là câu ghép? Nêu và phân tích VD minh họa
Nhiệm vụ 3: Thế nào là câu phức? Nêu và phân tích VD minh họa

* Vòng 2:
Câu đơn, câu phức và câu ghép khác nhau ở điểm nào? Phân tích VD minh hoạ
21


Thực hành áp dụng Kĩ thuật “Các mảnh ghép”: “Tìm hiểu về các bộ phận của cây”

Vòng 1 :
- Điều gì xảy ra nếu cây không có rễ? Vì sao?
Điều gì xảy ra nếu cây không có thân? Vì sao?
Điều gì xảy ra nếu cây không có lá? Vì sao?
Điều gì xảy ra nếu cây không có hoa/quả? Vì sao?
22

Thực hành áp dụng Kĩ thuật “Các mảnh ghép”: “Tìm hiểu về các bộ phận của cây”

Vòng 2:
Vì sao cây cần có đủ các bộ phận rễ, thân, lá, hoa/quả?
23
Anh ( Chị ) hãy nêu nhận xét về sự khác nhau giữa kĩ thuật “Khăn phủ bàn” và kĩ thuật “Các mãnh ghép” ?

Thảo luận nhóm, lựa chọn một nội dung và trình bày khái quát cách thức tổ chức dạy học nội dung đó theo kĩ thuật “Các mảnh ghép”
24
3. Sơ đồ KWL và sơ đồ tư duy
25
3.1. Sơ đồ KWL
Là kĩ thuật dạy học nhằm tạo điều kiện cho người học nêu được những điều đã biết liên quan đến chủ đề, những điều muốn biết về chủ đề trước khi học và những điều đã học được sau khi học.

Dựa trên sơ đồ KWL, người học tự đánh giá được sự tiến bộ của mình trong việc học, đồng thời GV biết được kết quả học tập của người học, từ đó điều chỉnh việc dạy học cho hiệu quả


26
3.1. Sơ đồ KWL
Được Ogle xây dựng vào năm 1986…

Tìm ra điều bạn đã biết
về một chủ đề (K)
Tìm ra điều bạn muốn
biết về một chủ đề (W)
Thực hiện nghiên cứu
và học tập
Ghi lại những điều bạn học được (L)
27
Sơ đồ KWL
Chủ đề/Bài học:
Tên người học/nhóm:
Ngày học:
28
Ví dụ về sơ đồ KWL
Chủ đề: Tìm hiểu sự thích nghi của sâu bọ với môi trường sống
Tên: Nguyễn Thị Thịnh và Trần Hồng Hoa
Ngày :20/08/2009
29
Vận dụng sơ đồ KWL
Đã biết gì về sơ đồ tư duy?
Muốn biết gì về sơ đồ tư duy?
Học được gì về sơ đồ tư duy?
30

Hoạt động 3:

Thực hành trải nghiệm áp dụng Sơ đồ tư duy
Chủ đề: “Đổi mới giáo dục”
31
3.2. Sơ đồ tư duy
32
3.2. “Sơ đồ tư duy”

Là kĩ thuật DH nhằm tổ chức và phát triển tư duy, giúp người học chuyển tải thông tin vào bộ não rồi đưa thông tin ra ngoài bộ não một cách dễ dàng, đồng thời là phương tiện ghi chép sáng tạo và hiệu quả:
+ Mở rộng, đào sâu và kết nối các ý tưởng
+ Bao quát được các ý tưởng trên một phạm vi sâu rộng.
33
3.2. Sơ đồ tư duy
Sơ đồ tư duy giúp gì cho bạn?

- Sáng tạo hơn
Tiết kiệm thời gian
Ghi nhớ tốt hơn
Nhìn thấy bức tranh tổng thể
Tổ chức và phân loại
- ...
34
3.2. Sơ đồ tư duy
Cách tiến hành
Từ một chủ đề lớn, tìm ra các chủ đề nhỏ liên quan.
Từ mỗi chủ đề nhỏ lại tìm ra những yếu tố/nội dung liên quan.
Sự phân nhánh cứ tiếp tục và các yếu tố/nội dung luôn được kết nối với nhau. Sự liên kết này sẽ tạo ra một “bức tranh tổng thể” mô tả về chủ đề lớn một cách đầy đủ và rõ ràng
35
Ví dụ về Sơ đồ tư duy
36
Ví dụ về sơ đồ tư duy
Chất liệu
Cạp váy
Trang phục PN Mường
37
38
38
Hoạt động 4

Thực hành thiết kế trích đoạn kế hoạch DH áp dụng một số kĩ thuật dạy học mang tính hợp tác và trình bày kết quả