Huong Dan Lap trinh cho tre em (P21)

Các thẻ lệnh đầu tiên (bài 1)
18/03/2013 10:55
Nếu trong nhà bạn có "thế hệ trẻ" ở lứa tuổi biết "vọc" trò chơi điện tử, bạn nên bổ sung một trò chơi hữu ích, giúp bé phát triển trí tuệ: trò chơi lập trình Scratch.
Các bé từ 7 tuổi trở lên nên làm quen với Scratch. Nhờ vậy, bé tiếp cận trò chơi điện tử trong tư thế một người sáng tạo. Như trong mọi trò chơi của con trẻ, hiệu quả giáo dục chỉ đạt được khi bạn "đầu tư" thời gian để chơi Scratch cùng với bé. Bạn có biết bé thèm có ba mẹ cùng chơi nhiều nhiều lắm? Tuổi thơ của bé qua mau, thời gian bạn dành cho bé không tiền bạc nào thay thế được! Bạn chỉ có thể dùng tiền để có được máy tính nối mạng Internet và chạy Scratch.


Bé Robin 8 tuổi (Anh) lập trình bằng công cụ Scratch.
Trước hết, bạn giữ phím Ctrl và bấm vào đây để tải xuống chương trình cài đặt Scratch.Trong trang mạng vừa hiện ra thêm, bạn bấm vào tên chương trình ScratchInstaller1.4.exe.Đó là chương trình cài đặt Scratch.Trình duyệt hiển thị một cửa sổ, hỏi lại cho chắc.Bao giờ cũng vậy, lấy một chương trình từ mạng để chạy trên máy của mình có thể làm hỏng máy.Trong trường hợp này, bạn hoàn toàn yên tâm vì chương trình mà ta vừa chọn được tạo bởi những nhà nghiên cứu tại Viện Công nghệ Massachusetts (Mỹ), hoàn toàn không phải là chương trình "mờ ám". Bạn bấm nút Save (trong IE) hoặc Save File (trong FF) và tìm chọn thư mục nào đó để lưu tập tin chương trình.
Khi việc tải xuống kết thúc, bạn cần chạy chương trình vừa thu được để cài đặt Scratch vào máy. Cụ thể, bạn giữ phím "lá cờ" (thường gọi là "phím Windows") và gõ phím chữ R. Trong cửa sổ nhỏ Run vừa hiện ra, bạn bấm nút Browse, tìm đến thư mục chứa chương trình cài đặt Scratch và bấm kép vào chương trình đó (trỏ vào tên chương trình và bấm nhanh hai lần vào phím trái của con chuột). Cửa sổ Run tái hiện. Bạn bấm OK để "ra lệnh" chạy chương trình vừa chọn.
Khi thấy "màn hình chào" của chương trình cài đặt Scratch, bạn bấm Next để qua bước tiếp theo, chọn thư mục để cài đặt Scratch. Thông thường những đề nghị của chương trình cài đặt đều hợp lý, bạn "tới luôn" bằng cách bấm Next, rồi bấm Install. Khi việc cài đặt kết thúc, bạn bấm Next và bấm Finish để chạy Scratch.
Việc cài đặt Scratch chỉ tiến hành một lần như vậy thôi. Lần sau, muốn chạy chương trình Scratch, bạn chỉ việc bấm kép vào biểu tượng "mèo nhí" trên màn hình nền.
Cửa sổ chương trình Scratch có "tùm lum thứ" nhưng bạn cứ bình tĩnh tìm hiểu từng bước để còn "bày trò" cho bé (bạn sẽ thấy rằng bé làm quen với Scratch nhanh hơn bạn nghĩ đó). Điều cần làm ngay là thay tiếng Anh trong cửa sổ Scratch bằng tiếng Việt (nếu chương trình Scratch trước mắt bạn chưa tự động dùng tiếng Việt). Bạn bấm nút Set language (biểu tượng quả cầu ở thanh trình đơn) chọn mục Tiếng Việt trong trình đơn vừa hiện ra.
Bạn hãy để ý hình chú mèo trong khung có nền trắng bên phải. Đó là một con rối (sprite) mà bạn có thể điều khiển bằng kịch bản (script) của mình. Công việc như vậy gọi là "lập trình cho con rối".Khung có nền trắng đóng vai trò như sân khấu kịch rối.




Bạn hãy thử cho chú mèo "nhúc nhích" bằng cách dùng chuột kéo thẻ lệnhdi chuyển 10 bước ở khung chứa thẻ bên trái cửa sổ Scratch, thả vào khung kịch bản ở bên phải khung chứa thẻ. Điều này nghĩa là bạn "ra lệnh" cho chú mèo di chuyển một khoảng có độ dài 10 điểm ảnh.Bạn nhớ, màn hình máy tính bao gồm rất nhiều điểm ảnh, còn gọi là "pi-xôn" (pixel).
Muốn cho chú mèo biết "nghe lệnh", bạn bấm kép vào thẻ di chuyển trong khung kịch bản.Chú mèo lập tức xê dịch chút xíu rồi lại đứng im.Điều bạn vừa làm đã gọi là "chạy chương trình" rồi đó, dù chương trình còn đơn giản, chỉ có một lệnh duy nhất.
Để chú mèo di chuyển rõ ràng hơn, bạn bấm kép vào số 10 trong thẻ di chuyển, gõ số lớn hơn, 30 chẳng hạn. Xong, bạn lại bấm kép vào thẻ di chuyển.Mỗi lần bạn bấm kép vào thẻ di chuyển, chú mèo xê dịch 30 điểm ảnh.
"Chán quá nhỉ! Kịch bản kiểu gì mà cứ phải... nhắc tuồng liên tục!".Bạn yên tâm, có thể ra lệnh cho chú