GIÁO DỤC TÀI NGUYÊN MÔI TRƯỜNG BIỂN, ĐẢO, HẢI ĐẢO TÍCH HỢP QUA CÁC MÔN HỌC

GIÁO DỤC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG BIỂN, HẢI ĐẢO TRONG CÁC MÔN HỌC
Môn Tiếng Việt
1. Mục Tiêu:
- Hiểu biết về một số cảnh quan thiên nhiên, môi trường biển, hải đảo, gần gũi với HS qua ngữ liệu dùng để dạy các kĩ năng đọc (Học vần, Tập đọc), viết (Chính tả, Tập viết, Tập làm văn), nghe-nói (Kể chuyện)
Môn Tiếng Việt

- Hình thành thói quen, thái độ ứng xử đúng đắn và thân thiện với môi trường, tài nguyên biển, hải đảo.
- Giáo dục lòng yêu quý, ý thức bảo vệ môi trường, tài nguyên biển, hải đảo; tham gia ở mức độ phù hợp trong việc bảo vệ TNMTBHĐ.
Môn Tiếng Việt
2. Phương thức tích hợp:
 Bộ phận:
Đối với các bài học có nội dung trực tiếp về giáo dục TNMTBĐ (các bài tập đọc với chủ điểm thiên nhiên, đất nước…), GV giúp HS hiểu, cảm nhận được đầy đủ và sâu sắc nội dung chính là góp phần giáo dục trẻ em một cách tự nhiên về ý thức bảo vệ MT nói chung, bảo vệ tài nguyên MTBĐ nói riêng. Những hiểu biết về TNMTBHĐ được tiếp nhận qua các bài văn, bài thơ sẽ in sâu vào tâm trí các em. Từ đó, các em sẽ có những chuyển biến tư tưởng, tình cảm và có những hành động tự giác bảo vệ MT, TNB, HĐ.
Môn Tiếng Việt
 Liên hệ:
Đối với các bài học không trực tiếp đề cập tới vấn đề TN, MTB, HĐ nhưng nội dung có yếu tố gần gũi, có thể liên hệ với giáo dục TNMT BĐ nhằm nâng cao ý thức cho HS. GV cần xác định rõ đây là yêu cầu “tích hợp” theo hướng mở rộng. Do vậy, việc tích hợp phải thật tự nhiên, tránh khuynh hướng lan man, sa đà hoặc gượng ép.
Nội dung tích hợp: Lớp 1
Tên bài
Nội dung tích hợp
Mức độ tích hợp
HS đại trà
HS vùng
biển đảo
HS trả lời các câu hỏi ở SGK và kết hợp luyện nói, trao đổi về cá heo theo nội dung của bài: Cá heo sống ở biển hay ở hồ? Cá heo đẻ trứng hay đẻ con? Cá heo thông minh như thế nào? Cá heo trong bài học đã cứu sống được ai?
- Giáo dục HS có thái độ yêu quý và bảo vệ cá heo
Bộ phận
Liên hệ
Chủ đểm
T Đ: Anh hùng biển cả
Thiên nhiên đất nước
Nội dung tích hợp: Lớp 2
Tên bài
Nội dung tích hợp
Mức độ tích hợp
HS đại trà
HS vùng
biển đảo
Bộ phận
Bộ phận
Chủ điểm
- HS hiểu thêm phong cảnh về biển.
- Qua bài tập làm văn HS hiểu thêm về biển, yêu quý biển.
T Đ: Bé nhìn biển
T LV: Quan sát tranh và trả lời câu hỏi
Sông biển
Bộ phận
Toàn phần
Nội dung tích hợp: Lớp 5
Tên bài
Nội dung tích hợp
Mức độ tích hợp
HS đại trà
HS vùng
biển đảo
Bộ phận
Bộ phận
Chủ điểm
Bộ phận
Bộ phận
- HS biết thêm về loài cá heo, qua đó giáo dục ý thức BVTNB;
Con người với thiên nhiên
TĐ: Những người bạn tốt
T LV:
LTTC
Vịnh Hạ Long
- HS biết vẻ đẹp của Vịnh Hạ Long-di sản thiên nhiên thế giới;
- Giáo dục tình yêu biển, đảo, ý thức trách nhiệm giữ gìn, bảo vệ TNBĐ.
Môn Đạo đức
1. Mục tiêu:
- Bước đầu nhận thức được vai trò, ý nghĩa to lớn của TN, MT, BĐ đối với công cuộc phát triển quê hương, đất nước và cuộc sống con người. Sự cần thiết phải giáo dục tài nguyên môi trường biển, hải đảo;
- Hình thành và phát triển ở các em thái độ, hành vi và tình yêu biển đảo của quê hương, đất nước.
4
Môn Đạo đức
- Biết quan tâm tới môi trường xung quanh, sống hòa hợp, thân thiện với thiên nhiên nói chung, biển, đảo nói riêng;
- Tích cực tham gia các hoạt động giáo dục tài nguyên, môi trường biển, hải đảo ở lớp, ở trường và ở địa phương phù hợp với lứa tuổi.
Môn Đạo đức
2. Phương thức tích hợp:
- Tích hợp cần theo hướng tiếp cận giáo dục quyền trẻ em và tiếp cận kĩ năng sống;
- Tích hợp cần phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh qua các phương pháp và hình thức dạy học phù hợp như trò chơi, thảo luận nhóm, đóng vai, động não,… chú trọng tổ chức dạy học gắn với thực tiễn cuộc sống hằng ngày của các em.
Môn Đạo đức
3. Nội dung tích hợp:
 Lớp 1:
- Giáo dục cho các em tự hào là người Việt Nam; yêu tổ quốc, yêu biển, hải đảo VN;
- Giáo dục cho các em lòng yêu quý, gần gũi thiên nhiên biển, hải đảo, ý thức bảo vệ tài nguyên môi trường biển đảo qua các hành vi, thái độ ứng xử với môi trường và bảo vệ các loài cây và hoa.
Nội dung tích hợp: Lớp 1
Tên bài
Nội dung tích hợp
Mức độ tích hợp
Địa phương có biển đảo
Địa phương K có biển đ
Liên hệ
Liên hệ
Bộ phận
Liên hệ
Bài 6: Nghiêm trang khi chào cờ
- Tự hào là người VN;
- Yêu tổ quốc, biển, hải đảo Việt Nam.
Bài 14: Bảo vệ cây và hoa nơi công cộng
- Chăm sóc, bảo vệ cây và hoa ở các vùngbiển, hải đảo quê hương.
Môn Đạo đức
3. Nội dung tích hợp:
 Lớp 2:
- Giáo dục cho các em biết biển, đảo Việt Nam có nhiều loài vật (trên cạn và dưới biển) có ích, quý hiếm trên thế giới;
- Bảo vệ các loài vật có ích, quý hiếm sống trên biển, hải đảo là giữ gìn, bảo vệ tài nguyên, môi trường biển, đảo.
Nội dung tích hợp: Lớp 2
Tên bài
Nội dung tích hợp
Mức độ tích hợp
Địa phương có biển đảo
Địa phương K có biển đ
Toàn phần
Liên hệ
Bài 14: Bảo vệ loài vật có ích
- Bảo vệ các loài vật có ích, quý hiếm trên các vùng biển, đảo VN (Cát Bà, Côn Đảo, Phú Quốc,…) là giữ gìn, bảo vệ TN, MT biển, đảo;
- Thực hiện bảo vệ các loài vật có ích, quý hiếm trên các vùng biển, đảo.
Môn Đạo đức
3. Nội dung tích hợp:
 Lớp 3:
- Giáo dục cho các em có ý thức và tích cực tham gia vào các hoạt động giáo dục TNMT BĐ do trường, lớp tổ chức;
- Giáo dục học sinh biết và hiểu nước và cây trồng đặc biệt quan trọng đối với các hải đảo, vì vậy, tham gia bảo vệ, chăm sóc cây trồng là góp phần giữ gìn, bảo vệ TN MT BĐ.
Nội dung tích hợp: Lớp 3
Tên bài
Nội dung tích hợp
Mức độ tích hợp
Bộ phận
Liên hệ
Bài 13: Tiết kiệm và bảo vệ nguồn nước
- Nước ngọt là nguồn TN quan trọng, có ý nghĩa quyết định đối với cuộc sống và phát triển KT vùng biển, đảo;
- Tuyên truyền mọi người giữ gìn, tiết kiệm và BV nguồn nước vùng BĐ.
Địa phương có biển đảo
Địa phương không có biển đảo
Môn Đạo đức
3. Nội dung tích hợp:
 Lớp 4:
- Giáo dục học sinh biết yêu quê hương, vùng biển, hải đảo của đất nước, tham gia xây dựng vùng biển, hải đảo của quê hương, đất nước;
- Giáo dục học sinh có ý thức bảo vệ tài nguyên thiên nhiên của biển đảo;
- Giáo dục học sinh biết bảo vệ các di sản văn hóa phi vật thể và vật thể của biển đảo quê hương, tổ quốc Việt Nam.
3
Môn Đạo đức
3. Nội dung tích hợp:
 Lớp 5:
- Giáo dục học sinh lòng tự hào về quê hương biển đảo của tổ quốc;
- Biết giữ gìn bảo vệ TN, MT biển đảo quê hương;
- Tích cực tham gia các hoạt động giáo dục TN, MT của quê hương biển đảo phù hợp với khả năng;
- Biết hợp tác với mọi người xung quanh trong các hoạt động giáo dục về TN, MT biển, hải đảo.
4
Nội dung tích hợp: Lớp 5
Tên bài
Nội dung tích hợp
Mức độ tích hợp
Liên hệ
Liên hệ
Địa phương có biển đảo
Địa phương không có biển đảo
Bài 11:
Em yêu Tổ quốc Việt Nam
- Yêu các vùng biển, hải đảo của tổ quốc;
- Bảo vệ, giữ gìn tài nguyên môi trường biển đảo là thể hiện lòng yêu nước, yêu tổ quốc Việt Nam.
Môn Tự nhiên và xã hội
Mục Tiêu:
- Một số kiến thức cơ bản ban đầu về:
+ MT, TN, B, HĐ, bảo vệ môi trường tài nguyên biển, hải đảo;
+ Biết một số TN thiên nhiên, trong đó có tài nguyên biển, hải đảo, quan hệ khai thác, sử dụng và môi trường;
+ Liệt kê được một số hoạt động của con người làm môi trường bị ô nhiễm.

4
Môn Tự nhiên và xã hội
- Yêu quý thiên nhiên, mong muốn bảo vệ môi trường nói chung, môi trường biển, hải đảo nói riêng;
- Hình thành và phát triển một số kĩ năng bảo vệ tài nguyên, môi trường biển, hải đảo;
- Tham gia một số hoạt động bảo vệ TN, môi trường biển, hải đảo phù hợp với lứa tuổi.

Ví dụ: Lớp 1
Tên bài
Nội dung tích hợp
Mức độ tích hợp
HS vùng
biển, đảo
Bài 25:
Con cá
- Liên hệ giới thiệu các loài cá biển (và sinh vật biển) đối với HS vùng biển, đảo.
Liên hệ
Liên hệ
Môn Tự nhiên và xã hội
HS đại trà
Ví dụ: Lớp 2
Tên bài
Nội dung tích hợp
Mức độ tích hợp
HS vùng
biển, đảo
Bài 30:
Nhận biết cây cối và các con vật
- HS biết một số loài sinh vật biển: cá mập, cá ngừ, tôm, sò,… một nguồn tài nguyên biển.
Liên hệ
Liên hệ
Môn Tự nhiên và xã hội
HS đại trà
Ví dụ: Lớp 3
Tên bài
Nội dung tích hợp
Mức độ tích hợp
HS vùng
biển, đảo
Bài 51:
Tôm, cua
- Liên hệ với các loài tôm, cua và các sinh vật biển khác.
Liên hệ
Toàn phần
Môn Tự nhiên và xã hội
HS đại trà
Môn Khoa học
Mục Tiêu:
-
- Cung cấp cho HS những hiểu biết cơ bản ban đầu về:
+ MT, TN, B, HĐ, bảo vệ môi trường tài nguyên biển, hải đảo;
+ Biết một số TN thiên nhiên, trong đó có TN biển, hải đảo, quan hệ khai thác, sử dụng và môi trường;
+ Việc khai thác không hợp lí của con người là nguyên nhân chính dẫn tới sự cạn kiệt TN và ô nhiễm MT biển;


5
Môn Khoa học
-

- Biết sự cần thiết phải khai thác, bảo vệ MT biển đảo;
- Yêu quý thiên nhiên, mong muốn bảo vệ môi trường nói chung, môi trường biển, hải đảo nói riêng;
- Hình thành và phát triển một số kĩ năng bảo vệ tài nguyên, môi trường biển, hải đảo;
- Tham gia một số hoạt động bảo vệ TN, môi trường biển, hải đảo phù hợp với lứa tuổi.



Ví dụ: Lớp 4
Tên bài
Nội dung tích hợp
Mức độ tích hợp
HS vùng
biển, đảo
Bài 38:
Phòng chống bão
Bão biển đe dọa cuộc sống của con người, cần tích cực phòng chống bão biển và thiên tai do biển gây ra
Liên hệ
Bộ phận
HS đại trà
Môn Khoa học
Môn Lịch sử và Địa lí (Phần Địa lí)
Mục Tiêu:
- Hiểu biết ban đầu về B, HĐ, TN, MT, chủ quyền biển, hải đảo và vai trò của biển, hải đảo đối với đời sống và sản xuất;
- Biết sơ lược về tình hình khai thác và sử dụng nguồn tài nguyên môi trường biển, hải đảo ở Việt Nam;
Biết được một số biện pháp sử dụng tài nguyên, môi trường biển, hải đảo để phát triển bền vững;
- Hình thành và phát triển một số kĩ năng tài nguyên môi trường biển, hải đảo trong cuộc sống hằng ngày;
- Bồi dưỡng tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, ý thức bảo vệ chủ quyền biển, hải đảo của Tổ quốc.






Ví dụ: Lớp 5
Tên bài
Nội dung tích hợp
Mức độ tích hợp
HS vùng
biển, đảo
Bài 15:
Thương mại và du lịch
- Một trong những thế mạnh của biển mang lại cho con người là DL biển. Nước ta có ĐK thuận lợi để phát triển ngành này;
- Mặt trái của DL biển là ô nhiễm biển, vì vậy cần phải nâng cao ý thức BV MT
Liên
hệ
Bộ
phận
HS đại trà
Môn Lịch sử và Địa lí (Phần Địa lí)
Kính chúc quý thầy
cô mạnh khỏe, hạnh phúc!