Giao an van

Bài 5 Tiết 20
lòi văn, đoạn văn tự sự
Người soạn: Hoàng thị mai hương
Giáo viên trường THCS Lạc Viên
Kiểm tra bài cũ
Chủ đề của văn bản là gì?
A. Là đoạn văn quan trọng nhất của văn bản.
B. Là tư tưởng, quan điểm của tác giả thể hiện trong văn bản.
C. Là nội dung cần được làm sáng tỏ trong văn bản.
D. Là vấn đề chủ yếu mà người viết muốn đặt ra trong văn bản.
Chọn một trong hai lời khuyên sau về các bước tiến hành làm một bài văn tự sự mà em cho là hợp lí
Tìm hiểu đề tìm ý lập dàn ý kể (viết thành văn)
Tìm hiểu đề tìm ý lập dàn ý kể( viết thành văn) bài văn phải có ba phần: mở bài thân bài kết bài
Tuần 5
Bài 5 Tiết 20

lời văn,đoạn văn tự sự
I) Lời văn, đoạn văn tự sự
1.Lời văn giới thiệu nhân vật

( 1) Hùng Vương thứ mười tám có một người con gái tên là Mị Nương, người đẹp như hoa, tính nết hiền dịu. Vua cha yêu thương nàng hết mực, muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng.
(2) Một hôm có hai chàng trai đến cầu hôn. Một người ở vùng núi Tản Viên có tài lạ [.].Người ta gọi chàng là Sơn Tinh. Một người ở miền biển, tài năng cũng không kém[.]. Người ta gọi chàng là Thuỷ Tinh[.],
cả hai đều xứng đáng làm rể vua Hùng.
Nhân vật: Sơn Tinh và Thuỷ Tinh

Câu1 ý1: nói về vua Hùng, Mị Nương
ý2 : giới thiệu tính cách Mị Nương
Câu2 ý1: tình cảm
ý2: nguyện vọng
Câu1 : Giới thiệu chung
Câu2,3 : Giới thiệu tài năng Sơn Tinh
Câu 4,5: Giới thiệu tài năng Thuỷ Tinh
Câu 6 : Kết lại
Nhận xét cách giới thiệu Sơn Tinh, Thuỷ Tinh?
Tài năng ngang nhau
Cách giới thiệu ngang nhau
Đều dùng hai câu văn
Không đảo được vì sẽ mất sự cân đối, giảm giá trị đoạn văn
(Kiểu câu đơn
Từ ngữ: có, gọi là)
Vậy qua ví dụ em thấy đoạn văn kể người thực hiện như thế nào?
* Khi kÓ ng­êi cã thÓ giíi thiÖu tªn, hä, lai lÞch, quan hÖ, tÝnh t×nh, tµi n¨ng, ý nghÜa cña nh©n vËt.
Bài tập nhanh
Tự giới thiệu về bản thân mình
2. Lời văn kể việc
Yêu cầu : Đọc đoạn văn
(3)Thuỷ Tinh đến sau, không lấy đươc vợ, đùng đùng nổi giận,đem quân đuổi theo đòi cướp Mị Nương. Thần hô mưa, gọi gió làm thành giông bão rung chuyển cả đất trời, dâng nước sông lên cuồn cuộn đánh Sơn Tinh. Nước ngập ruộng đồng, nước ngập nhà cửa, nước dâng lên lưng đồi, sườn núi, thành Phong Châu như nổi lềnh bềnh trên một biển
nước
Gạch chân dưới những từ ngữ diễn tả hành động của nhân vật ấy
Yêu cầu lên bảng điền ô trống để nêu đối tượng thực hiện các hành động
đến sau,không lấy được vợ, đùng đùng nổi
giận, đem quân đuổi theo đòi cướp Mị Nương.
hô mưa,gọi gió làm thành dông bão rung chuyển cả đất trời, dâng nước sông lên cuồn cuộn đánh Sơn Tinh.

( Theo trình tự thời gian)
Việc làm của Thuỷ Tinh gây ra hậu quả gì?
Hậu quả vô cùng to lớn: nước ngập ruộng đồng, nhà cửa, nước dâng lên lưng đồi thậm chí khiến cả thành Phong Châu ngập trong biển nước)

Em có nhận xét gì về lời văn kể về những hành động của nhân vật Thuỷ Tinh ở đoạn văn trên?
(Lời kể trùng điệp, liên tiếp của hành động của Thuỷ Tinh, người đọc nhân ra sự đổi thay do hành động nhân vật đem lại )
Vậy qua việc phân tích ví dụ em thấy khi kể việc ta làm thế nào?
*Khi kể việc thì kể các hành động, việc làm, kết quả và sự đổi thay do các hành động ấy đem lại.
3)Đoạn văn
Đọc và tìm nội dung chính trong ba đoạn văn. Gạch chân dưới những câu diễn đạt ý chính đó?
Đoạn1: Vua cha yêu thương nàng hết mực, muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng.
Đoạn2: Một hôm có hai chàng trai đến cầu hôn.
Đoạn3:Thuỷ Tinh đến sau, không lấy đựoc vợ, đùng đùng nổi giận,đem quân đuổi theo đòi cướp Mị Nương.
Đoạn1: Vua cha yêu thương nàng hết mực, muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng.
Đoạn2: Một hôm có hai chàng trai đến cầu hôn.
Đoạn3: Thuỷ Tinh đến sau, không lấy được vợ, đùng đùng nổi giận, đem quân đuổi theo đòi cướp Mị Nương.
Thảo luận nhóm
-Đánh số thứ tự các câu trong đoạn văn
-Chỉ ra mối quan hệ giữa các câu đó
với câu chủ đề trong đoạn ( căn cứ vị
trí của câu chủ đề)
Tổ1:đoạn2
Tổ2:đoạn3
Tổ3:đoạn1
( Xác định ý chính, mỗi đoạn có một ý chính
Để diễn đạt ý chính đó người viết phải biết cái gì nói trước cái gì nói sau, phải dẫn dắt ý phụ đi đến ý chính.)
Ghi nhớ
*Văn tự sự chủ yếu là văn kể người và kể việc.
Khi kể người thì có thể giới thiệu tên, họ, lai lịch,
quan hệ,tính tình,tài năng,ý nghĩa của nhân vật.
Khi kể việc thì kể các hành động, việc làm, kết
quả và sự đổi thay do các hành động ấy đem lại.
*Mỗi đoạn văn thường có một ý chính diễn đạt
thành một câu gọi là câu chủ đề. Các câu khác
diễn đạt những ý phụ dẫn đến ý chính đó, hoặc
giải thích cho ý chính, làm cho ý chính nổi lên.
II) Luyện tập
Bài1: Đọc các đoạn văn dưới đây và trả lời câu hỏi:
Thế là Sọ Dừa đến ở nhà phú ông. Cậu chăn bò rất giỏi. Hằng ngày Sọ Dừa lăn sau đàn bò ra đồng, tối đến lại lăn sau đàn bò về chuồng. Ngày nắng cũng như ngày mưa, bò con nào con nấy bụng no căng. Phú ông mừng lắm.
b) Ngày mùa tôi tớ ra đồng làm cả, phú ông có ba cô con gái thay phiên nhau đưa cơm cho Sọ Dừa. Hai cô chị ác nghiệt, kiêu kì, thường hắt hủi Sọ Dừa; còn cô em út hiền lành, tính hay thương người, đối đãi với Sọ Dừa rất tử tế.
(Sọ Dừa)

c) Cô không đẹp, chỉ xinh thôi.Và tính cô cũng như tuổi cô còn trẻ con lắm. Thấy khách hàng nói một câu bông đùa, cô đã tưởng người ta chòng ghẹo mình, díu đôi lông mày lại và ngoe nguẩy cái mình. Khách trông thấy chỉ cười. Nhưng cô cũng không giận ai lâu, chỉ một lát cô lại vui tính ngay!
( Thạch Lam, Hàng nước cô Dần)
Câu hỏi
Mỗiđoạn văn trên kể về điều gì? Hãy gạch dưới câu chủ đề có ý quan trọng nhất của mỗi đoạn văn. Các câu văn triển khai chủ đề ấy theo thứ tự nào?
a) ý của đoạn thể hiện ở câu: "Cậu chăn bò rất giỏi" ý giỏi được thể hiện qua nhiều ý phụ như:
-Chăn suốt ngày, từ sáng tới tối
-Dù nắng, mưa như thế nào, bò đều được ăn no căng bụng.



b) ý chính nói hai cô chị ác hay hắt hủi Sọ Dừa, cô út hiền lành, đối xử với Sọ Dừa tử tế. Dẫn dắt qua: "Ngày mùa,tôi tớ ra đồng làm cả" do thiếu người nên con gái phú ông cũng phải đi đưa cơm cho Sọ Dừa .
c) ý chính đoạn này nói " tính cô còn trẻ con lắm" các câu sau nói rõ tính trẻ con ấy.
Qua bài tập1 em rút ra nhận xét gì?
Bài2: Đọc hai câu văn sau, theo em, câu nào đúng câu nào sai, vì sao?
a) Người gác rừng cưỡi ngựa, lao vào bóng chiều, nhảy lên lưng ngựa, đóng chắc chiếc yên ngựa.
b) Người gác rừng đóng chắc chiếc yên ngựa, nhảy lên lưng ngựa, rồi lao vào bóng chiều.
Nhận xét thứ tự các hành động của nhân vật?
Bài3: Hãy viết câu giới thiệu các nhân vật: Thánh Gióng,Lạc Long Quân, Âu Cơ, Tuệ Tĩnh.
Yêu cầu: Trình bày miệng
Bài4: Viết đoạn văn kể chuyện Thánh Gióng
cưỡi ngựa sắt xông ra trận, ngựa phun lửa giết giặc Ân và đoạnkể chuyện Thánh Gióng khi roi sắt gãy, đã nhổ tre đằng ngà tiếp tục đánh đuổi quân giặc.
Yêu cầu: Tổ1,3 viết đoạn kể chuyện Thánh Gióng cưỡi ngựa sắt xông trận, ngựa phun lửa giết giặc Ân.
Tổ2,4 viết đoạn kể chuyện Thánh Gióng khi roi sắt gãy, đã nhổ tre đằng ngà tiếp tục đánh đuổi
quân giặc.


Hướng dẫn về nhà
Học phần ghi nhớ
Hoàn thiện bài tập 4
Soạn bài: Thạch Sanh