Giáo djj sinh Tiểu hocho hocục KNS c

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HIỆP HÒA
TẬP HUẤN
GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG TRONG
CÁC MÔN HỌC Ở TIỂU HỌC
Hiệp Hòa, ngày 15 tháng 9 năm 2011

GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG
TRONG CÁC MÔN HỌC Ở TIỂU HỌC
NỘI DUNG TẬP HUẤN
1. Giới thiệu mục tiêu, nội dung, phương pháp tập huấn.
2. Quan niệm về kĩ năng sống.
3. Mục tiêu, nguyên tắc, nội dung giáo dục KNS cho HS tiểu học.
4. Giới thiệu một số kĩ thuật dạy học tích cực.
5. Giáo dục KNS cho HS qua môn Tiếng Việt, Đạo đức, Khoa học, Tự nhiên và Xã hội.
6. Thực hành soạn bài.
7. Tổng kết và giải đáp thắc mắc
1. QUAN NIỆM VỀ KĨ NĂNG SỐNG
Theo anh/chị, KNS là gì?
1. QUAN NIỆM VỀ KNS
Có nhiều quan niệm khác nhau về KNS.

WHO: KNS là khả năng để có hành vi thích ứng và tích cực, giúp các cá nhân có thể ứng xử hiệu quả trước các nhu cầu và thách thức của cuộc sống hàng ngày.
UNICEF: KNS là cách tiếp cận giúp thay đổi hoặc hình thành HV mới. Cách tiếp cận này lưu ý đến sự cân bằng về tiếp thu kiến thức, hình thành thái độ và KN.
UNESCO: KNS là năng lực cá nhân để thực hiện đầy đủ các chức năng và tham gia vào cuộc sống hàng ngày
Quan niệm về KNS (tiếp)
- Theo UNESCO, KNS gắn với 4 trụ cột của GD, đó là:
+ Học để biết;
+ Học để làm;
+ Học để làm người;
+ Học để cùng chung sống.
1. QUAN NIỆM VỀ KNS (tiếp)
- KNS bao gồm một hệ thống các KN cụ thể, cần thiết cho cuộc sống hàng ngày của con người.
- Bản chất của KNS là KN tự quản bản thân và KN xã hội cần thiết để cá nhân tự lực trong cuộc sống, học tập và làm việc hiệu quả.
- KNS là khả năng làm chủ bản thân của mỗi người, khả năng ứng xử phù hợp với những người khác và với XH, khả năng ứng phó tích cực trước các tình huống của cuộc sống.
Thảo luận:
Vì sao cần GD KNS cho HS tiểu học?
Bậc học tiểu học là bậc học nền tảng cho các bậc học tiếp theo;
KNS góp phần thúc đẩy sự phát triển cá nhân;
KNS góp phần thúc đẩy sự phát triển xã hội;
Bối cảnh hội nhập quốc tế và nền kinh tế thị trường;
Yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay;
Giáo dục KNS cho HS trong các nhà trường tiểu học là xu thế chung của nhiều nước trên thế giới.
Cần GD KNS cho HS tiểu học, vì:
2. Mục tiêu giáo dục KNS cho học sinh tiểu học
- Trang bị cho HS những kiến thức, giá trị, thái độ và kĩ năng phù hợp. Trên cơ sở đó hình thành cho HS những hành vi, thói quen lành mạnh, tích cực; loại bỏ những hành vi, thói quen tiêu cực trong các mối quan hệ, các tình huống và hoạt động hàng ngày.
- Tạo cơ hội thuận lợi để HS thực hiện tốt quyền, bổn phận của mình và phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần và đạo đức.
3. Nguyên tắc giáo dục KNS

(Nguyên tắc 5 chữ T)
Thay đổi hành vi
Tương tác
Trải nghiệm
Tiến trình
Thời gian
Thay đổi hành vi: Mức độ cao nhất của GD KNS giúp người học thay đổi hành vi theo hướng tích cực.
Tương tác: KNS không thể được hình thành qua việc nghe giảng & tự đọc tài liệu. Cần tổ chức cho HS tham gia các HĐ, tương tác với GV và với nhau trong quá trình GD.
Trải nghiệm: Người học cần được đặt vào các tình huống để trải nghiệm & thực hành.
2. Nguyên tắc giáo dục KNS
2. Nguyên tắc giáo dục KNS
Tiến trình: GD KNS không thể hình thành trong “ngày một, ngày hai” mà đòi hỏi phải có cả quá trình:
nhận thức  hình thành thái độ  thay đổi hành vi
Thời gian - môi trường: GD KNS cần thực hiện ở mọi nơi, mọi lúc và thực hiện càng sớm càng tốt đối với trẻ em.
4. Nội dung các kĩ năng giáo dục KNS cho HS tiểu học
* Thảo luận: Mỗi người hãy ghi ra giấy 3 KNS cần thiết nhất phải GD cho HS tiểu học.
1. Tự nhận thức
2. Xác định giá trị
3. Kiểm soát cảm xúc
4. Ứng phó với căng thẳng
5. Tìm kiếm sự hỗ trợ
6. Thể hiện sự tự tin

4. Nội dung các kĩ năng giáo dục KNS cho HS tiểu học
7. Giao tiếp
8. Lắng nghe tích cực
9. Thể hiện sự cảm thông
10. Thương lượng
11. Giải quyết mâu thuẫn
12. Hợp tác
4. Nội dung các kĩ năng giáo dục KNS cho HS tiểu học
13. Tư duy phê phán
14. Tư duy sáng tạo
15. Ra quyết định
16. Giải quyết vấn đề
17. Kiên định
18. Quản lí thời gian
19. Đảm nhận trách nhiệm
20. Đặt mục tiêu
21. Tìm kiếm và xử lí thông tin
4. Nội dung các kĩ năng giáo dục KNS cho HS tiểu học
4. Nội dung các kĩ năng giáo dục KNS cho HS tiểu học
1. Tự nhận thức
2. Xác định giá trị
3. Kiểm soát cảm xúc
4. Ứng phó với căng thẳng
5. Tìm kiếm sự hỗ trợ
6. Thể hiện sự tự tin
7. Giao tiếp
8. Lắng nghe tích cực
9. Thể hiện sự cảm thông
10. Thương lượng
11. Giải quyết mâu thuẫn

12. Hợp tác
13. Tư duy phê phán
14. Tư duy sáng tạo
15. Ra quyết định
16. Giải quyết vấn đề
17. Kiên định
18. Quản lí thời gian
19. Đảm nhận trách nhiệm
20. Đặt mục tiêu
21. Tìm kiếm và xử lí thông tin
5. Một số kĩ thuật dạy học tích cực trong giáo dục kĩ năng sống cho HSTH
Kĩ thuật chia nhóm: rèn kĩ năng hợp tác, đảm nhận trách nhiệm.
Kĩ thuật giao nhiệm vụ: KN quản lý thời gian, KN đặt mục tiêu, KN ra quyết định, KN đảm nhận trách nhiệm.
Kĩ thuật đặt câu hỏi: KN lắng nghe, giao tiếp, tư duy sáng tạo.
Kĩ thuật khăn trải bàn: KN tìm hiểu và xử lý thông tin, KN hợp tác, KN động não, KN thương lượng.
Kĩ thuật phòng tranh: KN tự nhận thức, giải quyết vấn đề, tư duy, bình luận.
5. Một số kĩ thuật dạy học tích cực trong giáo dục kĩ năng sống cho HSTH
Kĩ thuật công đoạn: KN giao tiếp, KN giải quyết vấn đề.
Kĩ thuật mảnh ghép: KN đặt mục tiêu, KN tìm kiếm và xử lý thông tin, KN đảm nhận trách nhiệm.
Kĩ thuật động não: KN tìm kiếm và xử lý thông tin, kiên định.
Kĩ thuật “trình bày một phút”: KN quản lý thời gian, tư duy, giao tiếp, ra quyết định.
Kĩ thuật “chúng em biết 3”: KN tư duy sáng tạo, hợp tác, tư duy phê phán, ra quyết định, thương lượng.
Kĩ thuật “hỏi và trả lời: KN giao tiếp, KN giải quyết vấn đề.
5. Một số kĩ thuật dạy học tích cực trong giáo dục kĩ năng sống cho HSTH
Kĩ thuật “hỏi chuyên gia”: KN giao tiếp, xử lý thông tin, lắng nghe.
Kĩ thuật “lược đồ tư duy”: KN giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo, xử lý thông tin, kiên định.
Kĩ thuật hoàn tất một nhiệm vụ: KN quản lý thời gian, tư duy sáng tạo, quản lý thời gian.
Kĩ thuật “viết tích cực”: KN tư duy sáng tạo, giao tiếp.
Kĩ thuật phân tích phim Video: KN giải quyết vấn đề, giao tiếp, lắng nghe tích cực.
Kĩ thuật tóm tắt nội dung tài liệu: KN xử lý thông tin, hợp tác, quản lý thời gian.
Giáo dục kĩ năng sống
Ngạn ngữ: “Gieo suy nghĩ gặt hành động, gieo hành động gặt thói quen, gieo thói quen gặt tính cách, gieo tính cách gặt số phận”.
Tìm hiểu giáo dục KNS trong các môn học ở tiểu học
Làm việc nhóm(15 phút):
Mỗi nhóm hãy n/c tài liệu về 1-2 KNS và chuẩn bị trình bày trong thời gian<2 phút:

1. KNS đó là gì?
2. Ý nghĩa, tầm quan trọng của KNS đó?
3. VD về tình huống vận dụng/ rèn luyện ?
Kĩ năng tự nhận thức
Kĩ năng tự nhận thức ( còn gọi là kỹ năng “Biết mình là ai”) là khả năng một người nhận biết đúng đắn rằng:  mình là ai, sống trong hoàn cảnh nào, yêu thích điều gì, ghét điều gì, điểm mạnh và điểm yếu của mình ra sao, mình có thể thành công ở những lĩnh vực nào…
Kĩ năng tự nhận thức
Tại sao chúng ta cần có kĩ năng tự nhận thức?
- Giúp chúng ta ứng xử, hành động phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của mình;
- Nhận ra điểm mạnh của bản thân để phát huy;
- Nhận ra điểm yếu để khắc phục;
- Biết rõ bản thân mình muốn gì, có những năng lực gì, gặp những khó khăn – thách thức nào… để có thể đặt muc tiêu cuộc sống cho phù hợp và khả thi.
Kĩ năng tự nhận thức
Nội dung của kĩ năng tự nhận thức
- Tôi là ai?
- Tôi có những điểm mạnh và điểm yếu gì?
- Ước mơ của tôi?
- Mục đích của cuộc đời tôi?
- Người khác đánh giá về tôi như thế nào?
- Cái tôi được người khác đánh giá vừa thừa nhận so với những giá trị bản thân tôi tự nhận ra có điểm giống và khác gì?
- Tư duy tích cực
Kĩ năng tự nhận thức
Làm thế nào để rèn luyện kỹ năng tự nhận thức?
Tuỳ theo độ tuổi mà có những cách thức để rèn luyện kỹ năng nhận thức về bản thân với cấp độ khác nhau. Ví dụ:.
- Thường xuyên ghi lại những hành vi và cảm xúc của mình khi tiếp xúc với những tình huống có vấn đề: căng thẳng, ứng xử với người mới gặp, tham gia vào nhóm mới…
- Thường xuyên liệt kê ra các điểm mạnh, điểm yếu và đưa ra các chiến lược khắc phục hoặc phát huy.
- Quan sát, ghi lại, trao đổi với những người khác cảm nhận của họ về bạn.
- Thường xuyên đánh giá lại giữa năng lực, mơ ước, sở thích và mục tiêu của cuộc đời mình.
- Tư duy tích cực trước mọi vấn đề.