Đề thi HSG

ubnd tØnh thõa thiªn huÕ kú thi chän häc sinh giái tØnh líp 9
së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o n¨m häc 2004-2005
--------------- ----------------------
®Ò chÝnh thøc M«n: sinh häc - Vßng 1
Thêi gian : 120 phót ( kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò )

C©u 1: ( 4 ®iÓm )
So s¸nh nh÷ng ®Æc ®iÓm tiÕn ho¸ gi÷a t¶o víi vi khuÈn vÒ cÊu t¹o, dinh d­ìng vµ sinh s¶n.

C©u 2: ( 2 ®iÓm )
Chøng minh r»ng bé c¸ voi b¾t nguån tõ thó ë c¹n.

C©u3: ( 4 ®iÓm )
ThÕ nµo lµ sù thèng nhÊt cña c¬ thÓ ? Cho vÝ dô. Sù thèng nhÊt nµy nhê c¸c yÕu tè nµo ?

C©u 4: ( 3 ®iÓm )
So s¸nh sù kh¸c nhau gi÷a cung ph¶n x¹ vµ vßng ph¶n x¹.

C©u 5: ( 3.5 ®iÓm )
C¸c nhãm m¸u ë ng­êi ? Tr×nh bµy nguyªn t¾c truyÒn m¸u an toµn.
Nguyªn nh©n vµ ý nghÜa cña hiÖn t­îng ®«ng m¸u ? Nªu nh÷ng biÖn ph¸p cÊp cøu khi ch¶y m¸u.

C©u 6: ( 3.5 ®iÓm )
Mét ®o¹n ADN nh©n ®«i mét sè ®ît. Trong tæng sè ADN con sinh ra thÊy cã 6 m¹ch ®¬n ®Òu chøa c¸c nuclª«tit tù do, hai m¹ch ®¬n cßn l¹i cã nguån gèc tõ ADN ban ®Çu.
M¹ch thø nhÊt cña ADN ban ®Çu cã A = 225 vµ G = 375 vµ m¹ch thø hai cña ADN ®ã cã A = 300 vµ G = 600. TÝnh sè nuclª«tit tõng lo¹i m«i tr­êng cung cÊp cho qu¸ tr×nh nh©n ®«i nãi trªn cña ADN ?

-------------------------------------













ubnd tØnh thõa thiªn huÕ kú thi chän häc sinh giái tØnh líp 9
së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o n¨m häc 2004-2005
--------------- ----------------------
®Ò chÝnh thøc M«n: sinh häc - Vßng 2
Thêi gian : 120 phót ( kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò )


C©u 1: ( 2 ®iÓm )
Quan s¸t rÔ mét sè c©y hä ®Ëu thÊy cã nh÷ng nèt trßn phång lªn. Gi¶i thÝch hiÖn t­îng ®ã do ®©u vµ cã ý nghÜa g× ®èi víi c©y ?

C©u 2: ( 2 ®iÓm )
Tr×nh bµy nguyªn nh©n vµ sù biÕn ®æi cÊu t¹o cña tæ tiªn ngùa thµnh ngùa ngµy nay.

C©u 3: ( 4.5 ®Óm )
Nªu chøc n¨ng c¸c thµnh phÇn trong tÕ bµo. Quan hÖ ho¹t ®éng gi÷a c¸c thµnh phÇn ®ã nh­ thÕ nµo ? Cho vÝ dô.

C©u 4: ( 3 ®iÓm )
Gi¶i thÝch c¸c ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña tim phï hîp víi chøc n¨ng cña nã trong c¬ thÓ.

C©u 5: ( 4 ®iÓm )
ThÕ nµo lµ cÆp nhiÔm s¾c thÓ giíi tÝnh ë ng­êi ? Tr×nh bµy c¬ chÕ sinh con trai, con g¸i. Giíi tÝnh ®­îc x¸c ®Þnh khi nµo ? V× sao trong cÊu tróc d©n sè cña mçi quèc gia, tû lÖ nam n÷ th­êng xÊp xØ b»ng nhau ?

C©u 6: ( 4.5 ®iÓm )
Cho F1 tù thô phÊn ®­îc F2 gåm 4 lo¹i kiÓu h×nh, trong ®ã kiÓu h×nh c©y cao, h¹t dµi cã tû lÖ lµ 18,75%.
Cho biÕt mçi gen quy ®Þnh mét tÝnh tr¹ng vµ n»m trªn mçi nhiÔm s¾c thÓ kh¸c nhau; ng­îc víi c©y cao, h¹t dµi lµ c¸c tÝnh tr¹ng c©y thÊp, h¹t trßn.
X¸c ®Þnh tÝnh chÊt cña tû lÖ trªn vµ viÕt s¬ ®å lai ®Ó nhËn biÕt tû lÖ kiÓu gen, kiÓu h×nh cña F2.

---------------------------











ubnd tØnh thõa thiªn huÕ kú thi chän häc sinh giái tØnh líp 9
së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o n¨m häc 2004-2005
--------------- ----------------------
®Ò chÝnh thøc h­íng dÉn chÊm sinh häc – Vßng 1

C©u 1: ( 4 ®iÓm )
+ VÒ cÊu t¹o:
0.5® - C¬ thÓ t¶o ®· cã cÊu t¹o phøc t¹p dÇn
0.5® - TÕ bµo vi khuÈn ch­a cã nh©n hoµn chØnh, t¶o ®· cã nh©n hoµn chØnh
0,5® - T¶o xo¾n cã cÊu t¹o nhiÒu tÕ bµo, rau m¬ c¬ thÓ ®· ph©n ho¸ gièng cµnh c©y.
+ VÒ dinh d­ìng:
0.5® - Vi khuÈn dinh d­ìng theo ph­¬ng thøc dÞ d­ìng
0.5® - T¶o dinh d­ìng theo ph­¬ng thøc tù d­ìng
3.VÒ sinh s¶n:
0.5® - ë t¶o c¬ quan sinh s¶n ®· chuyªn ho¸ cao h¬n
0.5® - T¶o biÓn ®· h×nh thµnh c¬ quan sinh s¶n ®ùc vµ c¬ quan sinh s¶n c¸i
0.5® - ë t¶o ®· xuÊt hiÖn h×nh thøc sinh s¶n h÷u tÝnh trong khi vi khuÈn sinh s¶n v« tÝnh.
C©u 2: ( 2 ®iÓm )
0.5® - Chi tr­íc biÕn thµnh v©y song bé x­¬ng bªn trong vÉn cã cÊu t¹o nh­ chi tr­íc cña thó ë c¹n
0.5® - Chi sau tiªu biÕn h¼n nh­ng trong m×nh vÉn cßn di tÝch rÊt nhá cña ®ai h«ng.
0.5® - B¸n cÇu n·o lín vµ cã nhiÒu nÕp nh¨n.
0.5® - §Î con vµ nu«i con b»ng s÷a.
C©u 3: ( 4 ®iÓm )
0.5® - C¬ thÓ lµ 1 khèi thèng nhÊt. Sù ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan trong 1 hÖ lu«n thèng nhÊt víi nhau.
0.5® - Sù ho¹t ®éng cña c¸c hÖ c¬ quan trong c¬ thÓ ®Òu lu«n thèng nhÊt víi nhau.
0.5® - VÝ dô: Khi cho thøc ¨n vµo miÖng vµ nhai th× tuyÕn n­íc bät tiÕt ra ®Ó tiªu ho¸ thøc ¨n. Thøc ¨n xuèng d¹ dµy, d¹ dµy co bãp vµ tiÕt dÞch vÞ...
0.5® - Nh­ vËy khi hÖ tiªu ho¸ ho¹t ®éng, c¸c c¬ quan trong hÖ tiªu ho¸ ®Òu ho¹t ®éng nhÞp nhµng ®Ó tiªu ho¸ thøc ¨n.
0.5® - Khi lao ®éng nÆng, hÖ c¬ ho¹t ®éng nhiÒu, tim ph¶i ®Ëp m¹nh h¬n ®Ó kÞp vËn chuyÓn O2 vµ CO2, hÖ h« hÊp còng ph¶i lµm viÖc nhiÒu ®Ó cung cÊp O2 vµ CO2, hÖ bµi tiÕt ho¹t ®éng m¹nh ®Ó th¶i må h«i vµ chÊt cÆn b¶.
0.5® - Nh­ vËy khi hÖ c¬ ho¹t ®éng nhiÒu th× c¸c hÖ : tuÇn hoµn, h« hÊp, bµi tiÕt ®Òu t¨ng c­êng ho¹t ®éng.
0.5® - Sù thèng nhÊt nµy nhê dßng m¸u ch¶y trong hÖ tuÇn hoµn.
0.5® - Nhê c¸c xung thÇn kinh truyÒn trong hÖ thÇn kinh

C©u 4: ( 3 ®iÓm )

Cung ph¶n x¹
Vßng ph¶n x¹

0.75® - Mang tÝnh chÊt ®¬n gi¶n h¬n. Th­êng chØ ®­îc h×nh thµnh bëi 3 n¬ ron: h­íng t©m, trung gian vµ ly t©m.
0.75 - Mang tÝnh chÊt phøc t¹p h¬n.Do sù kÕt hîp cña nhiÒu cung ph¶n x¹ nªn sè n¬ ron h­íng t©m, trung gian vµ ly t©m tham gia nhiÒu h¬n.

0.75® - X¶y ra nhanh, mang tÝnh chÊt b¶n n¨ng nh­ng kh«ng cã luång th«ng b¸o ng­îc.
0.75® - X¶y ra chËm h¬n, nh­ng cã luång th«ng b¸o ng­îc, th­êng cã ho¹t ®éng phèi hîp cña c¸c c¬ vµ kÕt qu¶ th­êng chÝnh x¸c h¬n.


C©u 5: ( 3.5 ®iÓm )
- ë ng­êi cã 4 nhãm m¸u: M¸u O, m¸u A, m¸u B vµ m¸u AB.
- Lóc truyÒn m¸u ng­êi ta chó ý ®Õn nguyªn t¾c: xem chÊt bÞ ng­ng trong hång cÇu ng­êi cho cã bÞ chÊt g©y ng­ng trong huyÕt t­¬ng cña ng­êi nhËn lµm cho hång cÇu bÞ dÝnh l¹i hay kh«ng, do ®ã cÇn ph¶I thö m¸u.
0.5® - Ph¶i xÐt nghiÖm m¸u ®Ó xem cã bÞ c¸c lo¹i bÖnh truyÒn nhiÔm hay kh«ng.
0.5® - Do tiÓu cÇu bÞ vì sÏ gi¶i phãng 1 lo¹i men.
0.5® - Men cïng víi Ca++ gióp h×nh thµnh sîi t¬ m¸u g©y ®«ng m¸u.
0.5® - Sù ®«ng m¸u gióp ng­êi bÞ th­¬ng tr¸nh mÊt nhiÒu m¸u vµ cã ý nghÜa trong phÈu thuËt.
0.5® - Khi bÞ th­¬ng, vÕt ®øt lín cÇn ph¶I dïng d©y buéc (ga r«) phÝa trªn vÕt th­¬ng, ch­êm n­íc ®¸ quanh vÕt buéc vµ nhanh chãng ®­a ®Õn bÖnh viÖn cÊp cøu.

C©u 6: ( 3.5®iÓm )
0.5® - Mçi ADN con cã 2 m¹ch. Cã 6 m¹ch míi vµ 2 m¹ch tõ ADN ban ®Çu. VËy tæng sè m¹ch ë c¸c ADN con lµ: 6+2 = 8 m¹ch; vËy sè ADN con = 8/2 = 4.
0.5® - Mét ADN ban ®Çu nh©n ®«i t¹o ra 4 ADN con chøng tá ®· nh©n ®«i 2 ®ît.
0.5® - ADN ban ®Çu cã:
A2 = T1 = 300 ; T2 = A1 = 225
G2 = X1 = 600 ; X2 = G1 = 375
1® - ADN cã:
A = T = A1 + A2 = 300 + 225 = 525
G = X = G1 + G2 = 375 + 600 = 975
1® - Sè nuclª«tit tù do cung cÊp lµ:
A = T = 525 x 3 = 1575 nu.
G = X = 975 x 3 = 2925 nu.

-----------------------------











ubnd tØnh thõa thiªn huÕ kú thi chän häc sinh giái tØnh líp 9
së gi¸o dôc vµ ®µo t¹o n¨m häc 2004-2005
--------------- ----------------------
®Ò chÝnh thøc h­íng dÉn chÊm sinh häc – Vßng 2

C©u 1: ( 2 ®iÓm )
0.5® - Do cã nh÷ng vi khuÈn cè ®Þnh ®¹m sèng trong rÔ c©y hä ®Ëu.
0.5® - Khi VK x©m nhËp vµo rÔ, c¸c tÕ bµo cña rÔ ph¶n øng b»ng c¸ch t¨ng c­êng ph©n chia t¹o nhiÒu tÕ bµo míi lµm h×nh thµnh nh÷ng nèt sÇn.
1® - Trong qu¸ tr×nh nµy VK sèng nhê chÊt h÷u c¬ cña c©y; ng­îc l¹i c¸c hîp chÊt ®¹m do VK chuyÓn ho¸ ®­îc sÏ cung cÊp cho c©y hÊp thô; ®ã chÝnh lµ hiÖn t­îng céng sinh

C©u 2: ( 2 ®iÓm )
0.5® - Tæ tiªn cña ngùa ngµy nay lµ loµi ngùa cæ, b»ng con c¸o, sèng ë vïng ®Çm lÇy cã nhiÒu lïm c©y, thÝch hîp viÖc Èn n¸u, ch©n cã x­¬ng bµn vµ 4 x­¬ng ngãn.
0.5® - VÒ sau do sèng trªn ®ång cá réng, lu«n bÞ thó ¨n thÞt s¨n ®uæi nªn ch¹y trèn lµ biÖn ph¸p duy nhÊt gióp chóng cã thÓ tån t¹i.
0.5® - Qua nhiÒu thÕ hÖ, chóng ®· cã tÇm vãc lín, x­¬ng ngãn gi¶m chØ cßn 1 ngãn to, khoÎ, thÝch nghi víi viÖc ch¹y nhanh.
0.5® - Ngùa rõng cã tÇm vãc cao, ch¹y nhanh chÝnh lµ tæ tiªn cña ngùa nhµ, ngùa nhµ ®­îc nu«i kho¶ng 2000 n¨m tr­íc c«ng nguyªn.

C©u 3: (4.5®iÓm)
Chøc n¨ng c¸c thµnh phÇn trong tÕ bµo:
0.5® - Mµng tÕ bµo: cã chøc n¨ng b¶o vÖ vµ lµ n¬i x¶y ra ho¹t ®éng trao ®æi chÊt víi m«i tr­êng.
0.5® - Ti thÓ: Cung cÊp n¨ng l­îng cho ho¹t ®éng tÕ bµo vµ c¬ thÓ.
0.5® -ThÓ G«ngi: Gióp cho sù bµi tiÕt cña tÕ bµo.
0.5® - Rib«x«m vµ ARN : Cã vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh tæng hîp Pr«tªin cho tÕ bµo.
0.5® - L­íi néi chÊt: Tham gia vËn chuyÓn c¸c chÊt cho tÕ bµo.
0.5® - Nh©n cã vai trß quan träng trong sinh s¶n vµ di truyÒn.
1® - C¸c thµnh phÇn tÕ bµo lu«n thÓ hiÖn sù thèng nhÊt trong ho¹t ®éng, cã mèi quan hÖ chÆt chÏ, sù ho¹t ®éng cña mçi thµnh phÇn lu«n ¶nh h­ëng ®Õn c¸c thµnh phÇn kh¸c vµ ng­îc l¹i.
0.5® - VÝ dô: Mµng tÕ bµo hÊp thu chÊt dinh d­ìng cung cÊp cho tÕ bµo chÊt vµ nh©n ho¹t ®éng. Ng­îc l¹i, Pr«tªin ®­îc t¹o ra tõ sù tham gia cña Rib«x«m, ARN cña tÕ bµo chÊt vµ nh©n mét phÇn cung cÊp cho sù tæng hîp c¸c líp mµng cña tÕ bµo.


C©u 4: ( 3 ®iÓm )
0.5® - Bao quanh tim lµ 1 mµng liªn kÕt máng cã tiÕt dÞch nhÇy gióp tim khi co bãp gi¶m ma s¸t víi c¸c bé phËn gÇn nã.
0.5® - Tim cã yÕu tè thÇn kinh tù ®éng, nhê vËy cã thÓ co bãp liªn tôc kÓ c¶ khi ngñ.
0.5® - Thµnh c¬ t©m thÊt dµy h¬n thµnh c¬ t©m nhÜ ®¶m b¶o lùc bãp lín ®­a m¸u vµo ®éng m¹ch.
0.5® - Thµnh c¬ t©m thÊt tr¸i dµy h¬n thµnh c¬ t©m thÊt ph¶i gióp ®Èy vµ l­u th«ng m¸u trong vßng tuÇn hoµn lín.
0.5® - Van nhÜ thÊt: ng¨n gi÷a t©m nhÜ vµ t©m thÊt theo chiÒu tõ t©m nhÜ xuèng t©m thÊt gióp m¸u chØ l­u th«ng 1 chiÒu tõ t©m nhÜ xuèng t©m thÊt.
0.5® - Van b¸n nguyÖt: Ng¨n chæ lç vµo ®éng m¹ch víi t©m thÊt. CÊu t¹o cña van nµy gióp m¸u chØ l­u th«ng mét chiÒu tõ t©m thÊt vµo ®éng m¹ch chñ vµ ®éng m¹ch phæi.

C©u 5: ( 4 ®iÓm )
0.5® - ë ng­êi, ®«i NST thø 23 lµ ®«i NST giíi tÝnh; ë n÷ gåm 2 chiÕc gièng nhau ký hiÖu lµ XX, ë nam gåm 2 chiÕc kh¸c nhau ký hiÖu lµ XY.
0.5® - TÕ bµo sinh dôc ë n÷ lµ XX qua gi¶m ph©n t¹o 1 lo¹i trøng lµ X.
0.5® - TÕ bµo sinh dôc ë nam lµ XY qua gi¶m ph©n t¹o 2 lo¹i tinh trïng lµ X vµ Y víi tû lÖ b»ng nhau.
0.5® - NÕu tinh trïng X kÕt hîp víi trøng X t¹o hîp tö XX ph¸t triÓn thµnh thai g¸i.
0.5® - NÕu tinh trïng Y kÕt hîp víi trøng X t¹o hîp tö XY ph¸t triÓn thµnh thai trai.
0.5® - Nh­ vËy giíi tÝnh ®­îc x¸c ®Þnh lóc thô tinh vµ tuú thuéc vµo hîp tö h×nh thµnh lµ XX (g¸i) hay XY (trai).
0.5® - Do sè tinh trïng X b»ng