Đề Thi HSG

ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH
Môn: Văn -Tiếng việt 7
Thời gian: 150 phút
 
 
 
Câu1: (1đ) Cho bài ca dao sau:
“ Nước non lận đận một mình,
Thân cò lên gác xuống ghềnh bấy nay.
                                                 Ai làm cho bê kia đầy,
Cho ao kia cạn, cho gầy cò con”.
Chỉ ra các thành ngữ trong bài ca dao trên và giải nghĩa thành ngữ đó.
Câu 2: (2đ) Chỉ ra và phân tích tác dụng của phép tu từ trong đoạn thơ sau.
“ Ôi lòng Bác vậy cứ thương ta,
   Thương cuộc đời chung thương cỏ hoa.
   Chỉ biết quên mình cho hết thảy,
   Như dòng sông chảy nặng phù sa”.
- Theo chân Bác - Tố Hữu-
Câu 3: Tập làm văn: (7đ)
           Cảm xúc suy nghĩ của em sau khi học xong bài thơ “Cảnh khuya” của Hồ Chí Minh (Ngữ văn 7 - Tập1).
 
 
 
 
 
 
HƯỚNG DẪN CHẤM.
Câu1: (1điểm)
-Học sinh chỉ ra được hai thành ngữ và giải nghĩa.
- Lên thác xuống ghềnh: Chỉ sự vất vả khó khăn trắc trở trong cuộc sống: (0,5đ)
- Bể đầy ao cạn: Chỉ cảnh sống trái ngang, éo le (0,5đ)
Câu: 2 (2đ):
Học sinh chỉ ra được phép tu từ được dùng trong đoạn thơ trên là phép tu từ điệp ngữ. Từ “thương” được nhắc đi nhắc lại 3 lần trong 2 câu thơ đầu.   (1/4đ)
- Phép tu từ so sánh trong hai câu thơ sau:
So sánh sự hi sinh quên mình của Bắc với hình ảnh dòng sông chảy nặng phù sa. (1/4đ)
- Phân tích tác dụng:
Viết về Bác Hồ kính yêu- đó là nguồn cảm hứng không bao giờ vơi cạn đối với các nhà văn, nhà thơ. Tố Hữu cũng trân trọng giành một phần tâm hồn mình viết về Bác. Đoạn thơ trên được trích trong trường ca “Theo chân Bác” của Tố Hữu.
Trong đoạn thơ tác giả dùng điệp từ “thương” ở 2 câu thơ đầu để nói về tình thương yêu rộng lớn bao la của Bác giành cho ta - những người dân đất nước Việt cũng như toàn thể nhân dân lao động nghèo khổ trên thế giới. Tình yêu thương của Bác còn bao trùm cả vạn vật trong thiên nhiên.
- Hai câu thơ sau tác giả dùng phép tu từ so sánh thật độc đáo. Tác giả đã so sánh sự hi sinh quên mình vì dân vì nước của Bác như dòng sông lặng lẽ chảy trôi ngàn đời mang lượng phù sa bồi đắp cho những cánh đồng phì nhiêu.
Đoạn thơ có 4 câu sử dụng hài hoà 2 phép tu từ điệp ngữ và so sánh giúp ta hiểu tình thương, sự hi sinh cao cả của Bác giành cho ta, có lẽ mỗi chúng ta đều cảm động vô cùng khi đọc đoạn thơ trên.
Câu3. Tập làm văn; (7 điểm)
A. Yêu cầu chung: Học sinh phát biểu cảm nghĩ về một tác phẩm văn học   (1 bài thơ) trình bày những cảm xúc, tưởng tượng, liên tưởng, suy ngẫm của mình về nội dung và nghệ thuật bài thơ. Học sinh tạo lập được một văn bản biểu cảm có kết cấu chặt chẽ, bố cục rõ ràng, văn viết mạch lạc, có cảm xúc, không mắc phải các lỗi chính tả về dùng từ, đặt câu.
B.Yêu cầu cụ thể: Bài làm của học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng phải bám vào nội dung của bài thơ để phát biểu cảm nghĩ. Cụ thể trình bày được các ý sau:
1-Mở bài: (1đ) Nêu cảm nghĩ chung về bài thơ.
- Nêu được vài nét về tác giả Hồ Chí Minh và hoàn cảnh sáng tác bài thơ.
- Giới thiệu được những ấn tượng và cảm xúc khái quát của bản thân về bài thơ.
2-Thân bài: (5đ)
   Học sinh trình bày cảm nhận suy nghĩ của bản thân bằng cách vận dụng các biện pháp so sánh, liên tưởng, tưởng tượng theo hai ý cơ bản dưới đây.
                   a. Hai câu thơ đầu tả cảnh đêm khuya ở rừng chiến khu Việt Bắc (2,5 đ)
         - Âm thanh của tiếng suối: Trong đêm khuya tĩnh lặng tiếng suối chảy từ xa vọng lại nghe như tiếng hát. Cách so sánh của Bác thật tài tình. Âm thanh của tự nhiên được so sánh với âm thanh của con người. Âm thanh dễ gợi sự quạnh vắng nhất được so ánh với âm thanh dễ gợi sự đầm ấm nhất. Qua cách so sánh của Bác ta thấy thiên nhiên hiện lên rất gần gũi với con người, cảnh núi rừng yên tĩnh trong đêm trở nên có sức sống và ấm