ĐỀ CƯƠNG SINH HỌC 9 HK II

CƯƠNG ÔN TẬP SINH HỌC 9.
Kỹ thuật gen là gì? Các khâu của Kỹ thuật gen? Nêu các ứng dụng của kỹ thuật gen trong đời sống?
Kỹ thuật gen là kỹ thuật di truyền nhằm chuyển một đoạn ADN mang một hoặc một cụm gen từ tế bào cho sang tế bào nhận nhờ thể truyền.
Kỹ thuật gen gồm 3 khâu cơ bản là: Tách; cắt, nối để tạo ADN tái tổ hợp; đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận.
Ứng dụng: +Tạo ra các chủng sinh vật mới. Các chủng này có khả năng sản xuất nhiều sản phẩm sinh học: Hoocmon, protein, axit amin, vitamin,…
+Tạo giống cây trồng biến đổi gen: Trên thế giới bằng kỹ thuật gen, người ta đã đưa nhiều gen quy định tính trạng tốt vào cây trồng.
+Tạo động vật biến đổi gen: Thành tựu chuyển gen vào động vật còn rất nhiều hạn chế vì gây ra hậu quả phụ ở con vật biến đổi gen.
Công nghệ sinh học là gì? Nêu các lĩnh vực của CNSH hiện đại?
Công nghệ SH là ngành công nghệ sử dụng tế bào sống và các quá trình sinh học để tạo ra các sản phẩm sinh học cần thiết cho con người.
Các lĩnh vực của CNSH: Công nghệ lên men,Công nghệ tế bào, Công nghệ enzim, Công nghệ chuyển nhân và chuyển phôi, Công nghệ sinh học xử lí môi trường, Công nghệ gen, Công nghệ sinh học - y dược.
Định nghĩa thái hóa giống?Trình bày nguyên nhân thái hóa của tự thụ phấn bắt buộc ở cây giao phấn & giao phối gần ở động vật? Vai trò của tự thụ phấn bắt buộc ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật?
Hiện tượng thái hóa biểu hiện ở cây trồng là hiện tượng các cá thể của các thế hệ kế tiếp có sức sống kém dần, biểu hiện ở các dấu hiệu như phát triển chậm, chiều cao cây và năng suất giảm dần, nhiều cây bị chết. Ở nhiều dòng bộc lộ các đặc điểm có hại như: bạch tạng, thân lùn, bắp dị dạng và kết hạt rất ít,…
Nguyên nhân: Qua các thế hệ tự thụ phấn & giao phối gần thì tỉ lệ thể dị hợp giảm dần, thể đồng hợp tăng dần tạo điều kiện cho các gen lặn gây hại biểu hiện ra kiểu hình.
Vai trò: Củng cố và duy trì một số tính trạng mong muốn. Tạo dòng thuần, thuận lợi cho sự đánh giá kiểu gen từng dòng => Chuẩn bị lai khác dòng để tạo ưu thế lai. Phát hiện và loại bỏ gen xấu ra khỏi quần thể.
Định nghĩa hiện tượng ưu thế lai? Cho biết cơ sở di truyền của hiện tượng trên? Tại sao ko dùng con lai F1 để nhân giống? Muốn duy trì ưu thế lai thì phải dùng biện pháp gì?
Ưu thế lai là hiện tượng cơ thể lai F1 có sức sống cao hơn, sinh trưởng nhanh hơn, phát triển mạnh hơn, chống chịu tốt hơn, các tính trạng năng suất cao hơn trung bình giữa hai bố mẹ hoặc vượt trội cả hai bố mẹ.
Cơ sở di truyển: Về phương diện di truyền, các tính trạng số lượng do nhiều gen trội quy định. Khi lai giữa hai dòng thuần có kiểu gen khác nhau, đặc biệt có các gen lặn biểu hiện một số đặc điểm xấu, ở con lai F1 chỉ có các gen trội có lợi mới được biểu hiện, gen trội át gen lặn, đặc tính xấu ko được biểu hiện. Vì vậy con lai F1 có nhiều đặc điểm tốt như mong muốn.
VD: Lai 1 dòng thuần mang 2 gen trội lai với 1 dòng thuần mang một gen trội được con lai F1 mang 3 gen trội: P: AabbCC x aaBBcc => F1: AaBbCc.
Ko dùng con lai F1 để nhân giống vì: Trong các thế hệ sau, tỉ lệ gen dị hợp giảm, gen đồng hợp tăng. Trong đó, có gen đồng hợp lặn là gen tật bệnh. Nếu cứ tiếp tục lai như vậy sức sống con lai cứ giảm dần qua các thế hệ nên ƯTL cũng giảm theo.
Muốn duy trì ưu thế lai: Dùng phương pháp nhân giống vô tính( bằng giâm, chiết ghép,vi nhân giống,…).
Trong chọn giống cây trồng người ta dùng phương pháp gì để tạo ưu thế lai? Phương pháp nào dùng phổ biến nhất? Tại sao?
Dùng pp lai khác dòng và lai khác thứ.
Trong chọn giống cây trồng pp được dùng phổ biến nhất là pp lai khác dòng vì pp này đã tạo ra nhiều giống cây trồng cho năng suất cao hơn so với các giống cây thuần tốt nhất.
Lai kinh tế là gì? Ở nước ta lai kinh tế được thực hiện dưới hình thức nào? Cho vd?
Lai kinh tế là cho giao phối giữa cặp vật nuôi bố mẹ thuộc 2 dòng thuần khác nhau. Rồi dùng con lai F1 làm sản phẩm, ko dùng làm giống.
Ở nước ta lai