đề cương sinh 9

ĐỀ CƯƠNG ÔN THI SINH 9 HỌC KỲ II
Năm học: 2008-2009
Câu 1:
Hiện tượng thoái hoá ở cây giao phấn là gì ? Nguyên nhân và cơ chế của hiện tượng thoái hoá ở cây giao phấn ?
Trả lời
Hiện tượng thoái hoá ở cây giao phấn:
+ Là hiện tượng mà các cá thể có sức sống kém dần , biểu hiện ở các dấu hiệu như phát triển chậm , chiều cao của cây và năng suất giảm dần , nhiều cây bị chết . Ở nhiều dòng bộc lộ các đặc điểm có hại như: Bạch tạng , thân lùn , bắp dị dạng , kết hạt ít , khả năng chống chịu kém….
Nguyên nhân và cơ chế của hiện tượng thoái hoá ở cây giao phấn :
* Nguyên nhân:
Là do tự thụ phấn bắt buộc
* Cơ chế: Thường cơ thể là những thể dị hợp . Ở gen dị hợp , các gen lặn thường là gen xấu , không có điều kiện để biểu hiện kiểu hình do bị gen trội lấn át . Khi tự thụ phấn bắt buộc tức kiểu gen dị hợp phải lai với nhau . Do quá trình phân li và tổ hợp của gen lặn dẫn đến đời con càng về sau càng có tỉ lệ đồng hợp ngày càng nhiều , trong đó có thể đồng hợp lặn biểu hiện kiểu hình xấu.
Câu 2:
Khái niệm ưu thế lai ? Giải thích nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai .
Trả lời
* Khái niệm ưu thế lai :
- Ưu thế lai là hiện tượng con lai F1 có sức sống cao hơn bố mẹ chúng , thể hiện ở các đặc điểm như : Sinh trưởng nhanh , phát triển mạnh , chống chịu tốt với các điều kiện của môi trường , các tính trạng vể hình thái và năng suất đều cao hơn trung bình giữa hai bố mẹ hoặc vượt trội cả hai bố mẹ .
- Ưu thế lai thể hiện rõ nhất ở F1 , sau đó giảm dần qua các thế hệ
* Nguyên nhân :
Thường tính trạng về số lượng do nhiều gen trội quy định . Ở hai dạng bố mẹ thuần chủng , nhiều gen lặn ở trạng thái đồng hợp biểu lộ một số đặc tính xấu . Khi lai giữa chúng với nhau , con lai F1 đều ở trạng thái dị hợp về các cặp Gen và khi ấy , chỉ có gen trội có lợi mới được biểu hiện kiểu gen ở F1 .
Thí dụ : Một dòng mang hai gen trội lai với một dòng mang một gen trội có lợi , con lai sẽ mang
3 gen trội có lợi : P: AABBdd x aabbDD → F1 : AaBbDd
Câu 3:
Lập bảng so sánh PP chọn lọc hàng loạt với chọn lọc cá thể về cách tiến hành , ưu , nhược và đối tượng thích hợp .
Trả lời


Chọn lọc hàng loạt
Chọn lọc cá thể

Cách tiến hành
Chọn rất nhiều cây con từ giống khởi đầu rồi trộn lẩn hạt của chúng với nhau .
Chọn một số cây con tốt nhất rồi để riêng ra


Hạt của những cây được chọn mang gieo chung ở vụ sau rồi so sánh với giống đối chứng và giống khởi đầu để giữ lại
Hạt của các cây được chọn gieo riêng lẽ từng dòng rồi so sánh các dòng với nhau , so sánh với giống khởi đầu với giống đối chứng để chọn dòng tốt nhất

Ưu , nhược điểm
Dễ làm , ít tốn kém và có thể ứng dụng rộng rãi
Công phu chặt chẽ , khó áp dụng rộng rãi


Chỉ dựa vào kiểu hình nên kết quả không ổn định và dễ nhầm lẫn với thường biến
Có kết quả đánh giá kiểu hình với kiểm tra kiểu gen nên kết quả ổn định và có độ tin cậy cao

Đối tượng thích hợp
Thích hợp với cả cây giao phấn và cây tự thụ
Thích hợp với cây tự thụ và cây sinh sản vô tính.

Câu 4:
Hãy nêu khái niệm và phân loại của môi trường và của nhân tố sinh thái
Trả lời

* Môi trường sống của sinh vật:
- Môi trường là nơi sống của sinh vật, chứa những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp lên sự sống, sự sinh trưởng và sự phát triển của sinh vật.
- Có bốn loại môi trưòng chủ yếu:
a. Môi trường đất: chuột chù, giun đất, vi sinh vật,…
b. Môi trường nước: cá, tôm, cua, thủy sinh,…
c. Môi trường cạn: chó, mèo, thực vật, rừng,…
d. Môi trường sinh vật: bọ chét, chí, lãi,…
* Nhân tố sinh thái của môi trường:
- Nhân số sinh thái là những yếu tố của môi trường tác động tới sự sống của sinh vật.
- Phân loại: 2 nhóm
a. Nhân tố vô sinh: gió, đất, nước,…
b. Nhân tố hữu sinh:
+ Con người (có tư duy trừu tượng và lao động)
+ Sinh vật khác: sâu,