DE CUONG ON TAP VAN 7

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP HỌC KÌ I: MÔN NGỮ VĂN LỚP 7

1. Các văn bản thơ
STT
Tác phẩm
Tác giả
Thể loại
Nội dung

1
Sông núi nước Nam
Khuyết danh
Tứ tuyệt Đường luật
Là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên khẳng định độc lập chủ quyền về lãnh thổ của đất nước và nêu cao ý chí quyết tâm bảo vệ chủ quyền đó trước mọi kẻ thù xâm lược

2
Phò giá về kinh
Trần Quang Khải
Ngũ ngôn cổ thể
Thể hiện hào khí chiến thắng và khát vọng thái bình thịnh trị của dân tộc ta ở thời đại nhà Trần

3
Bài ca Côn Sơn
Nguyễn Trãi
Lục bát
Sự giao hòa trọn vẹn giữa con người và thiên nhiên bắt nguồn từ nhân cách thanh cao, tâm hồn thi sĩ của Nguyễn Trãi.

4
Bánh trôi nước
Hồ Xuân Hương
Thất ngôn tứ tuyệt
Trân trọng vẻ đẹp, phẩm chất trong trắng, son sắt của người phụ nữ Việt Nam ngày xưa, vừa cảm thương sâu sắc cho thân phận chìm nổi của họ.

5
Sau phút chia ly
Đoàn Thị Điểm
Song thất lục bát
Nỗi sầu chia li của người chinh phụ sau khi tiễn chồng ra trận. Tố cáo chiến tranh phi nghĩa, thể hiện niềm khát khao hạnh phúc lứa đôi của người phụ nữ

6
Qua đèo Ngang
Bà huyện Thanh Quan
Thất ngôn bát cú Đường luật
Cảnh tượng đèo Ngang thoáng đãng mà heo hút, thấp thoáng có sự sống con người nhưng còn hoang sơ, đồng thời thể hiện nỗi nhớ nước thong nhà, nỗi buồn thầm lặng cô đơn của tác giả.

7
Bạn đến chơi nhà
Nguyễn Khuyến
Thất ngôn bát cú
Giọng thơ hóm hỉnh chứa đựng tình bạn đậm đà, thắm thiết

8
Xa ngắm thác núi Lư
Lí Bạch
Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
Với những hình ảnh tráng lệ huyền ảo, bài thơ đã miêu tả một cách sinh động vẻ đẹp từ xa của thác nước, thể hiện tình yêu thiên nhiên đằm thắm và phần nào bộc lộ tính cách mạnh mẽ, hào phóng của tác giả.

9
Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh
Lí Bạch
Ngũ ngôn cổ thể
Thể hiện 1 cách nhẹ nhàng mà thấm thía tình quê hương của một người sống xa nhà trong đêm trăng thanh tĩnh.

10
Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê
Hạ Tri Chương
Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
Tình yêu quê hương thắm thiết của một người sống xa quê lâu ngày trong khoảng khắc vừa mới đặt chân trở về quê cũ.

11
Bài ca nhà tranh bị gió thu phá
Đỗ Phủ

Thể hiện sinh động nỗi khổ của nhà thơ vì căn nhà tranh bị gió thu phá nát. Điều đáng quý hơn là vượt lên trên bất hạnh cá nhân, nhà thơ đã bộc lộ khát vọng cao cả: ước sao có được căn nhà vững chắc ngàn vạn gian để che chở cho tất cả mọi người nghèo trong thiên hạ.

12
Cảnh khuya
Hồ Chí Minh
Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
Hai bài thơ miêu tả cảnh trăng ở chiến khu Việt Bắc, thể hiện tình cảm với thiên nhiên, tâm hồn nhạy cảm, lòng yêu nước sâu nặng và phong thái ung dung của Bác Hồ.

13
Rằm tháng giêng
Hồ Chí Minh
Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật


14
Tiếng gà trưa
Xuân Quỳnh
Ngũ ngôn
Tiếng gà trưa đã gọi về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và tình bà cháu. Tình cảm gia đình đã làm sâu sắc thêm tình quê hương đất nước.


2. Ca dao, dân ca
STT
Chủ đề
Nội dung

1
Những câu hát về tình cảm gia đình
Bài 1:
Công cha … núi ngất trời
Nghĩa mẹ… nước ở ngoài biển Đông
( Khẳng định công lao to lớn của cha mẹ với con và vai trò trách nhiệm, bổn phận của con trước công lao to lớn ấy
Bài 2:
Chiều chiều…đứng ngõ sau
Trông về … đau chín chiều
( Tâm trạng, nỗi buồn xót xa của người con gái đi lấy chồng xa, nhớ về quê mẹ với nỗi nhớ thương da diết
Bài 3:
Ngó lên nuộc lạt…
Bao nhiêu nuộc lạt, nhớ ông bà bấy nhiêu
( Nỗi nhớ và sự yêu kính, biết ơn đối với ông bà
Bài 4:
Anh em nào phải người xa
Anh em như thể tay chân…
( Nghệ thuật so sánh
( Khắc sâu tình cảm anh em ruột thịt gắn bó thiêng liêng

2
Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người
Bài 1:
- Ở đâu năm cửa nàng ơi?
Ơ trên tỉnh Lạng có thành tiên xây
( Hát đối đáp, lục bát biến thể
( Niềm tự hào, tình yêu đối với quê