Đề cương ôn tập ngữ văn 8 cuối năm

Trường TH và THCS Phương Ninh
ÔN TẬP THI LẠI NGỮ VĂN 8
Năm học : 2012-2013
GVBM : Nguyễn Văn Tâm

A. NỘI DUNG
I. Phần văn bản:
1.Nhớ rừng
2.Ông đồ
3.Quê hương
4.Khi con tu hú
5.Tức cảnh Pác Bó
6.Ngắm trăng.
7.Đi đường
8.Chiếu dời đô
9.Hịch tướng sĩ
10.Nước Đại Việt ta
11.Bàn luận về phép học.
12.Thuế máu.
13.Đi bộ ngao du.
14.Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục
* Yêu cầu:
- Nắm được thể loại, tên tác giả, nội dung, nghệ thuật cơ bản của các văn bản.
II. Phần Tiếng Việt:
1. Câu nghi vấn.
2. Câu cầu khiến.
3. Câu cảm thán.
4. Câu trần thuật.
5. Câu phủ định
6. Hành động nói.
7.Hội thoại.
8. Lựa chọn trật tự từ trong câu.
* Yêu cầu:
- Nắm được các khái niệm, đặt câu, viết được đoạn hội thoại, đoạn văn.
III. Phần Tập làm văn.
1. Văn bản thuyết minh.
2. Văn bản nghị luận.
* Yêu cầu:
- Nắm được đặc điểm của mỗi loại văn bản.
- Biết cách tìm hiểu đề, lập dàn ý cho các đề bài.
* Lưu ý: Về văn nghị luận có yếu tố miêu tả, tự sự, biểu cảm.
B. HƯỚNG DẪN CỤ THỂ
Phần I. Văn bản.
1.Lập bảng thống kê các văn bản, tác giả, thể loại, nội dung cơ bản theo mẫu dưới đây.



Tt
Tên vb
Tác giả
Thể loại

Nội dung

1.

Nhớ rừng

Thế Lữ

Thơ mới tám chữ
Mượn lời con hổ bị nhốt ở vườn bách thú để diễn tả sâu sắc nỗi chán ghét thực tại tầm thường, tù túng và niềm khao khát tự do mãnh liệt bằng những vần thơ tràn đầy cảm hứng lãng mạn. Bài thơ đã khơi gợi niềm yêu nước thầm kín của người dân mất nước thuở ấy.

2.

Ông đồ

Vũ Đình Liên
Thơ mới ngũ ngôn

Là bài thơ ngũ ngôn bình dị mà cô đọng, đầy gợi cảm. Bài thơ đã thể hiện sâu sắc tình cảnh đáng thương của " ông đồ" qua đó toát lên niềm cảm thương chân thành trước một lớp người đang tàn tạ và tiếc nhớ cảnh cũ người xưa của nhà thơ.

3.
Quê hương
Tế Hanh
Thơ mới tám chữ
Với những vần thơ bình dị mà gợi cảm, bài thơ Quê hương của Tế Hanh đã vẽ ra một bức tranh tươi sáng, sinh động về một làng quê miền biển, trong đó nổi bật lên hình ảnh khỏe khoắn, đầy sức sống của người dân chài và sinh hoạt lao động làng chài. Bài thơ cho thấy tình cảm quê hương trong sáng, tha thiết của nhà thơ.

4.
Khi con tu hú
Tố Hữu
Thơ lục bát
Là bài thơ lục bát giản dị ,thiết tha, thể hiện sâu sắc lòng yêu cuộc sống và niềm khát khao tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trong cảnh tù đày.

5.
Tức cảnh Pác Bó



Hồ Chí Minh




Thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
Là bài thơ tứ tuyệt bình dị pha giọng vui đùa cho thấy tinh thần lạc quan, phong thái ung dung của Bác hồ trong cuộc sống cách mạng đầy khó khăn gian khổ ở Pác Bó. Vời Người, làm cách mạng và sống hòa hợp với thiên nhiên là một niềm vui lớn.

6.
Ngắm trăng


Là bài thơ tứ tuyệt giản dị mà hàm súc, cho thấy tình yêu thiên nhiên đến say mê và phong thái ung dung của Bác Hồ ngay cả trong cảnh ngục tù cực khổ tối tăm..

7.
Đi đường


Là bài thơ tứ tuyệt giản dị mà hàm súc, mang ý nghĩa tư tưởng sâu sắc; từ việc đi đường núi đã gợi ra chân lí đường đời : vượt qua gian lao chồng chất sẽ tới thắng lợi vẻ vang.

8.
Chiếu dời đô
Lí Công Uẩn
Chiếu (Chữ hán)
Phản ánh khát vọng của nhân dân về một đát nước độc lập, thống nhất, đồng thời phản ánh ý chí tự cường của dân tộc Đại Việt đang trên đà lớn mạnh. Bài chiếu có sức thuyết phục mạnh mẽ vì nói đúng được ý nguyện của nhân dân, có sự kết hợp hài hòa giữa lí và tình.

9.

Hịch tướng sĩ

Trần Quốc Tuấn

Hịch (Chữ hán)
Phản ánh tinh thần yêu nước nồng nàn của