Đáp án HSG văn 9 /2011 Cà Mau

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO KỲ THI HỌC SINH GIỎI VÒNG TỈNH LỚP 9 THCS
CÀ MAU NĂM HỌC 2010-2011

HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN NGỮ VĂN

Câu 1 (8điểm)
YÊU CẦU CHUNG:
1.Về kiến thức:
HS phải nhận thúc đúng vấn đề được gợi mở và nói lên được ý nghĩa giáo dục từ câu chuyện kể ở đề bài.
2.Về kỹ năng:
Xác định được kiểu bài nghị luận xã hội về một vấn đề tư tưởng đạo lý, biết vận dụng kiến thức xã hội để phân tích, chứng minh luận điểm rút ra từ đề bài. Diễn đạt rõ ràng, dùng từ chính xác, kết cấu chặt chẽ, không mắc lỗi thông thường về ngữ pháp, chính tả.
II.YÊU CẦU CỤ THỂ:
1.Tóm tắt câu chuyện, nêu được ý khái quát: quy luật trong cuộc sống là cho điều gì sẽ nhận điều đó và điều cần có nhất là lòng yêu thương (có thể đặt vấn đề dưới dạng khẳng định hoặc nghi vấn). (1,5 điểm)
2. Trình bày suy nghĩ của bản thân HS qua câu chuyện kể ở đề bài.
2.1. Khẳng định những điều mà nhân vật người mẹ cho là “quy luật trong cuộc sống của chúng ta”. (1,0 điểm)
2.2. Sự thể hiện của “quy luật” trên trong quan hệ gia đình - Dẫn chứng.(0,5 điểm)
2.3. Sự thể hiện của “quy luật” trên trong nhà trường - Dẫn chứng. (0,5 điểm)
2.4. Sự thể hiện của “quy luật” trên trong quan hệ xã hội - Dẫn chứng. (0,5 điểm)
2.5. Nhấn mạnh sự tương hợp, phổ biến giữa nội dung cho và nhận trong mối quan hệ giữa con người với nhau. (0,5 điểm)
2.6. Nêu và lý giải ý kiến phản biện: Trong đời sống thực tế cũng có lúc, có nơi quan hệ giữa người và người không diễn ra theo như câu chuyện trên, thậm chí còn trái ngược, nhưng những trường hợp đó chỉ là cá biệt, tạm thời. (0,5 điểm)
2.7. Nhận xét lời người mẹ giải thích cho con trong câu chuyện (nội dung quy luật trên) không chỉ là những giáo điều răn dạy người đời theo thuyết nhân quả, báo ứng mà còn hết sức phù hợp với truyền thống đạo lý công bằng, nhân hậu vị tha, của nhân dân ta. (0,5 điểm)
2.8. Khẳng định lòng yêu thương chính là phẩm chất cao quý, là giá trị đạo đức tốt đẹp phải có của con người trong quan hệ với nhau. (0,5 điểm)
2.9 Trong xã hội, nếu mọi người đều nhận thức đúng đắn quy luật trên và biết trân trọng, yêu thương nhau sẽ tạo nên một xã hội công bằng, đạo đức, văn minh. (0,5 điểm)
3. Khẳng định ý nghĩa giáo dục tư tưởng đạo đức của câu chuyện, liên hệ bản thân trong việc tu dưỡng đạo đức, tình cảm trong ứng xử. (1,5 điểm)

Câu 2 (12 điểm)
I. YÊU CẦU CHUNG
1. Về kĩ năng:
Biết cách làm bài văn nghị luận cảm nhận vẻ đẹp một doạn thơ. Bài viết có cảm xúc, cảm nhận tinh tế, diễn đạt tốt, có kĩ năng liên kết câu và đoạn văn, không mắc lỗi chính tả, ngữ pháp, dùng từ. Chữ viết cẩn thận, sạch sẽ.
2. Về kiến thức
Trên cơ sở hiểu biết về bài thơ Sang thơ của Hữu Thỉnh, thí sinh cảm nhận được vẻ đẹp của hai khổ thơ. Đó là vẻ đẹp của đất trời từ cuối hạ sang đầu thu.
II. YÊU CẦU CỤ THỂ
1. Giới thiệu vài nét về tác giả và tác phẩm (2 điểm)
- Hữu Thỉnh là nhà thơ viết nhiều và viết hay về những con người, cuộc sống ở nông thôn, về mùa thu. Thơ ông mang cảm xúc bâng khuâng, vấn vương với cảm nhận tinh tế.
- Sang thu là bài thơ có nhiều hình ảnh đặc sắc, gợi cảm về thời điểm giao mùa hạ - thu ở vùng nông thôn đồng bằng Bắc Bộ.
2. Vẻ đẹp của hai khổ thơ (10 điểm)
2.1. Những hình ảnh, hiện tượng thể hiện sự biến đổi của đất trời lúc sang thu ở khổ thơ đầu (3 điểm)
- Hữu