Chuyên đề "Qui trình viết văn lớp 4, 5"

PHÒNG GIÁO DỤC&ĐÀO TẠO QUẬN 3
PHƯƠNG PHÁP RÈN QUY TRÌNH VIẾT VĂN
CHO HỌC SINH LỚP 4,5
THEO CHUẨN KIẾN THỨC - KỸ NĂNG
Tháng 9 / 2010
KHỞI ĐỘNG
Nghe 1 đoạn âm thanh – nói nhanh 1 từ hoặc cụm từ
+Nhóm 1: từ mô tả âm thanh vừa nghe .
VD: rùng rợn, giống tiếng mèo kêu…..
+ Nhóm 2 : từ chỉ sự việc hoặc hình ảnh mà bản thân nghĩ đến khi nghe âm thanh.
VD: ghế gãy, người bị té ..
Thư ký ghi nhanh những từ ngữ lên bảng.
Chia sẻ ý nghĩa của trò chơi.
- Hoạt động này giúp :
+Mở rộng vốn từ , tìm ý tưởng, chuẩn bị viết;
+Phát huy óc tưởng tượng cho học sinh;
+Làm giàu cảm xúc cho học sinh khi học TLV.
 Là 1 trong những bước của quy trình viết văn

Vận dụng quy trình viết văn, chuẩn KT-KN vào giảng dạy và đánh giá học sinh ở phân môn Tập làm văn.

Gợi ý một số phương pháp giảng dạy Tập làm văn theo quy trình viết văn.
NỘI DUNG TẬP HUẤN:
Thảo luận theo nhóm:
+ Đọc tài liệu quá trình viết văn.
+ Trả lời câu hỏi :

- Trên thực tế để viết tốt, người viết cần đảm bảo các bước nào trong quy trình?
- Bước nào có thể gộp hoặc lược bỏ?


HOẠT ĐỘNG 1: NHẮC LẠI QUY TRÌNH VIẾT VĂN
Trước khi viết

Viết nháp

Hội ý và đọc lại

Đọc sửa và chọn lọc

Viết lại

Trình bày cho người khác đọc
QUY TRÌNH VIẾT VĂN


- Để viết tốt HS phải được học cách viết theo quy trình.
-Trên thực tế người viết có thể lược bớt một số bước nhưng vẫn đảm bảo các bước cơ bản sau:
1- Trước khi viết ( xác định chủ đề,tìm ý, xây dựng dàn ý )
2- Viết nháp
3- Đọc lại, sửa .
4- Viết hoàn chỉnh.
Chọn 1 bài của một thể loại TLV (SGK)

Đối chiếu với các bước của quy trình viết và chuẩn KT-KN của từng bài.

+ Bài dạy đó ứng với bước nào trong quy trình? Chuẩn KTKN yêu cầu học sinh đạt ở mức độ nào?

+ Rút ra kinh nghiệm gì cho việc giảng dạy TLV?
HOẠT ĐỘNG 2: TÌM HIỂU MỐI QUAN HỆ GIỮA BÀI DẠY
QUÁ TRÌNH VIẾT - CHUẨN KT,KN
BÀI THẢO LUẬN

Nhóm 1:  Luyện tập xây dựng cốt truyện ( TV4 – tập 1/45 )  Cấu tạo của bài văn tả cảnh ( TV5 – tập 1/11 )

Nhóm 2:  Quan sát đồ vật ( TV4 – tập 1/ 153 )
 Luyện tập tả người ( TV5 – tập1/132 )

Nhóm 3:  Luyện tập xây dựng cốt truyện ( TV4 – tập 1/45 )  Luyện tập tả người ( TV5 – tập1/132 )

Nhóm 4:  Quan sát đồ vật ( TV4 – tập 1/ 153 )
 Cấu tạo của bài văn tả cảnh ( TV5 – tập 1/11 )
Bài dạy đó ứng với bước nào trong quy trình?
Chuẩn KTKN yêu cầu học sinh đạt ở mức độ nào?




Giáo viên cần :
Xác định bài dạy thuộc bước nào của quy trình viết, dựa vào chuẩn để biết phải yêu cầu HS đạt được ở mức độ nào ( có viết trọn vẹn một bài văn hay chỉ tìm ý, xác định hướng muốn viết…) để không yêu cầu học sinh quá cao hoặc đi tắt bỏ qua các bước của quá trình viết.
Xây dựng cốt truyện theo đề tài gợi ý sau:

+Nhóm 1: Câu chuyện 1 (ca ngợi lòng hiếu thảo của người con)
+Nhóm 2: Câu chuyện 2 (ca ngợi lòng trung thực của người con)
Trả lời câu hỏi:
Bài này thuộc bước nào của quy trình viết?
Đối chiếu theo chuẩn thì yêu cầu HS phải đạt được điều gì?
HOẠT ĐỘNG 3:
GỢI Ý MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY TLV

Bài thuộc bước trước khi viết ( sắp xếp các sự việc theo trình tự- cốt truyện)  không yêu cầu HS kể hoàn chỉnh một câu chuyện, chỉ sắp xếp các sự việc theo đề tài đã gợi ý một cách hợp lý.

HOẠT ĐỘNG 3:
GỢI Ý MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY TLV
- Thực hiện các bài1,2,3
- Nhận xét : mối liên hệ giữa 3 bài,quy trình dạy 1 tiết TLV trên lớp
1 tiết TLV thường có các bước:
Phân tích ngữ liệu để rút ra kỹ năng viết
Thực hành kỹ năng viết vừa học.
Các bước của quy trình viết thường được lồng ghép vào các tiết dạy TLV của 1 thể loại,
1 tiết dạy thường chỉ dạy 1 kỹ năng ứng với 1 bước trong quá trình viết ( tìm ý, xây dựng cốt truyện, …
=> Hướng dẩn HS biết phân tích ngữ liệu, không xem ngữ liệu là 1 bài tập thông thường.
Không nên đòi hỏi học sinh phải viết hoàn chỉnh 1 bài văn ngay ở những tiết đầu.

HOẠT ĐỘNG 3:
GỢI Ý MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY TLV
Mục đích của sách:

Vận dụng sơ đồ phát triển tư duy, các bước của quá trình viết văn vào giảng dạy TLV
Giúp GV nắm được các bước giảng dạy của một tiết .
Rèn cho HS kỹ năng viết văn thông qua việc phân tích ngữ liệu để rút ra kiến thức về kỹ năng viết, biết tự nhận xét và nhận xét để sửa bài làm của mình và của bạn ( bước đọc sửa)
Tạo điều kiện cho GV thực hiện đổi mới phương pháp giảng dạy TLV ( ở buổi chính khóa và buổi 2)

- Giới thiệu ký hiệu và cách sử dụng sách.
HOẠT ĐỘNG 4:
GIỚI THIỆU TÀI LIỆU "RÈN KỸ NĂNG TLV LỚP 4"
CHÚC QUÝ THẦY CÔ SỨC KHỎE- THÀNH CÔNG
TRONG NĂM HỌC MỚI