Chuyên đề "Giải toán phân số- Tỉ số lớp 4

Sở Giáo dục và Đào tạo
Tháng 1 năm 2010
DẠY HỌC, KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TOÁN 4 THEO CHUẨN KIẾN THỨC KỸ NĂNG
I. Nội dung kiểm tra vượt Chuẩn
1. Xếp các số


theo thứ tự từ bé đến lớn.

2. Tính bằng cách thuận tiện nhất :
29 + 29 × 15 + 29 + 29 × 82 + 29
I. Nội dung kiểm tra vượt Chuẩn
3. Tính chu vi hình bên :



Đáp án : 8 + 8 + 14 + 4 + 6 + 4 = 44cm

4. Đặt tính : 7958 : 173 ; 448796 + 63584

5. Tính bằng hai cách : 543730 : ( 7 × 5 )
I. Nội dung kiểm tra vượt Chuẩn
6. Đúng ghi Đ, sai ghi S :
Số 270 chia hết cho cả 2, 3 và 5

7. Tìm số bị chia và số chia bé nhất để phép chia đó có thương là 125 và số dư là 36.

8. Rót 1782 lít dầu vào 9 thùng. Hỏi mỗi thùng chứa bao nhiêu lít?
II. Số liệu thống kê
I. Hướng dẫn thực hiện Chuẩn KT-KN môn Toán
Chương trình là pháp lệnh, trong đó:
Mục tiêu
Nội dung
Yêu cầu cần đạt (chuẩn KTKN)
Phương pháp
Đánh giá
Chuẩn kiến thức, kĩ năng
Chuẩn kiến thức, kĩ năng là các yêu cầu cơ bản, tối thiểu về kiến thức, kĩ năng của môn học
Chuẩn kiến thức, kĩ năng được cụ thể hoá ở các chủ đề của môn học theo từng lớp, ở các lĩnh vực học tập cho từng lớp và cả cấp học
Chuẩn kiến thức, kĩ năng là cơ sở để biên soạn SGK, quản lí dạy học, đánh giá kết quả giáo dục
Th?c hi?n Chu?n KT - KN
Quản lý
Chỉ đạo
Đánh giá
Dạy học
SGK
Chuẩn
Thực hiện Chuẩn KT - KN

Th?c hi?n Chu?n KT - KN

Th?c hi?n Chu?n KT - KN mụn Toỏn
Xác định yêu cầu cơ bản, tối thiểu tất cả HS đạt được sau khi học xong bài học.
Quá trình tích luỹ được qua các yêu cầu cần đạt ở mỗi bài học bảo đảm cho HS đạt chuẩn KTKN cơ bản của môn Toán theo chủ đề, lớp, toàn cấp.
Yêu cầu cần đạt -> bài tập cần làm trong số bài tập thực hành, luyện tập của mỗi bài học trong SGK.
Thực hiện chuẩn KTKN môn Toán
Bài tập cần làm lựa chọn theo tiêu chí:
- Là bài tập cơ bản, cần thiết, tối thiểu để HS thực hành nắm KT, rèn KN đạt yêu cầu cần đạt.
- Góp phần thực hiện chuẩn KTKN của mỗi chủ đề môn Toán trong từng lớp 1, 2, 3, 4, 5.
- Góp phần thực hiện chuẩn KTKN và yêu cầu về thái độ khi học hết 1 lớp, chương trình tiểu học.
2.1 GV phải nắm vững chương trình giáo dục:
2.2 GV phải nắm chắc tình hình từng học sinh : Hoàn cảnh, tâm lý, khả năng tiếp thu, năng khiếu…
2.3 GV phải đổi mới PP dạy học :
+ Đổi mới soạn kế hoạch bài học : Thể hiện được quá trình tổ chức hoạt động học tập cho HS theo mục tiêu, trọng tâm bài học đặt ra ( thường xuyên rút kinh nghiệm, bổ sung cho phù hợp điều kiện nhà trường, lớp học.
+ Biết sử dụng trang thiết bị dạy học hiện đại, phần mềm dạy học.
















2. Yêu cầu đối với giáo viên để đáp ứng cho việc dạy học cá thể
Đổi mới PP dạy học : ( để thực hiện mục tiêu giáo dục )
Thầy dạy thế nào để :
+ Đạt mục tiêu đề ra ở mỗi bài học, có thể đo được kết quả đó.
+ Hình thành năng lực cho từng cá nhân học sinh.
+ HS hứng thú trong học tập và mọi hiện tượng xung quanh.
+ Học sinh thấy được tính hữu dụng từ kiến thức đã học.
+ Học sinh có khả năng hợp tác, chia sẻ, biết cùng chung sống và thích ứng dần với cuộc sống luôn biến động.
+ Học sinh phát huy hết tiềm năng và sự sáng tạo của bản thân.
+ Học sinh có khả năng tự học, tự đánh giá
+ Học sinh biết yêu cuộc sống, yêu quê hương.







2. Yêu cầu đối với giáo viên để đáp ứng cho việc dạy học cá thể
2.4 Đổi mới PP dạy học theo hướng kết hợp hoạt động cá nhân với hoạt động tập thể và phát huy khả năng của cá nhân.

+ Tập thể HS được sử dụng như một môi trường và phương tiện để tổ chức quá trình học tập tích cực nhất cho từng cá nhân.



2. Yêu cầu đối với giáo viên để đáp ứng cho việc dạy học cá thể
+ Lợi ích của sự kết hợp này là :
- Tạo ra sự đua tranh trong học tập.
- Tạo ra nhiều cách nghĩ, nhiều phương án hành động.
- HS có thể hỗ trợ nhau, đóng góp ý kiến riêng vào ý kiến chung.
- HS có kỹ năng làm việc tập thể và khẳng định mình trong tập thể.

Giúp chuyển HS từ thói quen chỉ nghe, ghi nhớ sang hoạt động, tìm hiểu, hình thành kiến thức bằng trí tuệ chung






2. Yêu cầu đối với giáo viên để đáp ứng cho việc dạy học cá thể
2.5 Đổi mới PP dạy học qua việc tăng cường hoạt động :
Mục tiêu là tạo ra năng lực thực tiển cho người học
+ HS được thao tác, hành động thực tế.
+ HS được học qua tình huống cuộc sống.
+ HS giải thích được thực tiển bằng lý thuyết đã học.
+ HS được thực hành, trao đổi, phối hợp, hợp tác trong nhóm.
+ HS được rèn kỹ năng diễn đạt .
+ HS được rèn kỹ năng chung sống.
+ HS được đi vào thực tế để có kinh nghiệm thực tế.



2. Yêu cầu đối với giáo viên để đáp ứng cho việc dạy học cá thể
3. Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học
Đổi mới phương pháp dạy học môn Toán, cần nắm vững quan điểm chỉ đạo sau :
- GV biết vận dụng các phương pháp dạy học bộ môn vào từng bài học cụ thể.
GV biết cách tổ chức để học sinh được hoạt động.
Tạo cơ hội để HS tự phát hiện và tự giải quyết nhiệm vụ của bài học, tự chiếm lĩnh kiến thức, phát huy vai trò cá nhân là chủ yếu dưới sự hướng dẫn của GV.
GV không nói nhiều, không làm thay mà là người tổ chức hoạt động học tập cho HS, hướng dẫn HS hoạt động.

3. Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học
Đổi mới phương pháp dạy học môn Toán, cần nắm vững quan điểm chỉ đạo sau :
- Lưu ý đến đặc trưng môn học, từng loại bài và tùy đối tượng HS.
Đảm bảo dạy học Toán nhẹ nhàng, tự nhiên, chất lượng và hiệu quả. Dạy đúng trình độ Chuẩn, không dạy thêm kiến thức, không cho thêm bài tập ngoài.
Quá trình dạy học Toán phải góp phần thiết thực vào việc hình thành phương pháp suy nghĩ, PP học tập và làm việc tích cực, chủ động, khoa học, sáng tạo cho học sinh.

Chú ý hai hình thức hoạt động:
- Dưới sự hướng dẫn, tổ chức của GV, học sinh hoạt động để tự chiếm lĩnh kiến thức mới.
Hoạt động để vận dụng kiến thức mới trong sự đa dạng và phong phú của các bài tập thực hành, luyện tập.
3. Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học
GV xác định kiến thức, kỹ năng học sinh cần lĩnh hội.
Tường minh kiến thức, kỹ năng học sinh cần lĩnh hội ở các đồ vật, mô hình, hình vẽ …
Sau khi tường minh kiến thức, kỹ năng, thiết kế thành các việc làm theo trình tự logic.
3. Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học
Tổ chức cho mỗi học sinh làm việc theo các việc làm được thiết kế , để học sinh tự lĩnh hội, nắm vững kiến thức, kỹ năng).
Hướng dẫn HS mô tả thành lời các hoạt động và kết quả (kiến thức, kỹ năng) thu được.
Tổ chức cho HS vận dụng kiến thức, kỹ năng đã thu được thực hành luyện tập bằng nhiều hình thức khác nhau.
3. Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học
DẠY HỌC THEO CHUẨN
KIẾN THỨC – KỸ NĂNG
1.1 Hoạt động học Toán của học sinh buổi thứ nhất :
A. Hình thành kiến thức mới :
Lớp 1 – 2 – 3 Lớp 4 – 5
- Thao tác với mô hình, mẫu vật, - Dùng kỹ thuật tương tự : đi từ
hình vẽ kiến thức, kỹ năng đã biết.
- Nêu miệng việc đã làm - Phân tích - nói
- Viết lại dưới dạng Toán học - Khái quát : công thức, quy tắc.
- Nhớ và hiểu kết quả thực hiện - Nhớ và hiểu kết quả thực hiện
cũng như quy trình tính

B. Thực hành :
Bài 1 – 2 : Vận dụng trực tiếp kiến thức - kỹ năng vừa học.
Bài 3 : Vận dụng vào giải toán thực tế ( giải toán ), tính biểu thức, tìm x
1. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán
1.2 Hoạt động học Toán của học sinh buổi thứ hai :
Căn cứ văn bản chỉ đạo của Bộ về dạy học ở từng khối lớp
1. Chuẩn kiến thức, kỹ năng quy định trong Chương trình giáo dục phổ thông bậc Tiểu học kèm theo quyết định 16/2006 ngày 5/5/2006 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.

2. Văn bản 896/BGD-ĐT ngày 13/2/2006 về việc : “Điều chỉnh việc dạy và học các môn học cấp Tiểu học”.

3. Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức kỹ năng các môn học.

1. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán



1.2 Hoạt động học Toán của học sinh buổi thứ hai :
- Chủ yếu tổ chức luyện tập, khai thác sâu phần kiến thức đã có trong SGK ( từ những kiến thức đã học trước đó hay vừa học ở buổi thứ nhất.
- Giáo viên chủ động chọn nội dung rèn luyện cho phù hợp các đối tượng học sinh, tình hình và điều kiện nhà trường, địa phương.
- Hình thức tổ chức cần phong phú, đa dạng bao gồm : đo đạc, tính toán, trò chơi, thi giải toán…Vận dụng phương pháp dạy học tích cực đã được triển khai tập huấn.
1. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán

1.2 Hoạt động học Toán của học sinh buổi thứ hai :
* Luyện tập kiến thức, kỹ năng ở buổi thứ nhất :
- Giải quyết tiếp các bài tập chưa hoàn thành .
HS trung bình, yếu : tập trung rèn vững chắc KT-KN cơ bản ở buổi thứ nhất.
HS khá giỏi khai thác sâu KT-KN qua các bài tập ở buổi thứ nhất ( VD : tìm cách giải quyết khác, đặt thành tình huống khác...)
* Luyện tập kiến thức, kỹ năng đã học nhưng chưa vững vàng :
- Giáo viên chủ động chọn nội dung rèn luyện cho phù hợp các đối tượng học sinh.
- Cho bài tập thực hành vận dụng dạng cơ bản.
Chuyển các dạng bài tập dưới hình thức giải quyết một vấn đề của cuộc sống.
1. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán

1.3 Một số nội dung ứng dụng thực tế ở buổi thứ hai :
Lớp 1 – 2 :
Số :
- Đếm số bạn trong tổ
- Đếm số bàn, số ghế trong lớp
- Đếm số cây trong trường…
Đại lượng : Ước lượng, đo thực tế đối chiếu. Tính trình tự
Hình học :
- Tạo môi trường để xuất hiện tình huống có vấn đề.
- Tìm các đồ vật có hình ảnh của hình được học - liệt kê.
- Tô màu, nối … để được số lượng hình
1. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán

1.3 Một số nội dung ứng dụng thực tế ở buổi thứ hai :
Lớp 1 – 2 :
Giải toán :
Giai đoạn chuẩn bị :
- Từ hình vẽ viết phép tính
- Dựa vào tóm tắt viết phép tính
Bài toán có lời văn :
Giải và trình bày bài giải
1. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán

1.4 Một số nội dung khai thác sâu ở buổi thứ hai :
Lớp 1 : Chủ yếu là chuyển hình thức



Mở :
+ 2 < 7 ; + = 5
1. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán

5.4 Một số nội dung khai thác sâu ở buổi thứ hai :
Lớp 2 :
Bài 2/43 :







Chuyển mỗi nhóm 1 lần để có số lít ở hai nhóm bằng nhau
5. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán

5l
...l
...l
5.4 Một số nội dung khai thác sâu ở buổi thứ hai :
Lớp 2 :
Bài 2/44 :






Đặt miệng bài toán và nêu cách giải
5. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán

5.4 Một số nội dung khai thác sâu ở buổi thứ hai :
Lớp 3 : Bài hình tròn, tâm, đường kính, bán kính
Bài 3/111 :
a) Vẽ bán kính OM, đường kính CD trong hình tròn sau :




b) Câu nào đúng,câu nào sai :
- Độ dài đoạn thẳng OC dài hơn độ dài đoạn thẳng OD
- OC ngắn hơn OM ; OC bằng một phần hai OD
GV chuyển thành tính đường kính hình tròn biết bán kính là 3cm ; 5cm. Theo Anh chị được không ?













5. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán
5.4 Một số nội dung khai thác sâu ở buổi thứ hai :
Lớp 3 :
Bài 2/175 :
Hình chữ nhật có chiều dài 12cm, chiều rộng 3cm. Hình vuông có cạnh là 9cm.
a) Tính chu vi mỗi hình. So sánh chu vi hai hình đó.
b) Tính diện tích mỗi hình. So sánh diện tích hai hình đó

Mở :
- Không tính chu vi có thể so sánh chu vi hai hình được không?
- Hình chữ nhật và hình vuông có chu vi bằng nhau thì diện tích hình vuông có phải bao giờ cũng lớn hơn diện tích hình chữ nhật?







5. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán
5.4 Một số nội dung khai thác sâu ở buổi thứ hai :
Lớp 3 :
Bài 3/175 :




Mở :







5. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán
5.4 Một số nội dung khai thác sâu ở buổi thứ hai :
Lớp 4 : Chuyển hình thức hoạt động
Bài 2 và 3/22 :
Viết các số theo thứ tự
3527 ; 3572 ; 3527
Mở :
GV có thể chuẩn bị các bộ thẻ số tùy số lượng nhóm chia


Yêu cầu HS tạo thành các số có 4 chữ số rồi xếp thứ tự các số tạo được





5. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán
5. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán
5.4 Một số nội dung khai thác sâu ở buổi thứ hai :
Lớp 4 : Đưa nội dung thực tế cuộc sống
Tiết mục văn nghệ của lớp bạn Lan được bốn Thầy Cô giám khảo chấm điểm như bảng số liệu dưới đây. Tuy nhiên Lan biết chắc rằng điểm trung bình cả bốn giám khảo đã chấm tiết mục đó là 8 điểm. Hỏi giám khảo D chấm mấy điểm ?



5.4 Một số nội dung khai thác sâu ở buổi thứ hai :
Lớp 5 :
Bài 3/105 :
Hình nào là hình hộp chữ nhật, hình lập phương.






Mở : Khai thác hình B
- Chia hình B để được 2, 3 hình hộp chữ nhật
- Nêu kích thước các hình đó.


5. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán
5.4 Một số nội dung khai thác sâu ở buổi thứ hai :
Lớp 5 : Chuyển hình thức hoạt động








5. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán
5.4 Một số nội dung khai thác sâu ở buổi thứ hai :
Lớp 5 : Ứng dụng trong thực tế








5. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán
7 - 10%
Đó là tỉ lệ dân số Việt Nam bị dị tật. Theo Bộ Y tế, hiện đang thiếu cán bộ chuyên khoa và kỹ thuật viên phục hồi chức năng.Cả nước có 36 bệnh viện và 27 cơ sở điều dưỡng, phục hồi chức năng, nhưng tỉ lệ sử dụng giường bệnh chỉ khoảng 50%. ( L.Anh )
Tuổi trẻ số 228/2007
5.4 Một số nội dung khai thác sâu ở buổi thứ hai :
Lớp 5 : Ứng dụng thực tế








5. Nội dung – Phương pháp dạy học Toán
6. Minh họa một số hoạt động
dạy học cá thể
Luyện tập thực hành theo đối tượng :

Khá :

35 + 45 + = 100
52 + + 8 = 100

- Tổng hai số là số
lớn nhất có 2 chữ
số. Hiệu giữa
chúng là 13. Tìm
hai số đó.
Giỏi :

38 + + = 100


- Tổng của hai số lẻ
liên tiếp là số lớn
nhất có 3 chữ số.
Tìm hai số đó.
Tr bình, yếu :

- Kiến thức, kỹ năng cơ bản :
- 90 + 10 ; 80 + 20
60 + 40 ; 70 + 30

- Hai số có tổng là
24, hiệu giữa
chúng là 8. Tìm hai số đó.