Chuyen de

NỘI DUNG 2
Ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy học
Môn Vật Lý THCS
I. THIẾT KẾ VÀ SỬ DỤNG GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ
1. GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ LÀ GÌ ?
Giáo án ĐT được hiểu là "kịch bản sư phạm" của một hoặc nhiều giờ lên lớp lý thuyết hay thực hành; trong đó dự tính toàn bộ mục tiêu, nội dung cơ bản và diễn tiến của các hoạt động dạy và học theo phân phối chương trình môn học.
Giáo án điện tử là một loại hình giáo án đặc biệt, được thiết kế bằng cách cấu trúc hoá các đơn vị tri thức và được cụ thể hoá bằng sự trình diễn trên máy tính. Các nội dung trình bày bao gồm các sự kiện sẽ nảy sinh trong quá trình tương tác giữa người dạy và người học qua các phương tiện kỹ thuật.
2. NHỮNG VẤN ĐỀ CẦN QUAN TÂM KHI THIẾT KẾ GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ
Khi thiết kế giáo án điện tử phải xác định rõ các yếu tố sau:
+ Nội dung bài học sẽ thay đổi như thế nào so với giáo án truyền thống?
+ Các chức năng cơ bản điều hành quá trình dạy học như: Tạo tiền đề xuất phát, hướng đích, gợi động cơ, làm việc với nội dung mới, củng cố, ôn tập và đánh giá kiểm tra sẽ được thể hiện trong giáo án điện tử ra sao?
+Tiến hành giảng dạy với giáo án điện tử có những điểm nào khác với phương pháp dạy học truyền thống.
3. CẤU TRÚC MỘT GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ
Về nội dung: Theo sơ đồ cấu trúc trên, trang đầu tiên (trang chủ) trình bày danh mục những nội dung chính, có thể có cả phần mục đích yêu cầu. Các trang kế tiếp được trình bày từng nội dung cụ thể. Chỉ nên đưa ra những thông tin cốt lõi chứ không phải chi tiết bài giảng, cố gắng mô tả trên các sơ đồ (kinh nghiệm cho thấy nếu mô hình hoá được thì người nghe sẽ có hứng thú và nhớ lâu). Sau mỗi phần nội dung có thể có các ví dụ, bài tập và có liên kết trả lại trang chủ. Cuối cùng nên có một vài bài tập hoặc câu hỏi test để củng cố bài.

Về hình thức: Cần chọn màu nền và màu ký tự có độ tương phản tương đối cao để nổi rõ. Không nên cầu kỳ trong trình bày, song nên có một vài hình ảnh minh hoạ để dễ nhớ và đỡ căng thẳng. Cần thiết lập các siêu liên kết để cuối mỗi phần nội dung có thể quay về trang chủ để có cái nhìn tổng quan và từ trang chủ đến mỗi phần tương ứng.
* Lưu ý
Bài giảng sẽ đơn điệu nếu chỉ đầy những chữ, thiếu hình ảnh.
Nếu quá thiên về trình diễn thì có thể làm chậm tiến độ bài giảng và người học chỉ mải xem trình diễn.
Các câu trắc nghiệm là một điểm rất mạnh của bài giảng điện tử nhằm tạo thông tin 2 chiều và gây hứng thú cho người học.
Những câu bình luận dí dỏm thường có hiệu quả cao.
II. SỬ DỤNG PHẦN MỀM POWERPOINT
1. Khởi động Powerpoint
Chọn StartProgramMicrosoft Powerpoint
Hoặc chọn biểu tượng trên màn hình.
2. Khởi tạo một tài liệu mới
Ngay sau khi khởi động màn hình giao diện của Powerpoint xuất hiện
Chọn Blank Presentation OK, hộp thoại “New Slide” xuất hiện:
Chọn mẫu trình bày trang phù hợp ( mẫu 1 thường sử dụng để tạo trang tiêu đề, mẫu cuối dùng để soạn thảo bài giảng) và chọn OK.
Mỗi một trang trong Powerpoint được gọi là một Slide, nội dung trình bày sẽ được thiết lập trong các Slide này và sau đó bạn thiết lập các thông số hiệu ứng cho chúng.
Chú ý: Khi đang làm việc trong môi trường của Microsoft Powerpoint, muốn mở một tài liệu mới bạn chọn:
Chọn FileNew (Ctrl+N) hoặc click vào biểu tượng trên thanh công cụ.
3. Lưu một file (bài giảng)
Chọn ổ đĩa, đường dẫn cần lưu tập tinNhập tên tệp tin
Chọn FileSave (Ctrl+S) hoặc click vào biểu tượng trên thanh công cụ. Xuất hiện hộp thoại “Save”
Trong cửa sổ Save chọn ổ đĩa và thư mục muốn lưu trong khung Save in. Nhập tên muốn lưu trong khung File name, chọn “Save”.
Từ lần ghi tiếp theo máy sẽ không hỏi lại tên.
Muốn lưu thêm bài giảng dưới một tên khác: chọn FileSave as… xuất hiện hộp thoại, ta tiến hành ghi như trên.
4. Quản lý các Slide
Thay đổi Slide hiện hành
Cách 1: Để đưa một trang Slide thành trang hiện thời ta bấm phím PageUp, PageDown.
Cách 2: Trong màn hình Slide Sorter View nháy chuột vào Slide cần chọn.
Tạo thêm Slide
Bước 1: Chọn Slide hiện hành
Bước 2: Chọn InsertNew Slide hoặc ấn tổ hợp phím Ctrl+M
Khi đó một Slide mới sẽ chèn vào sau Slide hiện hành
Thay đổi vị trí các Slide
Trong màn hình Slide Sorter View, click và Drag Slide muốn di chuyển đến vị trí mới, khi đó các Slide khác sẽ tự động thay đổi lại số thứ tự.
Xoá Slide
Bước 1: Chọn Slide cần xoá.
Bước 2: Cách 1: Ấn phím Delete
Cách 2: Click phải chuột chọn Cut
Cách 3: Chọn EditCut
Sao chép Slide
Bước 1: Chọn Sile cần sao chép.
Bước 2: Thực hiện thao tác Copy
Cách 1: Ấn Ctrl+C
Cách 2: Click phải chuột chọn Copy
Cách 3: Chọn EditCopy
Bước 3: Nháy chuột vào Slide trước vị trí cần chèn.
Bước 4: Thực hiện thao tác dán.
Cách 1: Ấn Ctrl+V
Cách 2: Click phải chuột chọn Paste
Cách 3: Chọn EditPaste
5. Nhập và định dạng Văn bản

Chọn mẫu nền cho SlideChọn mẫu nền mà bạn cần
Chọn FormatApply Design Xuất hiện hộp thoại.
Chọn mẫu nền phù hợp. Chọn Apply.
b. Chọn màu nền cho Slide


Ch?n FormatBackground.
Xu?t hi?n h?p tho?i: Click chu?t v�o tam giỏc den v� ch?n
m�u n?n theo ý mu?n.
6. Nhập văn bản
Để nhập văn bản, bạn click chuột vào biểu tượng Text Box trên thanh công cụ hoặc chọn InsertText Box, sau đó click và kéo chuột để tạo thành khung và tiến hành soạn thảo như trong Word.
7. Định dạng văn bản
a. Định dạng kí tự
Bước 1: Đánh dấu phần văn bản cần định dạng
Bước 2: Chọn FormatFont, xuất hiện hộp thoại: Chọn font như trong Word.
b. Canh đều dòng (Alignment)
Bước 1: Chọn phần văn bản cần canh dòng.
Bước 2: Chọn FormatAlignment, xuất hiện:
c. Khoảng cách giữa các dòng
Bước 1: Chọn phần văn bản cần dãn dòng.
Bước 2: Chọn Format Line Spacing…:
Xuất hiện:
Line Spacing: Khoảng cách giữa các dòng.
Before Pragraph: Khoảng cách phía trên đoạn vb.
After Pragraph: Khoảng cách phía dưới đoạn vb.
d. Đổi dạng chữ (Change Case)
Bước 1: Chọn phần văn bản cần đổi dạng chữ.
Bước 2: Chọn FormatChange Case, xuất hiện:

1- Vi?t hoa d?u cõu
2- Vi?t thu?ng
3- Vi?t hoa
4- Vi?t hoa d?u t?
5- Vi?t thu?ng d?u t?
e. Tạo Bullets và Numbering
Bước 1: Chọn phần văn bản cần tạo Bullets và Numbering.
Bước 2:Chọn Format Bullets và Numbering, xuất hiện hộp thoại. Chọn định dạng cần thiết lập.
Color: Chọn màu hiển thị.
Picture: Chọn hình ảnh mà Powerpoint đưa ra sẵn để thay cho định dạng đang chọn.
Customize: Chọn thay đổi định dạng theo ý bạn trong Symbol.
8. Tạo các đối tượng đồ hoạ
Nếu trên màn hình chưa có thanh công cụ đồ hoạ:

Ch?n ViewToolbarsDrawing, xu?t hi?n:
*Vẽ đường thẳng, hình chữ nhật, hình elip
Bước 1: Click chuột vào biểu tượng cần vẽ:
Bước 2: Đưa con trỏ đến vị trí muốn vẽ trong Slide,
Click vào draw để vẽ.
9. Sử dụng WordArt
Click chuột vào biểu tượng WordArt trên thanh công cụ đồ hoạ, xuất hiện:

Chọn dạng WordArt muốn tạo và nhấn OK.
Chọn Font, Size,… và viết chữ vào ô.
Sau đó bấm chuột vào vị trí bất kỳ bên ngoài khung để trở về soạn thảo.
Muốn hiệu chỉnh một đối tượng WordArt, click chuột vào
đối tượng cần hiệu chỉnh, xuất hiện thanh công cụ.
(nếu không thấy xuất hiện, click phải chuột, chọn Show WordArt Toolbars):



10. Chèn một số đối tượng

Chèn hình Clip Art
Chọn InsertPictureClip Art, xuất hiện hộp thoại:
Click dup vào hình ảnh cần chọn.
Chèn phim và âm thanh
Chọn InsertMovies and Sound, xuất hiện:
1. Chèn phim từ thư viện chương trình của Microsoft Office
2. Chèn tệp tin dạng *.avi tự chọn
3. Chèn tệp tin sound từ thư viện chương trình của Microsoft Office
4. Chèn tệp tin âm thanh tự chọn
5. Chèn âm thanh từ đĩa Audio CD (muốn chèn bạn phải cho đĩa audio CD vào ổ CDROM)
6. Ghi âm thanh để chèn vào, có thể là lời thuyết minh của bạn.
11. Thiết lập các hiệu ứng
Tạo hiệu ứng cho đối tượng
a. Tạo hiệu ứng cho đối tượng là hình ảnh

- Ch?n d?i tu?ng c?n t?o hi?u ?ng
- Chọn Slide Custom Animation…, xuất hiện:
- Trong khung Animation order: Thứ tự xuất hiện các đối tượng. Nếu có nhiều đối tượng, chúng sẽ xuất hiện theo thứ tự trong danh sách, có thể thay đổi thứ tự này.
- Chọn Effects: Các hiệu ứng hình ảnh và âm thanh.
Animation: Các hiệu ứng xuất hiện đối tượng.
Ví dụ: Fly from botom: Bay từ dưới lên.
Fly from top: Bay từ trên xuống.
Sound: Âm thanh kèm theo khi xuất hiện đối tượng.
Ví dụ: Applause: Tiếng vỗ tay.
Camera: Tiếng chụp ảnh.
After animation: Trạng thái đối tượng sau hiệu ứng.
Ví dụ: Don’t Dim: Không biến mất
- Mouse Click: Biến mất sau khi nhắp chuột.
- Chọn Timing: Các điều kiện thời gian khởi tạo các hiệu ứng đã lựa chọn.
- Chọn Animate:
- On mouse click: Hiệu ứng được chọn khi nhấn chuột.
- Automatically: Tự động thực hiện sau một thời gian (giây) được đặt trước.
Sau khi chọn các hiệu ứng, có thể click nút Preview để xem trước hiệu ứng vừa đặt. Chọn OK để chấp nhận hiệu ứng và Cancel để huỷ bỏ.
Chèn nút điều khiển
Chọn Slide ShowAction Buttons, chọn nút:



Khi bạn chọn một nút,xuất hiện hộp thoại: Đưa ra cho bạn 2 lớp để chọn biến cố:
- Mouse click: biến cố click chuột.
- Mouse over: biến cố đưa trỏ chuột đến.
Trong phần Action on click có các lệnh sau:
Hyperlink to: Liên kết đến
1. Đến trang sau
2. Về trang trước.
3. Về đầu trang.
4. Về cuối trang
5. Kết thúc trình chiếu
- Run Program: Chạy chương trình khác
Nhập đường dẫn và tên tệp chương trình hoặc click nut Browse để tìm và chọn tệp tin.
Object Action: Bạn chọn loại đối tượng nào thì sẽ có các lệnh khác nhau cho đối tượng đó.
Play Sound: Chọn loại âm thanh.

12. Thiết lập trình chiếu
Tạo hiệu ứng khi chuyển giữa các trang:
Chọn Slide ShowSlide Transition…, xuất hiện:
Chọn Apply cho trang hiện thời, Apply to All cho tất cả các trang trong bài giảng.
1
Thiết lập trình chiếu

Ch?n Slide ShowSetUp Show, xu?t hi?n:
2
3


- Show type:
Trỡnh chi?u d?y m�n hỡnh
Ch?y l?p l?i liờn t?c cho d?n khi nh?n Esc
Khụng trỡnh chi?u hi?u ?ng.
..
- Show Slides
All: Trỡnh chi?u l?n lu?t cỏc trang
From.to.: Trỡnh chi?u t? trang.d?n trang.

- Advance Slide:
Manually: Khụng chuy?n d?i trang theo th?i gian dó l?p, chuy?n d?i b?ng th?c don.
Using timings, If present: Trỡnh chi?u v?i th?i gian dó xỏc l?p.
Một số trang web hay dành cho giáo viên vật lý

http://www.highergrades.com/

Đây là trang web có nhiều phần mềm mô phỏng rất phong phú về mọi chủ đề không chỉ cho Vật lý mà còn phục vụ cho môn học khác: Hóa học, Sinh học.

http://physics.uwstout.edu/physapplets/

Web site mô phỏng trực quan các hiện tượng Vật Lý về các lĩnh vực : Cơ , Nhiệt , Điện từ , Quang học , Sóng cơ, Sóng âm và Vật lý hiện đại



http://www.edumedia.fr/
Một web site thí nghiệm mô phỏng khá hay , tất cả đều bằng Flash cho đủ các cấp bậc từ tiểu học đến trung học phổ thông.

http://micro.magnet.fsu.edu/electromag/java/index.html
Trang web chuyên nghiên cứu các thiết bị điện từ, mô phỏng sinh động, trực quan hoạt động của nó
http://www.violet.vn
http://www.giaovien.net
http://tulieu.edu.vn
http://baigiang.edu.vn

Đây là một số lý thuyết rất cơ bản để chúng ta bước đầu làm quen với phần mềm Powerpoit và ứng dụng Powerpoit vào việc soạn giảng, thiết kế chương trình dạy học.
Rất mong sự đóng góp ý kiến của các anh, chị.
Chúc các anh chị thành công
trong việc ứng dụng CNTT
vào giảng dạy và học tập.