Chương IV. §4. Đơn thức đồng dạng

Phòng giáo dục & đào tạo đông hưng
Lớp : 7a2
Trường thcs phương cường xá
Môn: toán 7
Năm học : 2009 - 2010
Giáo viên : Nguyễn Hữu Bồn
Tiết 54 : đơn thức đồng dạng
nhiệt liệt chào mừng các thầy, cô giáo
về dự hội giảng giáo viên dạy giỏi
Kiểm tra bài cũ
1. Cho đơn thức 3x2yz
a) Hãy viết ba đơn thức có phần biến giống phần biến của đơn thức đã cho.
b) Hãy viết ba đơn thức có phần biến khác phần biến của đơn thức đã cho.
2. Đơn thức là gì ? Thế nào là bậc của đơn thức ? Cho ví dụ ?
đáp án
1. Cho đơn thức 3x2yz
Ba đơn thức có phần biến giống phần biến của đơn thức đã cho là :
b) Ba đơn thức có phần biến khác phần biến của đơn thức đã cho là :
- 11xyz ; 2xz ;
đơn thức đồng dạng
- 3x2yz ; 7x2yz ;
x2yz
x2y
4. đơn thức đồng dạng
§
1. đơn thức đồng dạng
Khi nào các đơn thức được gọi là
đồng dạng với nhau ?
4. đơn thức đồng dạng
§
1. đơn thức đồng dạng
?1
Cho đơn thức 3x2yz
a) Hãy viết ba đơn thức có phần biến giống
phần biến của đơn thức đã cho.
b) Hãy viết ba đơn thức có phần biến khác
phần biến của đơn thức đã cho.
a) Ba đơn thức có phần biến giống phần biến
của đơn thức đã cho là :
b) Ba đơn thức có phần biến khác phần biến
của đơn thức đã cho là :
- 11xyz ; 2xz ;
x2y
đơn thức đồng dạng
- 3x2yz ; 7x2yz ;
x2yz
; 0x2yz
= 0
= 0x5y3z4
?
Thế nào là hai đơn thức đồng dạng
?1
4. đơn thức đồng dạng
§
1. đơn thức đồng dạng
Hai đơn thức đồng dạng là hai đơn thức có
hệ số khác 0 và có cùng phần biến.
Ví dụ : 2x3y2 ; - 5x3y2 ; x3y2 là những đơn
thức đồng dạng
Các đơn thức đồng dạng với nhau cần
thoả mãn những điều kiện gì ?
Các đơn thức đồng dạng cần thoả mãn
hai điều kiện là :


+ Hệ số khác 0.
+ Cùng phần biến.
4. đơn thức đồng dạng
§
1. đơn thức đồng dạng
Hai đơn thức đồng dạng là hai đơn thức có
hệ số khác 0 và có cùng phần biến.
Ví dụ : 2x3y2 ; - 5x3y2 ; x3y2 là những đơn
thức đồng dạng
Cho hai đơn thức là - 3 và 3
Hai đơn thức này có đồng dạng với nhau
không ? Vì sao ?
- 3 =
- 3x0y0
3 =
3x0y0
Đây là hai đơn thức đồng dạng
Chú ý :
Các số khác 0 được coi là đơn thức đồng dạng.
4. đơn thức đồng dạng
§
1. đơn thức đồng dạng
Hai đơn thức đồng dạng là hai đơn thức có
hệ số khác 0 và có cùng phần biến.
Ví dụ : 2x3y2 ; - 5x3y2 ; x3y2 là những đơn
thức đồng dạng
Chú ý :
Các số khác 0 được coi là đơn thức đồng dạng.
?2
Ai đúng ?
Khi thảo luận nhóm, bạn Sơn nói :
"0,9xy2 và 0,9x2y là hai đơn thức đồng dạng"
Bạn Phúc nói : "Hai đơn thức trên không đồng
dạng". ý kiến của em ?
Đơn thức 0,9xy2 và 0,9x2y là hai đơn thức
không đồng dạng. Vì phần biến của hai
đơn thức này không giống nhau.
Do vậy bạn Phúc nói đúng.
4. đơn thức đồng dạng
§
1. đơn thức đồng dạng
Hai đơn thức đồng dạng là hai đơn thức có
hệ số khác 0 và có cùng phần biến.
Ví dụ : 2x3y2 ; - 5x3y2 ; x3y2 là những đơn
thức đồng dạng
Chú ý :
Các số khác 0 được coi là đơn thức đồng dạng.
xy3 ; 5xy3 ; - 7xy3
- 9 ; - 5 ; 0 ; 5 ; 9
- 7x2y ; 0x2y ; - 21x2y
C
A
Bài tập : Hãy điền đúng (Đ), sai (S) vào ô
trống mà em chọn :

Nhóm đơn thức chỉ gồm những đơn thức
đồng dạng là :
- 9 ; - 5 ; 10 ; 15 ; 19
D
B
Đ
s
s
Đ
Đ
Cộng ( hay trừ ) các đơn thức đồng

dạng như thế nào ?
4. đơn thức đồng dạng
§
1. đơn thức đồng dạng
Hai đơn thức đồng dạng là hai đơn thức có
hệ số khác 0 và có cùng phần biến.
Dựa vào tính chất phân phối của phép nhân
đối với phép cộng các số, ta có thể thực hiện
phép cộng A với B như sau :
A + B = 2.72.55 + 72.55
= (2+1).72.55
= 3.72.55
*Cho hai biểu thức số: A = 2.72.55 và B = 72.55
2. Cộng, trừ các đơn thức đồng dạng
*Bằng cách tương tự, ta có thể thực hiện các
phép tính cộng và trừ hai đơn thức đồng dạng.
*Ví dụ 2 : Để trừ hai đơn thức 3xy2 và 7xy2
ta làm như sau :
*Ví dụ 1 : Để cộng đơn thức 2x2y với đơn thức
x2y ta làm như sau :
2x2y + x2y
= ( 2 + 1 )x2y
= 3x2y
Ta nói đơn thức 3x2y là tổng của hai đơn thức
2x2y và x2y
3xy2 - 7xy2
Ta nói đơn thức - 4xy2 là hiệu của hai đơn
thức 3xy2 và 7xy2
= - 4xy2
= ( 3 - 7 )xy2
Các bước thực hiện phép cộng hay trừ
các đơn thức đồng dạng :
+ Bước 1 : Viết các đơn thức đã cho dưới dạng
tổng hoặc hiệu.
+ Bước 2 : Cộng hay trừ các hệ số với nhau
và giữ nguyên phần biến.
4. đơn thức đồng dạng
§
1. đơn thức đồng dạng
Hai đơn thức đồng dạng là hai đơn thức có
hệ số khác 0 và có cùng phần biến.
Dựa vào tính chất phân phối của phép nhân
đối với phép cộng các số, ta có thể thực hiện
phép cộng A với B như sau :
A + B = 2.72.55 + 72.55
= (2+1).72.55
= 3.72.55
*Cho hai biểu thức số: A = 2.72.55 và B = 72.55
2. Cộng, trừ các đơn thức đồng dạng
*Bằng cách tương tự, ta có thể thực hiện các
phép tính cộng và trừ hai đơn thức đồng dạng.
?
Để cộng ( hay trừ ) các đơn thức đồng

dạng ta làm như thế nào
Để cộng ( hay trừ ) các đơn thức đồng dạng
ta cộng ( hay trừ ) các hệ số với nhau và giữ
nguyên phần biến.
*Ví dụ 2 : Để trừ hai đơn thức 3xy2 và 7xy2
ta làm như sau :
*Ví dụ 1 : Để cộng đơn thức 2x2y với đơn thức
x2y ta làm như sau :
2x2y + x2y
= ( 2 + 1 )x2y
= 3x2y
Ta nói đơn thức 3x2y là tổng của hai đơn thức
2x2y và x2y
3xy2 - 7xy2
Ta nói đơn thức - 4xy2 là hiệu của hai đơn
thức 3xy2 và 7xy2
= - 4xy2
= ( 3 - 7 )xy2
4. đơn thức đồng dạng
§
1. đơn thức đồng dạng
Hai đơn thức đồng dạng là hai đơn thức có
hệ số khác 0 và có cùng phần biến.
2. Cộng, trừ các đơn thức đồng dạng
*Ví dụ 1 : Để cộng đơn thức 2x2y với đơn thức
x2y ta làm như sau :
2x2y + x2y =
( 2 + 1 )x2y
= 3x2y
Ta nói đơn thức 3x2y là tổng của hai đơn thức
2x2y và x2y
*Ví dụ 2 : Để trừ hai đơn thức 3xy2 và 7xy2
ta làm như sau :
3xy2 - 7xy2 = ( 3 - 7 )xy2 = - 4xy2
Ta nói đơn thức - 4xy2 là hiệu của hai đơn
thức 3xy2 và 7xy2
Để cộng ( hay trừ ) các đơn thức đồng dạng
ta cộng ( hay trừ ) các hệ số với nhau và giữ
nguyên phần biến.
?3
Hãy tìm tổng của ba đơn thức :
xy3 ; 5xy3 ; - 7xy3
đáp án
xy3 + 5xy3 + (-7xy3 ) = [ 1 + 5 + ( - 7)]xy3
= - xy3
4. đơn thức đồng dạng
§
1. đơn thức đồng dạng
Hai đơn thức đồng dạng là hai đơn thức có hệ số khác 0 và có cùng phần biến.
2. Cộng, trừ các đơn thức đồng dạng
Để cộng ( hay trừ ) các đơn thức đồng dạng ta cộng ( hay trừ ) các hệ số với nhau và giữ
nguyên phần biến.
Thi viết nhanh
Mỗi tổ trưởng viết một đơn thức bậc 5 có hai biến. Mỗi thành viên trong tổ viết một
đơn thức đồng dạng với đơn thức mà tổ trưởng của mình vừa viết rồi chuyển cho
tổ trưởng. Tổ trưởng tính tổng của tất cả các đơn thức của tổ mình và lên bảng viết
kết quả. Tổ nào viết đúng và nhanh nhất thì tổ đó giành chiến thắng.
4. đơn thức đồng dạng
§
kiến thức cần nhớ
Hai đơn thức đồng
dạng là hai đơn thức
có hệ số khác 0 và
có cùng phần biến
Để cộng (hay trừ ) các
đơn thức đồng dạng
ta cộng (hay trừ) các
hệ số với nhau và giữ
nguyên phần biến.
4. đơn thức đồng dạng
§
1. đơn thức đồng dạng
2. Cộng, trừ các đơn thức đồng dạng
Nắm vững thế nào là đơn thức đồng dạng.
Làm thành thạo phép cộng, trừ các đơn thức đồng dạng.
Làm bài tập 15, 16, 17, 19, 20 (SGK tr.36 )
- Làm bài tập 21, 22 (SBT tr.12 )
Giờ sau luyện tập về : Tính giá trị của biểu thức, tính tích các đơn thức ; tính tổng
và hiệu các đơn thức đồng dạng.
Hướng dẫn về nhà
4. đơn thức đồng dạng
§
Bài tập 18 ( SGK/35 )
Đố : Tên của tác giả cuốn Đại Việt sử kí dưới thời vua
Trần Nhân Tông được đặt cho một đường phố của thủ đô
Hà Nội. Em sẽ biết tên tác giả đó bằng cách tính các tổng
và hiệu dưới đây rồi viết chữ tương ứng vào ô dưới kết quả
được cho trong bảng sau :
V
2x2 + 3x2 - x2
N
- x2 + x2
H
xy - 3xy + 5xy
ă
7y2z3 + ( - 7y2z3 )
ư
5xy - xy + xy
u
- 6x2y - 6x2y
ê
3xy2 - ( - 3xy2 )
l
x2 + ( - x2 )
= 3xy
= 0
= - 12x2y
= 6xy2
trò chơi Giải ô chữ
V
N
H
ă
ư
u
ê
l
Cảm ơn các thầy, cô
đã về dự giờ thăm lớp.
Chúc các em chăm ngoan, học giỏi.
4. đơn thức đồng dạng
§
Bài tập 18 ( SGK/35 )
Đố : Tên của tác giả cuốn Đại Việt sử kí dưới thời vua
Trần Nhân Tông được đặt cho một đường phố của thủ đô
Hà Nội. Em sẽ biết tên tác giả đó bằng cách tính các tổng
và hiệu dưới đây rồi viết chữ tương ứng vào ô dưới kết quả
được cho trong bảng sau :
V
2x2 + 3x2 - x2
N
- x2 + x2
H
xy - 3xy + 5xy
ă
7y2z3 + ( - 7y2z3 )
ư
5xy - xy + xy
u
- 6x2y - 6x2y
ê
3xy2 - ( - 3xy2 )
l
x2 + ( - x2 )
Thảo luận nhóm
V
N
H
ă
ư
u
ê
l
Thời gian
00:00
Hết giờ
00:01
00:02
00:03
00:04
00:05
00:06
00:07
00:08
00:09
00:10
00:11
00:12
00:13
00:14
00:15
00:16
00:17
00:18
00:19
00:20
00:21
00:22
00:23
00:24
00:25
00:26
00:27
00:28
00:29
00:30
00:31
00:32
00:33
00:34
00:35
00:36
00:37
00:38
00:39
00:40
00:41
00:42
00:43
00:44
00:45
00:46
00:47
00:48
00:49
00:50
00:51
00:52
00:53
00:54
00:55
00:56
00:57
00:58
00:59
01:00
01:01
01:02
01:03
01:04
01:05
01:06
01:07
01:08
01:09
01:10
01:11
01:12
01:13
01:14
01:15
01:16
01:17
01:18
01:19
01:20
01:21
01:22
01:23
01:24
01:25
01:26
01:27
01:28
01:29
01:30
01:31
01:32
01:33
01:34
01:35
01:36
01:37
01:38
01:39
01:40
01:41
01:42
01:43
01:44
01:45
01:46
01:47
01:48
01:49
01:50
01:51
01:52
01:53
01:54
01:55
01:56
01:57
01:58
01:59
02:00
02:01
02:02
02:03
02:04
02:05
02:06
02:07
02:08
02:09
02:10
02:11
02:12
02:13
02:14
02:15
02:16
02:17
02:18
02:19
02:20
02:21
02:22
02:23
02:24
02:25
02:26
02:27
02:28
02:29
02:30
02:31
02:32
02:33
02:34
02:35
02:36
02:37
02:38
02:39
02:40
02:41
02:42
02:43
02:44
02:45
02:46
02:47
02:48
02:49
02:50
02:51
02:52
02:53
02:54
02:55
02:56
02:57
02:58
02:59
02:00
03:01
03:02
03:03
03:04
03:05
03:06
03:07
03:08
03:09
03:10
03:11
03:12
03:13
03:14
03:15
03:16
03:17
03:18
03:19
03:20
03:21
03:22
03:23
03:24
03:25
03:26
03:27
03:28
03:29
03:30
03:31
03:32
03:33
03:34
03:35
03:36
03:37
03:38
03:39
03:40
03:41
03:42
03:43
03:44
03:45
03:46
03:47
03:48
03:49
03:50
03:51
03:52
03:53
03:54
03:55
03:56
03:57
03:58
03:59
04:00
4. đơn thức đồng dạng
§
Bài tập 18 ( SGK/35 )
Đố : Tên của tác giả cuốn Đại Việt sử kí dưới thời vua
Trần Nhân Tông được đặt cho một đường phố của thủ đô
Hà Nội. Em sẽ biết tên tác giả đó bằng cách tính các tổng
và hiệu dưới đây rồi viết chữ tương ứng vào ô dưới kết quả
được cho trong bảng sau :
V
2x2 + 3x2 - x2
N
- x2 + x2
H
xy - 3xy + 5xy
ă
7y2z3 + ( - 7y2z3 )
ư
5xy - xy + xy
u
- 6x2y - 6x2y
ê
3xy2 - ( - 3xy2 )
l
x2 + ( - x2 )
= 3xy
= 0
= - 12x2y
= 6xy2
đáp án
V
N
H
ă
ư
u
ê
l
4. đơn thức đồng dạng
§
Lê Văn Hưu, quê ở Phủ Lí, huyện Đông Sơn, phủ lộ Thanh Hoá, nay là làng Rị,
xã Thiệu Trung, huyện Thiệu Hoá, Thanh Hoá. Ông là Hàn Lâm Viện học sĩ, Binh bộ
thượng thư kiêm Chưởng sử quan, Nhân nguyên hầu. Ông là người chép sử đầu tiên ở
Việt Nam. Bộ Đại Việt sử kí là bộ sử đầu tiên gồm 30 quyển được biên soạn khi vị quan
văn mới ngoài 40 tuổi. Khi ông dâng bộ Quốc sử đồ sộ lên ngai rồng, bá quan văn võ
vô cùng kinh ngạc.
4. đơn thức đồng dạng
§
kiến thức cần nhớ
Hai đơn thức đồng
dạng là hai đơn thức
có hệ số khác 0 và
có cùng phần biến
Để cộng (hay trừ )
các đơn thức đồng
dạng ta cộng (hay trừ)
các hệ số với nhau và
giữ nguyên phần biến.
4. đơn thức đồng dạng
§
1. đơn thức đồng dạng
2. Cộng, trừ các đơn thức đồng dạng
Nắm vững thế nào là đơn thức đồng dạng.
Làm thành thạo phép cộng, trừ các đơn thức đồng dạng.
Làm bài tập 15, 16, 17, 19, 20 (SGK tr.36 )
- Làm bài tập 21, 22 (SBT tr.12 )
Giờ sau luyện tập về : Tính giá trị của biểu thức, tính tích các đơn thức ; tính tổng
và hiệu các đơn thức đồng dạng.
Hướng dẫn về nhà
xin trân trọng cảm ơn
và chúc sức khoẻ các thầy, cô giáo
chúc các em luôn chăm ngoan, học giỏi