Chương III. §1. Thu thập số liệu thống kê, tần số

Phòng giáo dục đào tạo Yên thế
Trường THCS Đồng vương
Xin kính chào các thầy giáo, cô giáo và các em học sinh về dự bài học hôm nay
Người thực hiện: Hà Huy Thắng
Đồng vương ngày 05 tháng 01 năm 2010
Trong đời sống hàng ngày ta thường thấy:
Người ta thường có những bảng biểu biểu diễn các số liệu về: Dân số của một địa phương, số nam và số nữ, tỷ lệ sinh con trai con gái.
Hay: Một lớp học có bao nhiêu học sinh giỏi, có bao nhiêu học sinh khá, có bao nhiêu học sinh trung bình, có bao nhiêu học sinh yếu kém.
Hoặc có bao nhiêu học sinh đặc biệt..
Muốn làm được việc ấy ta cần phải làm gì? Và làm như thế nào?
Ta nghiên cứu bài học hôm nay
Giới thiệu
Chương III
Thống kê
Thống kê là một môn khoa học được ứng dụng rộng rãi trong các hoạt động kinh tế, xã hội và đời sống con người.
Qua nghiên cứu, phân tích các thông tin thu thập được, khoa học thống kê cùng với các khoa học kỹ thuật khác giúp cho ta biết được tình hình các hoạt động,diễn biến của các sự việc, hiện tượng trong xã hội và đời sống hàng ngày như thế nào?
Từ đó,nghiên cứu chinh phục nó phục vụ lợi ích cho con người.
1. Thu thập số liệu, bảng số liệu thống kê ban đầu.

Ví dụ : Khi điều tra về số cây trồng được của mỗi lớp trong dịp phát động phong trào Tết trồng cây, người điều tra lập được bảng dưới đây (bảng 1):

Bảng 1
Điều tra điểm thi môn toán của các bạn trong nhóm qua bài kiểm tra học kỳ I vừa qua.
Lập bảng số liệu thống kê ban đầu.
Thực hành điều tra theo nhóm
Nội dung
Bảng điều tra điểm thi môn toán của một nhóm học sinh lớp 7 Tại trường THCS như sau
Bảng 2
Bảng điều tra dân số nước ta tại thời điểm 1/4/1999
Một số bảng số liệu thống kê ban đầu có cấu tạo khác
Bảng điều tra số trường phổ thông tại thời điểm 30/9/1999
theo địa phương (Đ/v: Trường)
Một số bảng số liệu thống kê ban đầu có cấu tạo khác
Một số bảng số liệu thống kê ban đầu có cấu tạo khác
Bảng điều tra nhiệt độ trung bình hàng năm của một thành phố ( đơn vị là 0 c )
Bảng 1
2. Dấu hiệu
a) Dấu hiệu, đơn vị điều tra
b) Giá trị của dấu hiệu, dãy giá trị của dấu hiệu
3. Tần số của mỗi giá trị
Bảng 1
- Các số liệu thu thập được khi điều tra về một dấu hiệu gọi là số liệu thống kê. Mỗi số liệu là một giá trị của dấu hiệu.
Số tất cả các giá trị (không nhất thiết khác nhau) của dấu hiệu bằng số các đơn vị điều tra.
Số lần xuất hiện của một giá trị trong dãy giá trị của dấu hiệu là tần số của giá trị đó.
Ghi nhớ
- Ta chỉ xem xét, nghiên cứu các dấu hiệu mà giá trị của nó là các số ; tuy nhiên cần lưu ý rằng : không phải mọi dấu hiệu đều có giá trị là số.
Ví dụ: Khi điều tra về sự ham thích đối với bóng đá của một nhóm học sinh thì ứng với một bạn nào đó trong nhóm, người điều tra phải ghi lại mức độ ham thích của bạn ấy theo một trong các mức đã quy định, chẳng hạn : rất thích, thích, không thích.
- Trong trường hợp chỉ chú ý tới các giá trị của dấu hiệu thì bảng số liệu thống kê ban đầu có thể chỉ gồm các cột số. Chẳng hạn, từ bảng 1 ta có bảng 3 dưới đây :

? Chú ý:
Củng cố - Luyện tập
Bài tập 2 (SGK / 7)
Hàng ngày, bạn An thử ghi lại thời gian cần thiết để đi từ nhà đến trường và thực hiện điều đó trong 10 ngày. Kết quả thu được ở bảng 4 :
Bảng 4
Dấu hiệu mà An quan tâm là gì và dấu hiệu đó có tất cả bao nhiêu giá trị?
b) Có bao nhiêu giá trị khác nhau trong dãy giá trị của dấu hiệu đó?
c) Viết các giá trị khác nhau của dấu hiệu và tìm tần số của chúng.
a) Dấu hiệu mà bạn An quan tâm là : thời gian đi từ nhà đến trường. Dấu hiệu đó có tất cả 10 giá trị.
b) Có 5 giá trị khác nhau trong dãy giá trị của dấu hiệu.
Giá trị (x)
Tần số (n)
17
18
19
20
21
1
3
3
2
1
N=10
Giải
Hướng dẫn học ở nhà
- Biết cách điều tra và lập bảng số liệu thống kê ban đầu về một vấn đề mà em quan tâm.
- Phân biệt được : dấu hiệu; giá trị của dấu hiệu;dãy giá trị của dấu hiệu; số đơn vị điều tra ; tần số của giá trị.
- Biết cách xác định tần số của giá trị của dấu hiệu.
- Làm các bài tập 1,3,4 (sgk / 7,8,9) ;1,2,3(SBT/3,4).
Bài học kết thúc
Xin chân thành cảm ơn
các thầy giáo, các cô giáo và các em học sinh !
Xin chân thành cảm ơn
các thầy giáo, các cô giáo và các em
học sinh !