Chương III. §1. Thu thập số liệu thống kê, tần số

Chương III: THỐNG KÊ
Thống kê là một môn khoa học được ứng dụng rộng rãi trong các hoạt động kinh tế, xã hội.
Qua nghiên cứu, phân tích các thông tin thu thập được, góp phần giúp cho ta biết được tình hình các hoạt động, diễn biến các hiện tượng…nhằm phục vụ lợi ích cho con người ngày càng tốt hơn.
Trong chương này, bước đầu ta làm quen với thống kê mô tả, một bộ phận của khoa học thống kê.
1. Thu thập số liệu, bảng số liệu thống kê ban đầu
Ví dụ : Khi điều tra về số cây trồng được của mỗi lớp trong dịp phát động phong trào tết trồng cây, người điều tra lập bảng dưới đây:


Bảng 1
Bảng 1 gồm mấy cột, nội dung của từng cột là gì?
?1 Dựa vào bảng 1, hãy lập bảng số liệu thống kê ban đầu điểm thi HKI môn toán của tổ mình .
Tổ 1
Bảng điều tra dân số nước ta tại thời điểm 1/4/1999
Tùy theo yêu cầu của mỗi cuộc điều tra mà
các bảng số liệu thống kê ban đầu có thể
khác nhau
Bảng 2
Bảng 3
Bảng số liệu thống kê ban đầu
có thể chỉ gồm các cột số.
Bảng điều tra thời gian đi từ nhà đến
Trường của bạn An trong 10 ngày
Bảng 4



































































Bảng 1
2.Dấu hiệu
a) D?u hi?u, don v? di?u tra
b) Giỏ tr? c?a d?u hi?u, dóy giỏ tr? c?a d?u hi?u
?2 Nội dung điều tra trong bảng 1 là gì ?
?3 Trong bảng 1 có bao
nhiêu đơn vị điều tra ?
?4 dấu hiệu X ở bảng 1có
tất cả bao nhiêu giá trị ?
Đọc dãy giá trị của X
Tuy cấu tạo của các bảng điều tra có
khác nhau nhưng chúng có chung một
đặc điểm đó là vấn đề hay hiện tượng
mà người điều tra quan tâm, vậy điều mà
họ quan tâm tìm hiểu được gọi là gì ?

Vấn đề hay hiện tượng mà người
Điều tra quan tâm tìm hiểu gọi là
Dấu hiệu (kí hiệu là X,Y…)
3. Tần số của giá trị
Bảng 1
Số lần xuất hiện của một giá trị trong dãy giá trị của
dấu hiệu được gọi là tần số của giá trị đó.
?5 có bao nhiêu số khác nhau trong cột
số cây trồng được, nêu cụ thể các số đó ?
?6 Có bao nhiêu lớp trồng được:
28 cây ?,30 cây ?,35 cây ?,50 cây ?
28
30
35
50
Bảng 1
28
30
35
50
?7 Trong dãy giá trị của dấu hiệu
có bao nhiêu giá trị khác nhau ?
Hãy viết các giá trị đó cùng tần số của chúng.
Các giá trị khác nhau là 28, 30, 35, 50. tần số
Tương ứng các giá trị trên lần lượt là 2, 8, 7, 3
Kiến thức cần nhớ
Vấn đề hay hiện tượng mà người ta quan tâm tìm hiểu gọi là dấu hiệu (X)
Mỗi đối tượng được điều tra gọi là một đơn vị điều tra
Các số liệu thu thập được khi điều tra về một dấu hiệu gọi là số liệu thống kê. Mỗi số liệu là một giá trị của dấu hiệu (x).
Số tất cả các giá trị của dấu hiệu bằng số các đơn vị điều tra (N).
Số lần xuất hiện của một giá trị trong dãy giá trị của dấu hiệu là tần số của giá trị đó (n).
Vậy qua các phần đã học kiến thức
cơ bản được chốt lại như sau:
Chú ý
Ta chỉ xem xét, nghiên cứu các dấu hiệu mà giá trị của nó là
các số; tuy nhiên cần chú ý rằng: không phải mọi dấu hiệu đều
có giá trị là số.
Ví dụ: khi điều tra về sở thích môn bóng đá của một nhóm học
sinh, người điều tra ghi lại mức độ ham thích của các bạn ấy
Như sau: rất thích, thích, không thích.
Trong trường hợp chỉ chú ý tới các giá trị của dấu hiệu thì bảng
số liệu thống kê ban đầu chỉ gồm các cột số. Chẳng hạn, từ
bảng 1 ta có bảng 3 dưới đây:
Bảng 3
Một em đứng lên đọc phần chú ý
Củng cố
BT2 (sgk) Hàng ngày, bạn An thử ghi lại thời gian cần
thiết để đi từ nhà đến trường và thực hiện điều đó
trong 10 Ngày . Kết quả thu được ở bảng sau:

a) Dấu hiệu mà bạn An quan tâm là gì ?
Dấu hiệu đó có tất cả bao nhiêu giá trị ?
b) Có bao nhiêu giá trị khác nhau trong dãy giá trị của
dấu hiệu đó ?
c) Viết các giá trị khác nhau của dấu hiệu và tìm tần số
của chúng.
Là thời gian đi từ nhà đến trường
10 giá trị
Có 5 giá trị khác nhau
các giá trị khác nhau là :17,18,19,20,21
Có tần số làn lượt là: 1,3,3,2,1
Thảo luận nhóm
Hướng dẫn về nhà
Học thuộc các khái niệm trong bảng tóm tắc các kiến thức cần nhớ.
Mỗi học sinh tự điều tra, thu thập số liệu thống kê theo một chủ đề tự chọn và trả lời câu hỏi tương tự như bài tập 4.
Làm bài tập 1,3,4 sgk trang 8,9
Tiết sau luyện tập