Chương II. §7. Đồ thị của hàm số y = ax (a ≠ 0)

GV thực hiện : Nguyễn Đức Nguyên
CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO SƠN TỊNH
Trường THCS Tịnh Bắc
VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
Hàm số y = f(x) được cho bởi bảng sau.
a)Viết tập hợp {(x ; y ) } các cặp giá trị tương ứng của x và y xác định hàm số trên
b) Vẽ một hệ trục toạ độ Oxy và đánh dấu các điểm có toạ độ là các cặp số trên

a/ Các cặp giá trị tương ứng của hàm số là :
{(-2;3); (-1;2); (0;-1); (0,5 ;1); (1,5 ;-2)}
Đáp án
b/ Hình vẽ
Hàm số y được cho bởi bảng sau.
a)Viết tất cả các cặp giá trị tương ứng (x; y) của hàm số trên
b) Vẽ một hệ trục toạ độ Oxy và xác định các điểm biểu diễn các cặp giá trị tương ứng của x và y ở câu a

GIẢI
a/ Các cặp giá trị tương ứng của hàm số là :
( 0 ; 0 ) , ( 1 ; 2 ) , ( 2; 4 ), ( 3 ; 6 ), ( 4; 8 )
y
4
A
B
C
D
Bài tập 37 SGK
b/ Hình vẽ
y
4
A
B
C
D
( H.1 )
( H.2 )
1/ Đồ thị của hàm số là gì ?
Các điểm M,N,P,Q,R biểu diễn các cặp số của hàm số y = f(x). Tập hợp các điểm đó gọi là đồ thị của hàm số y = f(x) đã cho
Đồ thị của hàm số y = f(x) đã cho ở bài tập ?1
( hình vẽ bên ) là gì ?
Hình vẽ ?1
1/ Đồ thị của hàm số là gì ?
Đồ thị của hàm số y = f(x) đã cho ở bài tập 37(SGK )
( hình vẽ bên ) là gì ?
Hình vẽ Bài tập 37
y
4
A
B
C
D
1/ Đồ thị của hàm số là gì ?
Đồ thị của hàm số y = f(x) là gì ?
Đồ thị của hàm số y = f(x)
là tập hợp tất cả các điểm biểu diễn các cặp giá trị tương ứng (x ; y ) trên mặt phẳng toạ độ

Vẽ đồ thị của hàm số đã cho trong ?1

Ví dụ 1 :
Vậy để vẽ đồ thị của hàm số y = f(x) trong ?1 ta phải làm những bước nào ?
Vẽ hệ trục toạ độ Oxy.
Xác định trên mặt phẳng toạ độ các điểm biểu diễn các cặp giá trị ( x; y ) của hàm số .
-1
-2
-3
-1
-2
-3
1
2
3
1
2
3
0
x
y
M
N
P
R
Q
0,5
1,5
-1
-2
-3
-1
-2
-3
1
2
3
1
2
3
0
x
y
M
N
P
R
Q
0,5
1,5
1/ Đồ thị của hàm số là gì ?
2/Đồ thị của hàm số y = ax ( a 0 )
Xét hàm số y = 2 x
Hàm số này có bao nhiêu cặp số ( x ; y )
Cho hàm số y =2x
Viết năm cặp số (x;y) với x= -2; -1; 0; 1; 2
Biểu diễn các cặp số đó trên mặt phẳng tọa độ Oxy.
Vẽ đường thẳng qua hai điểm
(-2;-4) ;(2;4) . Kiểm tra bằng thước thẳng xem các điểm còn lại có nằm trên đường thẳng đó hay không
2
Giải
Năm cặp số (x ; y) là :
(-2 ; -4) ; (-1 ; -2) ; (0 ; 0) ; (1 ; 2) ; (2 ; 4)

-2
3
0
-1
-3
-4
-5
-2
-1
-3
-4
-5
1
2
3
4
5
1
2
4
y
y = 2x
Em có nhận xét gì về đường thẳng
y = 2x
.E (2 ; 4 )
.A (-2 ;- 4 )
1/ Đồ thị của hàm số là gì ?
2/Đồ thị của hàm số y = ax ( a 0 )
Đồ thị của hàm số y = ax (a 0 ) là một đường thẳng đi qua gốc toạ độ
Để vẽ đồ thị hàm số y=ax ( a ≠ 0)
Ta cần biết mấy điểm thuộc đồ thị?
Để vẽ đồ thị hàm số
y= ax (a≠0) ta cần
xác định hai điểm phân biệt thuộc đồ thị


Đồ thị của hàm số
y = ax (a 0 ) là gì ?
? 4
1/ Đồ thị của hàm số là gì ?
2/Đồ thị của hàm số y = ax ( a 0)
Xét hàm số y = 0,5 x
a/ Hãy tìm một điểm A khác điểm gốc O thuộc đồ thị của hàm số trên.
b/ Đường thẳng OA có phải là đồ thị của hàm số y = 0,5 x hay không ?
Giải
a) Cho x = 2 thỡ y = 1 => A(2 ; 1)
b/ Hỡnh v?
Chú ý : Đồ thị của hàm số y = ax là một đường thẳng đi qua gốc toạ độ nên khi vẽ ta cần xác định thêm một điểm thuộc đồ thị và khác điểm gốc O. Muốn vậy ta cho x một giá trị khác 0 và tìm giá trị tương ứng của y. Cặp giá trị đó là toạ độ của điểm thứ hai.
. A
y = 0,5 x

Qua bài tập ?4. Để vẽ đồ thị hàm số này ta cần xác định mấy điểm thuộc đồ thị ?
Em hãy nêu lại cách vẽ đồ thị
hàm số y = ax (a 0)
- Vẽ hệ trục toạ độ Oxy
Lấy một điểm A bất kỳ khác gốc O thuộc đồ thị
- Đường thẳng OA là đồ thị hàm số y = ax ( a 0 )
1/ Đồ thị của hàm số là gì ?
2/Đồ thị của hàm số y = ax ( a 0 )
Ví dụ 2 :
Vẽ đồ thị của hàm số : y = -1,5 x
Em hãy nêu các bước vẽ đồ thị của hàm số này ?
Bài giải
Cho x = -2 thì y = 3 => A(-2 ; 3)
OA là đồ thị hàm số y = -1,5x
A .
y = -1,5x
1 . Đồ thị hàm số là gì?
* Đồ thị hàm số y=f(x) là tập hợp tất cả các điểm biểu diễn các cặp giá trị tương ứng (x; y) trên mặt phẳng tọa độ

* Các bước vẽ đồ thị hàm số y=f(x)
Bước 1: Vẽ hệ trục toạ độ xOy
Bước 2: Biểu diễn tập hợp các điểm thuộc đồ thị hàm số trên mặt phẳng tọa độ
2 . Đồ thị hàm số y = ax ( a ≠ 0 )
?2 : Xét hàm số y= 2x
Nhận xét:
Đồ thị hàm số y= 2x là đường thẳng đi qua gốctọa độ.
* Tổng quát
Đồ thị hàm số y=ax (a ≠ 0) là một
đường thẳng đi qua gốc tọa độ.
*Chú ý :
Để vẽ đồ thị hàm số y= ax (a ≠ 0 ) cần xác định thêm một điểm thuộc đồ thị khác điểm gốc O
CÁCH VẼ ĐỒ THỊ HÀM SỐ y = ax(a ≠0)
Bước 1: Vẽ hệ trục tọa độ Oxy
Bước 2: Xác định một điểm A thuộc đồ thị hàm số (A không trùng gốc tọa độ O)
Bước 3: Vẽ đường thẳng đi qua hai điểm O, A.
Đó chính là đồ thị hàm số y= ax (a ≠ 0)
Bài 7 : ĐỒ THỊ CỦA HÀM SỐ y = ax ( a 0 )
-1
-2
-3
-1
-2
-3
1
2
3
1
2
3
0
x
y
A
D
C
B
-4
4
y = 3x
y = x
y = - 2x
y = -x
Bài tập 39 : SGK/71
Vẽ trên cùng một hệ trục toạ độ của các hàm số
a) y = x
b) y = 3x
c) y = -2x
d) y = -x
Bài tập 40:
Đồ thị của hàm số y = ax nằm ở những góc phần tư nào của mặt phẳng toạ độ Oxy, nếu ? :
a > 0 ?
a < 0 ?
Giải
Nếu a > 0 đồ thị nằm ở các góc phần tư I và III
I
II
III
IV
b) Nếu a < 0 đồ thị nằm ở các góc phần tư II và IV
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Cho hàm số y = - 3 x
Các điểm nào sau đây không nằm trên đồ thị của hàm số đã cho:
B. (2; - 6 )
A. (- 1; 3 )
D. (- 2; 6 )
C. ( 1 ; 3 )
C. ( 1 ; 3 )
Câu 1:
Câu 2:
Trong mặt phẳng toạ độ, cho hàm số y = 5x có đồ thị là đường thẳng ( d ). Trong các điểm sau đây điểm nào nằm trên đường thẳng ( d ).
A. ( 1; 2 )
B. ( 1; 5 )
C. (2; 0 )
D. (10; 2 )
B. ( 1; 5 )
VỀ NHÀ

- Nắm vững các kết luận và cách vẽ đồ thị
số y = ax ( a 0)
- Làm Bài tập 41, 42, 43 trang 72 SGK.
Làm Bài tập 53, 54, 55 trang 52, 53 SBT

TIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC