Chương II. §5. Hàm số

chào mừng các thầy cô giáo về dự tiết học hôm nay
Gv: Vũ Thị Mai
Trường THCS Việt Đoàn
KIỂM TRA BÀI CŨ


Đại lượng y tỉ lệ thuận với đại lượng x khi nào?
Đại lượng y tỉ lệ nghịch với đại lượng x khi nào?
TIẾT 29. HÀM SỐ
1. Một số ví dụ về hàm số
Nhận xét:
Ta nói: T là hàm số của t.
Em hãy cho biết nhiệt độ trong cùng
một ngày có thay đổi không?
Nhiệt độ có thể thay đổi ở từng thời
điểm trong cùng một ngày.
Đây là một trong các nguyên nhân
khi dự báo thời tiết, người ta
thường nói nhiệt độ từ...0đến
..... 0 C .
Nhiệt độ thay đổi ở từng thời
điểm trong cùng một ngày, ta còn nói:
Nhiệt độ phụ thuộc vào sự thay đổi của
thời gian

Ví dụ 1: Nhiệt độ T(0C) tại các thời điểm t(giờ) trongcùng một ngày được cho trong bảng sau:
Trong một ngày, thời gian t(h) có thay
đổi theo nhiệt độ T(0C)không?
Đại lượng thời gian t không phải là hàm
số của đại lượng nhiệt độ T.
Tại mọi thời điểm t(h) luôn có một giá trị
tương ứng của T(0C)
Tại một thời điểm t(h) chỉ có một giá trị
tương ứng của T(0C)
Với mỗi giá trị của t(h) ta luôn xác định
được chỉ một giá trị tương ứng của
T(0C)
TIẾT 29. HÀM SỐ
1. Một số ví dụ về hàm số
Trong công thức m = 7,8V, khối lượng m của thanh kim loại phụ thuộc vào đại lượng nào?
m phụ thuộc vào sự thay đổi của v.
Giá có trị nào của V mà không tính được giá trị của m không?.
Mỗi một giá trị của V, thay vào công thức ta tính được mấy giá trị tương ứng của m?
Với mỗi giá trị của v ta luôn xác định được chỉ một giá trị tương ứng của m.
?1
Tính các giá trị tương ứng của m khi
V = 1; 2; 3; 4.
7,8
15,6
23,4
31,2
Vậy: m là hàm số của v.
Ví dụ 2 : Khối lượng m(g) của một
thanh kim loại đồng chất có khối lượng
riêng là 7,8g/cm3 tỉ lệ thuận với thể tích
V (cm3) theo công thức: m = 7,8.V
Nếu cho v một giá trị bất kì khác ta cũng
luôn tính được duy nhất một giá trị m
tương ứng
Muốn tính giá trị tương ứng của m
khi V =1 ta làm như thế nào?
* Nhận xét:
TIẾT 29. HÀM SỐ
1. Một số ví dụ về hàm số
Ví dụ 1.
T phụ thuộc vào sự thay đổi của t.
Nhận xét:
Với mỗi giá trị t ta luôn xác định được chỉ một giá trị tương ứng củaT.
Ta nói: T là hàm số của t.
Ví dụ 2.
m = 7,8V
Bảng giá trị tương ứng của m và V:
m phụ thuộc vào sự thay đổi của v.
Với mỗi giá trị của v ta luôn xác định được chỉ một giá trị tương ứng của m.
Vậy: m là hàm số của v.
Ví dụ 3.
Bảng giá trị tương ứng của t và v:
t phụ thuộc vào sự thay đổi của v.
Với mỗi giá trị của v ta luôn xác định được chỉ một giá trị tương ứng của t.
Vậy: t là hàm số của v.
10
5
2
1
Thời gian t(h) của một vật chuyển
động đều trên một quãng đường 50 km tỉ lệ nghịch với vận tốc v (km/h)
của nó theo công thức: t =
50
v
?2: Tính v� l?p b?ng c�c giá trị tương ứng
của t khi v = 5; 10; 25; 50
Ví dụ 1.
T phụ thuộc vào sự thay đổi của t.
Với mỗi giá trị của t ta luôn xác định được chỉ một giá trị tương ứng của T.
Ta nói: T là hàm số của t.
Ví dụ 2.
Ví dụ 3.
m = 7,8V
( m là hàm số của v. )
( t là hàm số của v. )
Em hãy cho biết: y là hàm số của x khi nào?
Thì y là hàm số của x , x biến số .
y
y
x
x
y
y
y
y
x
y
x
Nếu đại lượng y phụ thuộc vào đại lượng thay đổi x sao cho với mỗi giá trị của x ta luôn xác định được chỉ một giá trị tương ứng của y.
x
x
x
2) Khái niệm hàm số:
Trong các ví dụ trên, thay những chữ cái chỉ đại lượng phụ thuộc bằng chữ y, chữ cái chỉ đại lượng thay đổi bằng chữ x, khi đó ta có y là hàm số của x.
2) Khái niệm hàm số:
, x là biến số
Thì y là hàm số của x
Nếu đại lượng y phụ thuộc vào sự thay đổi của x sao cho với mỗi giá trị của x ta luôn xác định được chỉ một giá trị y tương ứng.
a)
Bài tập:
b)
c)
d)
y không là hàm số của x vì x = 5 không
có y tương ứng.
y là hàm số của x
y không là hàm số của x vì x = -1 có hai
y tương ứng là y = 1 và y = -2.
y là hàm số của x
(y = -3 với mọi x nên y gọi là hàm hằng)
Bài 1: Đại lượng y trong mỗi bảng sau có là
hàm số của đại lượng x tương ứng không?
Chú ý:
+ Khi x thay đổi mà y luôn nhận một giá trị thì y được gọi là hàm hằng.
ví dụ : y = 3 ( với mọi giá trị x)
+ Hàm số có thể cho bằng bảng hoặc bằng công thức, so d?........
+ Khi y là hàm số của x ta có thể viết y = f (x) ; hoặc y = g(x) ,..
Ví dụ : Hàm số: y = 7,8 x
Ta có thể viết : y= f(x) = 7,8.x
. f(3) = 7,8. 3 = 23,4
Với hàm số y = f(x) = 7,8x, tìm giá trị của hàm số y tại x = 1?
y = 7,8x
Với hàm số y = f(x) = 7,8.x Tìm f(3) ?
*Với y = f(x)=7,8x,
.khi x = 1 thì giá trị tương ứng của hàm số là :
y =7,8.1=7,8
Nghĩa là:giá trị của hàm số tại x=1 bằng 7,8
Khi đó, ta viết: f(1) = 7,8
Khi làm bài nhận biết một hàm số cần lưu ý:
Theo định nghĩa của hàm số y= f(x) thì:
+ Mỗi giá trị của x bắt buộc phải có được tương ứng với chỉ một giá trị của y
Nhưng ngược lại có thể có những giá trị của y không tương ứng với một
giá trị nào của x.
+Có thể có hai hay nhiều giá trị khác nhau của x tương ứng với cùng một
giá trị của y. Nhưng không thể có một giá trị của x tương ứng với hai giá trị
khác nhau của y
+ Các đại lượng y và x đều nhận giá trị số
.Cá
Bài 2: Cho sơ đồ sau:
Tại sao y không phải là hàm số của x ?
b) * f(3) = 3.(3)2 + 1= 27 +1 = 28
* f(-2) = 3.(-2)2 + 1= 12 +1 = 13
Bài 3 : Cho hai đại lượng x,y liên hệ với nhau bởi công thức :
y = f(x) = 3x2 + 1.
a/Đại lượng y có phải là hàm số của đại lượng x không?

b/Tính f(3) ;f(-2) ;f( )
1
2
Giải:
a) y là hàm số của x
*
Khái niệm hàm số
y phụ thuộc vào đại lượng thay đổi x­
Mỗi giá trị của x luôn xác định được chỉ một giá trị tương ứng y
cách cho hàm số
Bảng
Công thức
Sơ đồ
.....................
Một số dạng bài tập
Nhận biết hàm số
Tính y khi biết x
Hàm số
- Nắm vững khái niệm hàm số; các cách cho hàm số; tính giá trị của hàm số tại giá trị nào đó của biến số
- Bài tập : 24, 25, 26, 27 (SGK); 35, 36, 37 SBT
Hướng dẫn về nhà