Chương II. §4. Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịch

Chào mừng các thầy cô đến dự giờ với lớp
Giáo viên: Đinh thị ngọc ánh- trường PTDT nội trú THCS huyện Văn Chấn
1. Thế nào là hai đại lượng tỉ lệ nghịch?
2. Nêu các tính chất của hai đaị lượng tỉ lệ nghịch với nhau?
* Áp dụng:
Cho biết x và y là hai đại lượng tỉ lệ nghịch, điền số thích hợp vào ô trống:
-5
2
Tiết 27
MỘT SỐ BÀI TOÁN VỀ
ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
1. BÀI TOÁN 1
M?t ơ tơ di t? A d?n B h?t 6h. H?i ơ tơ di t? A d?n B h?t m?y gi? n?u ơ tơ di v?i v?n t?c m?i b?ng 1,2 l?n v?n t?c cu?
1. BÀI TOÁN 1
Một ô tô đi từ A đến B hết 6h. Hỏi ô tô đi từ A đến B hết mấy giờ nếu ô tô đi với vận tốc mới bằng 1,2 lần vận tốc cũ?
Vận tốc cũ:
Thời gian cũ:
Vận tốc mới:
Thời gian mới:
Tóm tắt:
Vì vận tốc và thời gian là hai đại lượng tỉ lệ nghịch nên:
maø
nên
Với
Vậy
Kết luận: nếu đi với vận tốc mới thì ô tô đi từ A đến B hết 5h.
= 6
Gọi vận tốc cũ và vận tốc mới của ô tô lần lượt la: ø
vaø
Thời gian đi tương ứng của ô tô lần lượt là:
vaø
2. BÀI TOÁN 2

Tóm t?t
4 đội: tổng 36 máy
Đội 1: hoàn thành trong 4 ngày.
Đội 2: hoàn thành trong 6 ngày
Đội 3: hoàn thành trong 10 ngày.
Đội 4: hoàn thành trong 12 ngày.
Diện tích thực hiện như nhau.
Hỏi mỗi đội có bao nhiêu máy?
Gọi x1, x2, x3, x4 lần lượt là số máy của mỗi đội

hay
Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có:
Vì thời gian và số máy là hai đại lượng tỉ lệ nghịch nên ta có:
Vậy
Kết luận: số máy của mỗi đội lần lượt là 15, 10, 6, 5.
?
Cho ba đại lượng x, y, z. hãy cho biết mối liên hệ giữa hai đại lượng x và z biết rằng:
a) x và y t? l? ngh?ch, y và z cung t? l? ngh?ch
a. Ta cĩ
?
Vậy x và z tỉ lệ thuận theo hệ số tỉ lệ là:
b) x v� y t? l? ngh?ch, y và z t? l? thu?n
vaø
Giải
?
Cho ba đại lượng x, y, z. hãy cho biết mối liên hệ giữa hai đại lượng x và z biết rằng:
a) x và y t? l? ngh?ch, y và z cung t? l? ngh?ch
?
b/
Vậy x và z tỉ lệ nghịch với nhau theo hệ số tỉ lệ là
b) x v� y t? l? ngh?ch, y và z t? l? thu?n
Giải
và y = b.z
?
Ta có
?
SƠ ĐỒ SO SÁNH ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN VÀ ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN
ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
ĐỊNH NGHĨA
y liên hệ với x theo CT
y = kx (k  0)
 y và x tỉ lệ thuận.
Tính chất
y liên hệ với x theo CT
x.y = a (a  0)
 y và x tỉ lệ nghịch.
Nếu hai đại lượng tỉ lệ thuận thì:
-Tỉ số hai giá trị tương ứng của chúng không đổi.

Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lượng này bằng tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia.

Nếu hai đại lượng tỉ lệ nghịch thì:
-Tích hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi (bằng hệ số tỉ lệ).


Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lượng này bằng nghịch đảo của tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia.

Bài tập 18 (SGK)/ 61:
Cho biết 3 người làm cỏ một cánh đồng hết 6h. Hỏi 12 người (với cùng năng suất như thế) làm cỏ cánh đồng hết bao nhiêu thời gian?
Trên cùng một cánh đồng với năng suất như nhau thì thời gian và số người là hai đại lương…………………………
Gọi số giờ để 12 người làm hết cánh đồng là :….
Ta có:
Vậy 12 người làm cánh đồng cỏ đó hết ……….
Giải:
Hướng dẫn tự học:
Làm các bài tập trong sách bài tập. Xem trước bài luyện tập tiết sau.
làm bài tập 16, 17 trong sgk trang 60;61
1
2
3
4
Ô số 5 :
Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức
y = a\x hay xy = a thì ta nói x và y là hai đại lượng như thế nào ?
Ô CỬA BÍ MẬT
Ô số 1 : Cho x và y là hai đại lượng tỉ lệ nghịch. Nếu x = 3, y = 5 thì hệ số tỉ lệ bằng bao nhiêu ?
a= 15
Ô số 2 : Một người sơn một ngôi nhà hết 20 ngày. Hỏi 10 người sơn xong ngôi nhà hết bao nhiêu ngày ? (Biết sức lao động mỗi người là như nhau)
2 ngày
Ô số 3 : Hai đại lượng x;y có tỉ lệ nghịch với nhau hay không ?

Không
Ô số 4: Nếu hai đại lượng tỉ lệ nghịch với nhau thì tích hai giá trị tương ứng của chúng sẽ như thế nào ?
Không đổi (Và bằng hệ số tỉ lệ)