Chương II. §4. Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịch

1/ Thế nào là đại lượng tỉ lệ nghịch?
2/ Hãy nêu các tính chất của hai đại lượng tỉ lệ nghịch với nhau?
* Viết công thức liên hệ khi y tỉ lệ nghịch với x theo hệ số tỉ lệ a?
* Khi đó x tỉ lệ nghịch với y theo hệ số tỉ lệ nào?
* Áp dụng:
Cho biết x và y là hai đại lượng tỉ lệ nghịch. Điền số thích hợp vào ô trống
-5
2
Tiết 27
MỘT SỐ BÀI TOÁN VỀ ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
1/ Bài toán 1:
Một ô tô đi từ A đến B hết 6 giờ. Hỏi ô tô đó đi từ A đến B hết bao nhiêu giờ nếu nó đi với vận tốc mới bằng 1,2 vận tốc cũ?
Tóm tắt:
Tiết 27
MỘT SỐ BÀI TOÁN VỀ ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
1/ Bài toán 1:
Tóm tắt:
Gọi vận tốc cũ và vận tốc mới của ô tô lần lượt là
Thời gian tương ứng của ô tô từ A đến B lần lượt là
Vì vận tốc và thời gian đi tỉ lệ nghịch nên ta có:
mà
nên
Trả lời: Nếu đi với vận tốc mới thì ô tô đó đi từ A đến B hết 5 giờ
Giải:
2/ Bài toán 2:
Bốn đội máy cày có 36 máy (có cùng năng suất) làm việc trên bốn cánh đồng có diện tích bằng nhau. Đội thứ nhất hoàn thành công việc trong 4 ngày, đội thứ hai trong 6 ngày, đội thứ ba trong 10 ngày và đội thứ tư trong 12 ngày. Hỏi mỗi đội có mấy máy ?
Tóm t?t
Tiết 27
MỘT SỐ BÀI TOÁN VỀ ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
1/ Bài toán 1:
Gọi x1, x2, x3, x4 lần lượt là số máy của mỗi đội.

hay
Theo tính chất dãy tỉ số bằng nhau, ta có:
Vì số máy và số ngày là hai đại lượng tỉ lệ nghịch nên:
2/ Bài toán 2:
Tiết 27
MỘT SỐ BÀI TOÁN VỀ ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
1/ Bài toán 1:
= 36
Giải:
Vậy:
Trả lời: Số máy của bốn đội lần lượt là 15, 10, 6, 5.
Theo tính chất dãy tỉ số bằng nhau, ta có:
2/ Bài toán 2:
Tiết 27
MỘT SỐ BÀI TOÁN VỀ ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
1/ Bài toán 1:
?
Cho ba đại lượng x, y, z. Hãy cho biết mối liên hệ giữa hai đại lượng x và z biết rằng:
a) x và y tỉ lệ nghịch, y và z cũng tỉ lệ nghịch
a/ Ta có
?
Vậy x và z tỉ lệ thuận theo hệ số tỉ lệ là
b) x và y tỉ lệ nghịch, y và z tỉ lệ thuận
và
Giải:
?
Cho ba đại lượng x, y, z. Hãy cho biết mối liên hệ giữa hai đại lượng x và z biết rằng:
a) x và y tỉ lệ nghịch, y và z cũng tỉ lệ nghịch
a/ Ta có
?
Vậy x và z tỉ lệ thuận theo hệ số tỉ lệ là
b) x và y tỉ lệ nghịch, y và z tỉ lệ thuận
và
Giải:
Cho ba đại lượng x, y, z. hãy cho biết mối liên hệ giữa hai đại lượng x và z biết rằng:
a/ x và y tỉ lệ nghịch, y và z cũng tỉ lệ nghịch
?
b/
Nên
Vậy x và z tỉ lệ nghịch với nhau theo hệ số tỉ lệ là
b/ x và y tỉ lệ nghịch, y và z tỉ lệ thuận
Giải:
và y = b.z
hay
Ta có
Cách phát biểu và lời giải khác từ bài toán 2:
Với
Khi đó
tỉ lệ với
Nên
Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau, ta có:
lần lượt là số máy cày của bốn đội
Bài tập 18 (SGK)/ 61:
Cho biết 3 người làm cỏ một cánh đồng hết 6 giờ. Hỏi 12 người (với năng suất như thế) làm cỏ cánh đồng đó hết bao nhiêu thời gian?
Trên cùng một cánh đồng và với năng suất như nhau thì số người làm cỏ và số giờ làm là hai đại lượng tỉ lệ nghịch
Gọi số giờ để 12 người làm hết cánh đồng là x
Ta có
Vậy 12 người làm cỏ cánh đồng đó hết 1,5 giờ
Giải:
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:
Bài vừa học:
- Nắm được các dạng toán tỉ lệ nghịch
- Biết vận dụng được các dạng toán tỉ lệ nghịch vào trong giải các bài toán cụ thể
- So sánh về bài toán tỉ lệ nghịch với bài toán tỉ lệ thuận
- Làm bài tập 16, 19 (SGK)/ 60, 61
Bài sắp học:
Chuẩn bị tốt các bài tập 21, 22, 23 (SGK)/ 61, 62
Tiết học đến đây là hết
Kính chúc quý thầy cô và toàn thể các
em học sinh “ Dồi dào sức khỏe ”
Học bài và làm bài tập còn lại
Bài Tập