Chương II. §3. Đại lượng tỉ lệ nghịch

KIỂM TRA BÀI CŨ
Em hãy nêu d?nh nghia của hai đại lượng tỉ lệ thuận ?
* Áp dụng: Cho y và x là hai đại lượng tỉ lệ thuận biết x = 5 thì y = 10. Tìm hệ số tỉ lệ K.
Tiết 27: §3. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
a) Cạnh y (cm) theo cạnh x (cm) của hình chữ nhật có kích thước thay đổi nhưng luôn có diện tích bằng 12 cm2.
y
x
S = 12(cm2)
x.y = 12
y
y
y
y
Tổng: 500kg gạo
…
x bao
s = 16 km
v.t = 16
b) Lượng gạo y (kg) trong mỗi bao theo x khi chia đều 500 kg vào x bao.
c) Vận tốc v (km/h) theo thời gian t (h) của một vật chuyển động đều trên quãng đường 16 km.
Bài toán : Hãy viết công thức tính:
x.y = 500
a) Cạnh y (cm) theo cạnh x (cm) của hình chữ nhật có kích thước thay đổi nhưng luôn có diện tích bằng 12 cm2.
x.y = 12
v.t = 16
b) Lượng gạo y (kg) trong mỗi bao theo x khi chia đều 500 kg vào x bao.
c) Vận tốc v (km/h) theo thời gian t (h) của một vật chuyển động đều trên quãng đường 16 km.
Bài toán :Hãy viết công thức tính:
x.y = 500
Đại lượng này
Đại lượng kia
Hằng số
=
y
x
=
Tiết 27: §3. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
* Định nghĩa: Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức hay (a là một hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ nghịch với x theo hệ số tỉ lệ là a.
Cho biết y tỉ lệ nghịch với x theo hệ số tỉ lệ là -3,5. Hỏi x tỉ lệ nghịch với y theo hệ số tỉ lệ nào ?
?2
* Chú ý: Khi y tỉ lệ nghịch với x thì x cũng tỉ lệ nghịch với y và ta nói hai đại lượng đó tỉ lệ nghịch với nhau.
x.y = a
Tiết 27: §3. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
1. Định nghĩa:
y và x là hai đại lượngtỉ lệ thuận
y và x là hai đại lượng tỉ lệ nghịch
y tỉ lệ nghịch với x theo hệ số tỉ lệ a

x tỉ lệ nghịch với y theo hệ số tỉ lệ
y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k

x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ
a
Tiết 27: §3. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
Tìm các công thức thể hiện y và x là hai đại lượng tỷ lệ nghịch và tìm hệ số tỷ lệ.

Bài tập: Cho các công thức sau:
=> Hệ số tỉ lệ là
=> Hệ số tỉ lệ là -2,5
=> Hệ số tỉ lệ là c
Tiết 27: §3. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
a) Tìm hệ số tỉ lệ ;
b) Thay mỗi dấu ? trong bảng trên bằng một số thích hợp.
c) Có nhận xét gì về tích hai giá trị tương ứng x1.y1 ; x2.y2 ; x3.y3 ; x4.y4 của x và y.
Cho biết hai đại lượng y và x tỉ lệ nghịch với nhau.
?3
a) Hệ số tỉ lệ: a = 60
20
15
12
b) y2 = 20 ; y3 = 15 ; y4 = 12
c) x1.y1= x2 .y2 = x3.y3 = x4 .y4 = 60
Tiết 27: §3. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
2. Tính chất:
1. Định nghĩa:
Nếu hai đại lượng tỉ lệ nghịch với nhau thì:
- Tích hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi (bằng hệ số tỉ lệ).
x2.y2 = x3.y3
x1.y1 = x2.y2
x1.y1 = x2.y2 = x3.y3 = . . . = a
;
- Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lượng này bằng nghịch đảo của tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia.
Nếu hai đại lượng tỉ lệ nghịch với nhau thì:
Tích hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi (bằng hệ số tỉ lệ).
Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lượng này bằng nghịch đảo của tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia.
Tiết 27: §3. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
2. Tính chất:
1. Định nghĩa:
Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức hay x.y = a (a là một hằng số khác 0) thì

ta nói y tỉ lệ nghịch với x theo hệ số tỉ lệ a.
Nếu hai đại lượng tỉ lệ nghịch với nhau thì:
- Tích hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi (bằng hệ số tỉ lệ)
Nếu hai đại lượng tỉ lệ nghịch với nhau thì:
-Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lượng này bằng nghịch đảo
của tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia
Tiết 27: §3. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
Bài tập 12 trang 58 (SGK )
Cho biết hai đại lượng x và y tỉ lệ nghịch với nhau và khi
x = 8 thì y = 15.
Tìm hệ số tỉ lệ ;
Hãy biểu diễn y theo x ;
Tính giá trị của y khi x = 6, x = 10 ;
Tiết 27: §3. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ NGHỊCH
2. Tính chất:
1. Định nghĩa:
Về nhà học thuộc định nghĩa và tính chất của hai đại lượng tỉ lệ nghịch.
Bài tập: So sánh hai đại lượng tỉ lệ thuận và hai đại lượng tỉ lệ nghịch (định nghĩa, tính chất).
Làm bài tập 12, 14, 15 trang 58.
Chuẩn bị bài mới: Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịch.
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ