Chương II. §1. Đại lượng tỉ lệ thuận

? Hãy viết công thức tính:
a. Quãng đường đi được s (km) theo thời gian t (h) của một vật chuyển động đều với vận tốc 15(km/h)
b. Khối lượng m (kg) của một thanh sắt đồng chất có khối lượng riêng là 7800 (kg/m3) theo thể tích V(m3)
Trả lời: s = 15 t
m = 7800 V

Các công thức trên có điểm nào giống nhau?
Các công thức trên đều có điểm giống nhau là: Đại lượng này bằng đại lượng kia nhân với một hằng số khác 0

y
x
k
(k là hằng số khác 0)
=
Ta nói y tỷ lệ thuận với x theo hệ số tỷ lệ là k
Chương II:
Tiết 23. Đại lượng tỉ lệ thuận
* Viết công thức thể hiện :
Đại lượng y tỉ lệ thuận với đại lượng x theo hệ số tỉ lệ - 6
Đại lượng z tỉ lệ thuận với đại lượng t theo hệ số tỉ lệ k
y = - 6x
Tiết 23. Đại lượng tỉ lệ thuận
1.Định nghĩa
Chương II:
* Trong các công thức sau công thức nào không thể hiện đại lượng y tỉ lệ thuận với đại lượng x?
a)
b)
c)
Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỷ lệ thuận với x theo hệ số tỷ lệ k.
* Điền vào chỗ chấm …
Nếu y = thì …
theo hệ số tỷ lệ …
b)Nếu z = mt (m là hằng số khác 0)thì
… theo …
y tỷ lệ thuận với x
z tỷ lệ thuận với t
hệ số tỷ lệ m
z = kt
d) y = (a+1) x
(a là hằng số khác -1)
e) y = x
f) y = - x
1.Định nghĩa
?2
Cho biết y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ
Hỏi x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ nào ?
x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ là
Chú ý:
Tiết 23. Đại lượng tỉ lệ thuận
Chương II:
Vì y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ
Lời giải.
- Khi đại lượng y tỉ lệ thuận với đại lượng x thì x cũng tỉ lệ thuận với y và ta nói hai đại lượng đó tỉ lệ thuận với nhau.
Nếu y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k (k?0) thì x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ là

Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỷ lệ thuận với x theo hệ số tỷ lệ k.
Nếu y tỉ lệ thuận với x thì x có tỉ lệ thuận với y không?
Nếu y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k (k khác 0) thì x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ nào?
Hình vẽ dưới là một biểu đồ hình cột biểu diễn khối lượng của 4 con khủng long. Mỗi con khủng long ở các cột a, b, c, d nặng bao nhiêu tấn nếu biết rằng con khủng long ở cột a nặng 10 tấn và chiều cao các cột được cho trong bảng sau:
Chiều cao của cột (L) và khối lượng của khủng long (m) là hai đại lượng tỷ lệ thuận
m = k . L (k ? 0)
+ ở cột a có m = 10; L = 10
m =1 . L
+ Khối lượng con khủng long ở cột b là :
+ Khối lượng con khủng long ở cột c là :
+ Khối lượng con khủng long ở cột d là :
10tấn
8tấn
50tấn
30tấn
m = 1 . 8 = 8 (tấn)
: m = 1 . 50 = 50 (tấn)
m = 1 . 30 = 30 (tấn)
=> k = m : L = 10 : 10 = 1
?3
Hệ số tỉ lệ của y đối với x là k=2
a) Hãy xác định hệ số tỉ lệ của y đối với x ?
10
8
12
? 4
Cho biết hai đại lượng y và x tỉ lệ thuận với nhau:
?
?
?
?
2
2
2
2
?
?
?
?
Tiết 23. Đại lượng tỉ lệ thuận
Chương II:
Tớnh ch?t
Vì y và x tỉ lệ thuận với nhau nên
y = kx
hay 6 = k.3
=> k =
6:3=2

y1 = kx1
Nếu hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau thì :
Tỉ số hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi.
Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lượng này bằng tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia.
Tiết 23. Đại lượng tỉ lệ thuận
Bài tập củng cố: Cho hai đại lượng x và y tỉ lệ thuận với nhau theo công thức y = -2x.
a.Tìm hệ số tỉ lệ của y đối với x?
Vì y = -2x nên hệ số tỉ lệ của y đối với x là :
-2
b. Tìm hệ số tỉ lệ của x đối với y .
Vì hệ số tỉ lệ của y đối với x là -2, nên hệ số tỉ lệ của x đối với y là
c. Điền số thích hợp vào ô trống trong bảng sau:
4
-1
-4
3
Nếu y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k (k?0) thì x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ là

Lưu ý:
Định nghĩa ở Lớp 4:
Hai đại lượng tỷ lệ thuận là hai đại lượng liên hệ với nhau sao cho khi đại lượng này tăng (hoặc giảm) bao nhiêu lần thì đại lượng kia cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu lần
Định nghĩa ở Lớp 7:
Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y=kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.
Định nghĩa ở Lớp 4 chỉ là trường hợp riêng (khi k>0), với k < 0 ?
VD: y= -3x khi x= -1 thì y = (-3).(-1) = 3
khi x= -2 thì y = (-3).(-2) = 6
-1 > -2 (x giảm), 3 < 6 (y tăng)
Vì vậy, để nhận biết hai đại lượng có tỉ lệ thuận với nhau hay không, ta cần xem chúng có liên hệ với nhau bằng công thức dạng y = kx hay không.
Hướng dẫn về nhà
- Học thuộc và hiểu định nghĩa,tính chất đại lượng tỉ lệ thuận
- Xem kĩ các bài tập đã làm
- Làm bài tập 1,2,3,4 (VBT-Trang 49,50)
- Làm bài tập trong SGK và SBT.