Chương II. §1. Đại lượng tỉ lệ thuận

CHÀO MỪNG THẦY CÔ
ĐẾN DỰ GIỜ MÔN TOÁN ĐẠI SỐ 7
NĂM HỌC 2010 - 2011
Cấu trúc của chương II
Hàm số và đồ thị
Đại lượng
tỉ lệ thuận
Một số bài toán
về đại lượng
tỉ lệ thuận
Hàm số
Đại lượng
tỉ lệ nghịch
Một số bài toán
về đại lượng
tỉ lệ nghịch
Mặt phẳng toạ độ.
Đồ thị hàm số
y = ax
?1. Hãy viết công thức tính:
a. Quãng đường đi được s (km) theo thời gian t (h) của một vật chuyển động đều với vận tốc 15(km/h)
b. Khối lượng m (kg) của một thanh kim loại đồng chất có khối lượng riêng là D (kg/m3) theo thể tích V(m3)

Trả lời: s = 15 . t
m = D . V
(D là khối lượng riêng)
Các công thức trên có điểm nào giống nhau?

Các công thức trên đều có điểm giống nhau là: Đại lượng này bằng đại lượng kia nhân với một hằng số khác 0.
1.Định nghĩa
Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỷ lệ thuận với x theo hệ số tỷ lệ k.
* Viết công thức thể hiện :
Đại lượng y tỉ lệ thuận với đại lượng x theo hệ số tỉ lệ - 6
Đại lượng z tỉ lệ thuận với đại lượng t theo hệ số tỉ lệ k khác 0.
y = - 6x
* §iÒn vµo chç chÊm néi dung cho thÝch hîp?
Nếu y = thì …
theo hệ số tỷ lệ …
b)Nếu z = mt (m là hằng số khác 0)thì
… theo …
y tỷ lệ thuận với x
z tỷ lệ thuận với t
hệ số tỷ lệ m
z = kt
* Trong các công thức sau các công thức nào không thể hiện đại lượng y tỉ lệ thuận với đại lượng x?
a) y = 5x
b) y = x
c)
d) y = (a+1) x
e) y = x
f) y = - x
?2
Cho biết y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ
Hỏi x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ nào ?
x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ là...
Vì y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ
Lời giải.
Hoạt động cá nhân ( thời gian 2 phút)
y
Ta có công thức
Chú ý:
- Khi đại lượng y tỉ lệ thuận với đại lượng x thì x cũng tỉ lệ thuận với y và ta nói hai đại lượng đó tỉ lệ thuận với nhau.
Nếu y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k (k?0) thì x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ là
Hình vẽ dưới là một biểu đồ hình cột biểu diễn khối lượng của 4 con khủng long. Mỗi con khủng long ở các cột a, b, c, d nặng bao nhiêu tấn nếu biết rằng con khủng long ở cột a nặng 10 tấn và chiều cao các cột được cho trong bảng sau:
10tấn
8tấn
50tấn
30tấn
?3
a) Hãy xác định hệ số tỉ lệ của y đối với x ?
? 4
Cho biết hai đại lượng y và x tỉ lệ thuận với nhau:
b) Điền số thích hợp vào chỗ trống?
c) Có nhận xét gì về tỉ số giữa hai giá trị tương ứng
Hoạt động nhóm lớn (3 phút)
Hệ số tỉ lệ của y đối với x là k=2
b)
Gi?i: a) Vì y và x tỉ lệ thuận với nhau nên y=k.x
hay 6 = k.3
=> k =
6:3=2
y1 = kx1
Tớnh ch?t
Nếu hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau thì :
Tỉ số hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi.
Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lượng này bằng tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia.
Bài 1
Cho biết hai đại lượng x và y tỉ lệ thuận với nhau và khi x = 6 thì y = 4.
Tìm hệ số tỉ lệ k của y đối với x
Hãy biểu diễn y theo x
Tính giá trị của y khi x = 9; x = 15
Bài tập củng cố
Giải: a) Vì y tỉ lệ thuận với x, ta có
y = kx ( k là hằng số khác 0)
thay x = 6, y = 4
ta được 4 = k.6 => (4đ)

b) Công thức: (3đ)

c) Với x = 9 ta được

Với x = 9 ta được (3đ)
B�i 2.: Cho biết x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận. Điền số thích hợp vào ô trống trong bảng sau
6
2
10
- 2
Bài 3: Chọn đáp án đúng?
Nếu y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ là -
Thì x tỉ lệ với y theo hệ số tỉ lệ
B. Nếu hai đại lượng x và y tỉ lệ thuận và khi x = 2 , y = -6 thì hệ số tỉ lệ của y đối với x là 3.
C. Nếu z tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ 2, y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ -2 thì z tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ -4.
Hướng dẫn về nhà
- Học thuộc và hiểu định nghĩa,tính chất đại lượng tỉ lệ thuận
- Xem kĩ các bài tập đã làm
- Làm bài tập 1,2,3,4 (VBT-Trang 49,50)
- Làm bài tập trong SGK và SBT.
Xin Trân Trọng cảm ơn
các thầy cô giáo
và các em học sinh
đã tham gia tiết học này
Lưu ý:
Định nghĩa ở Lớp 4:
Hai đại lượng tỷ lệ thuận là hai đại lượng liên hệ với nhau sao cho khi đại lượng này tăng (hoặc giảm) bao nhiêu lần thì đại lượng kia cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu lần
Định nghĩa ở Lớp 7:
Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y=kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.
Định nghĩa ở Lớp 4 chỉ là trường hợp riêng (khi k>0), với k < 0 ?
VD: y= -3x khi x= -1 thì y = (-3).(-1) = 3
khi x= -2 thì y = (-3).(-2) = 6
-1 > -2 (x giảm), 3 < 6 (y tăng)
Vì vậy, để nhận biết hai đại lượng có tỉ lệ thuận với nhau hay không, ta cần xem chúng có liên hệ với nhau bằng công thức dạng y = kx hay không.