Chương II. §1. Đại lượng tỉ lệ thuận

Thứ ba ngày 02 tháng 11 năm 2010
Môn toán 7
Gv : Trần Anh Khoa
Trường THCS Lê Lợi - Ia Pa
kính chào quý thầy cô
về dự giờ
Lớp 7A
Chương II
hµm sè vµ ®å thÞ
Cấu trúc của chương II
Hàm số và đồ thị
Đại lượng
tỉ lệ thuận
Một số bài toán về
đại lượng tỉ lệ thuận
Hàm số
Đại lượng
tỉ lệ nghịch
Một số bài toán về
đại lượng tỉ lệ nghịch
Mặt phẳng toạ độ
Đồ thị hàm số y = ax
- Thế nào là hai đại lượng tỷ lệ thuận?
Hai đại lượng tỷ lệ thuận là hai đại lượng liên hệ với nhau sao cho khi đại lượng này tăng (hoặc giảm) bao nhiêu lần thì đại lượng kia cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu lần
- Lấy ví dụ về hai đại lượng tỷ lệ thuận
Tiết 23
đại lượng tỷ lệ thuận
? Hãy viết công thức tính:

a. Quãng đường đi được s (km) theo thời gian t (h) của một vật chuyển động đều với vận tốc 15(km/h)
b. Khối lượng m (kg) của một thanh sắt đồng chất có khối lượng riêng là 7800 (kg/m3) theo thể tích V(m3)
Trả lời: s = 15 . t
m = 7800 . V

? Các công thức trên có điểm nào giống nhau?
Trả lời: Các công thức trên đều có điểm giống nhau là: Đại lượng này bằng đại lượng kia nhân với một hằng số khác 0.

y
x
k
(k là hằng số khác 0)
=
Định nghĩa: Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức y=kx (với k là một hằng số khác 0) thì ta nói y tỷ lệ thuận với x theo hệ số tỷ lệ k

?2 Cho biết y tỷ lệ thuận với x theo hệ số tỷ lệ
Giải
y tỷ lệ thuận với x theo hệ số tỷ lệ k=





Vậy x tỷ lệ thuận với y theo hệ số tỷ lệ 1/k=
Hỏi x tỷ lệ thuận với y theo hệ số tỷ lệ nào?
Qua bài tập trên hãy trả lời câu hỏi
NÕu y tû lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tû lÖ k (kh¸c 0) th× x cã tû lÖ thuËn víi y kh«ng? Theo hÖ sè tû lÖ nµo?
Tr¶ lêi : y tû lÖ thuËn víi x theo hÖ sè tû lÖ k th× x tû lÖ thuËn víi y theo hÖ sè tû lÖ

Chú ý: Khi đại lượng y tỷ lệ thuận với đại lượng x thì x cũng tỷ lệ thuận với y và ta nói hai đại lượng đó tỷ lệ thuận với nhau. Nếu y tỷ lệ thuận với x theo hệ số tỷ lệ k (khác 0) thì x tỷ lệ thuận với y theo hệ số tỷ lệ
Hình vẽ dưới đây là một biểu đồ hình cột biểu diễn khối lượng của 4 con khủng long. Mỗi con khủng long ở các cột b, c, d nặng bao nhiêu tấn nếu biết rằng con khủng long ở cột a nặng 10 tấn và chiều cao các cột được cho trong bảng sau:
Khối lượng của khủng long (m) tỷ lệ thuận chiều cao của cột (L)
m = k . L (k ? 0)
+ ở cột a có m = 10; L = 10
m =1 . L
+ Khối lượng con khủng long ở cột b là :
+ Khối lượng con khủng long ở cột c là :
+ Khối lượng con khủng long ở cột d là :
10tấn
8tấn
50tấn
30tấn
m = 1 . 8 = 8 (tấn)
: m = 1 . 50 = 50 (tấn)
m = 1 . 30 = 30 (tấn)
=> k = m : L = 10 : 10 = 1
?3
Qua bài tập trên hãy trả lời câu hỏi
- NÕu biÕt hai gi¸ trÞ t­¬ng øng cña hai ®¹i l­îng tû lÖ thuËn th× ta t×m ®­îc g×?
Tr¶ lêi: Ta t×m ®­îc hÖ sè tû lÖ k
- Khi biÕt hÖ sè tû lÖ k vµ mét gi¸ trÞ cña ®¹i l­îng nµy ta t×m ®­îc g×?
Tr¶ lêi: Ta t×m ®­îc gi¸ trÞ t­¬ng øng cña ®¹i l­îng kia.
NhËn xÐt:
- NÕu biÕt hai gi¸ trÞ t­¬ng øng cña hai ®¹i l­îng tû lÖ thuËn th× ta t×m ®­îc hÖ sè tû lÖ k.
- Khi biÕt hÖ sè tû lÖ k vµ mét gi¸ trÞ cña ®¹i l­îng nµy ta t×m ®­îc gi¸ trÞ t­¬ng øng cña ®¹i l­îng kia.

?4 Cho biết hai đại lượng y và x tỷ lệ thuận với nhau
a. Hãy xác định hệ số tỷ lệ của y đối với x.
b. Thay mỗi dấu "?" trong bảng trên bằng một số thích hợp.
c. Có nhận xét gì về tỷ số giữa hai giá trị tương ứng
của y và x
Giải:
b) y2 = kx2 = 2.4 = 8
y3 = kx3 = 2.5 = 10
y4 = kx4 = 2.6 = 12
fk
Tính chất:
- Tỷ số hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi.

- Tỷ số hai giá trị bất kỳ của đại lượng này bằng tỷ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia.
Nếu hai đại lượng tỷ lệ thuận với nhau thì:
Bài 1: Điền nội dung thích hợp vào chỗ trống
Hai đại lượng y và x liên hệ với nhau theo công thức:
y= - 2x
y và x là hai đại lượng .........
y tỷ lệ thuận với x theo hệ số tỷ lệ là .....
x tỷ lệ thuận với y theo hệ số tỷ lệ là .....


d)
tỷ lệ thuận
-2
Bài2 : Bài 3 sgk 54
Các giá trị tương ứng của V và m được cho trong bảng sau
a) Điền số thích hợp vào ô trống trong bảng trên.
b) Hai đại lượng m và V có tỷ lệ thuận với nhau hay không ?
Vì sao?
7,8
7,8
7,8
7,8
7,8
Trả lời: m và V là hai đại lượng tỷ lệ thuận,
vì
+ m tỷ lệ thuận với V theo hệ số tỷ lệ là 7,8
+ V tỷ lệ thuận với m theo hệ số tỷ lệ là
Qua bài tập trên hãy trả lời câu hỏi
? Khi c¸c gi¸ trÞ t­¬ng øng cña hai ®¹i l­îng ®­îc cho trong b¶ng. Lµm thÕ nµo ®Ó biÕt chóng cã tû lÖ thuËn víi nhau hay kh«ng?
Tr¶ lêi: Ta xÐt xem tÊt c¶ c¸c th­¬ng c¸c gi¸ trÞ t­¬ng øng cña hai ®¹i l­îng cã b»ng nhau kh«ng.
Nhận xét: Để biết tương quan tỷ lệ thuận giữa hai đại lượng khi biết bảng các giá trị tương ứng của chúng ta xét tất cả các thương các giá trị tương ứng của hai đại lượng có bằng nhau không.
Hướng dẫn học ở nhà:
- Häc thuéc ®Þnh nghÜa, tÝnh chÊt cña hai ®¹i l­îng tû lÖ thô©n.
- Lµm bµi tËp 1, 2, 3, 4 SGK trang 53, 54.
- ¤n l¹i: tû lÖ thøc, tÝnh chÊt cña d·y tû sè b»ng nhau.
- Xem tr­íc bµi “Mét sè bµi to¸n vÒ ®¹i l­îng tû lÖ thuËn”.
Xin Trân Trọng cảm ơn
các thầy cô giáo
và các em học sinh