Chương II. §1. Đại lượng tỉ lệ thuận

TRƯỜNG THCS THỊ TRẤN TÂN THẠNH
CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM THAM GIA TIẾT HỌC NÀY
Chương ii : hàm số và đồ thị
Thế nào là hai đại lượng tỉ lệ thuận?
Hai đại lượng tỉ lệ thuận là hai đại lượng liên hệ với nhau sao cho khi đại lượng này tăng (hoặc giảm) bao nhiêu lần thì đại lượng kia cũng tăng (hoặc giảm) bấy nhiêu lần
Tiết 24 §1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN
1. Định nghĩa
Các ví dụ về đại lượng tỉ lệ thuận:
Chu vi và cạnh của hình vuông
Quãng đường đi được và thời gian của một vật chuyển động đều.
Khối lượng và thể tích của thanh kim loại đồng chất.
Tiết 24 §1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN
1. Định nghĩa
Hãy viết công thức tính:
a. Quãng đường đi được s (km) theo thời gian t (h) của một vật chuyển động đều với vận tốc 15 (km/h)
? 1
Giải
a. s = 15 . t (km)
b. m = D .V (kg)
Em hãy cho biết điểm giống nhau của các công thức trên?
Các công thức trên đều có điểm giống nhau là: Đại lượng này bằng đại lượng kia nhân với một hằng số khác 0
b. Khối lượng m (kg) theo thể tích V (m3) của một thanh kim loại đồng chất có khối lượng riêng là D (kg/m3). ( D là một hằng số khác 0)
Tiết 24 §1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN
1. Định nghĩa
? 1
Giải
a. s = 15 . t (km)
b. m = D . V (kg)
Ta nói đại lượng s tỉ lệ thuận với đại lượng t theo hệ số tỉ lệ 15
Ta nói đại lượng tỉ lệ thuận với đại lượng theo hệ số tỉ lệ
m
V
D
.....
......
........
Tiết 24 §1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN
1. Định nghĩa
? 1
Giải
= .
= .
Ta nói đại lượng s tỉ lệ thuận với đại lượng t theo hệ số tỉ lệ 15
Ta nói đại lượng tỉ lệ thuận với đại lượng theo hệ số tỉ lệ
m
V
......
........
a.
b.
s
m
15
D
t
V
y
y
k
k
x
x
(kg)
(km)
k
x
y
Khi nào thì đại lượng y tỉ lệ thuận với đại lượng x?
Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y=k.x (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.
......
D
Tiết 24 §1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN
1. Định nghĩa
Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.
? 2. Cho biết y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k = . Hỏi x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ nào?
Giải
y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ là k=
x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ là
Nếu y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ là k (k khác 0) thì x có tỉ lệ thuận với y không? Nếu có thì theo hệ số tỉ lệ là bao nhiêu?
k =
Tiết 24 §1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN
1. Định nghĩa
Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.
Chú ý: Khi đại lượng y tỉ lệ thuận với đại lượng x thì x cũng tỉ lệ thuận với y và ta nói hai đại lượng đó tỉ lệ thuận với nhau. Nếu y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ là k (khác 0) thì
x tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ là
Tiết 24 §1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN
1. Định nghĩa
Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.
? 3
Hình vẽ dưới là một biểu đồ hình cột biểu diễn khối lượng của 4 con khủng long. Mỗi con khủng long ở các cột a, b, c, d nặng bao nhiêu tấn nếu biết rằng con khủng long ở cột a nặng 10 tấn và chiều cao các cột được cho trong bảng sau:
Chiều cao của cột (h) và khối lượng của khủng long (m) là hai đại lượng tỉ lệ thuận
m = k . h (k ? 0)
+ ? cột a có m = 10; h = 10
m =1 . h = h
+ Khối lượng con khủng long ở cột b là :
+ Khối lượng con khủng long ở cột c là :
+ Khối lượng con khủng long ở cột d là :
10tấn
8tấn
50tấn
30tấn
m = 1 . 8 = 8 (tấn)
m = 1 . 50 = 50 (tấn)
m = 1 . 30 = 30 (tấn)
=> k = m : h = 10 : 10 = 1
?3
Giải
Tiết 24 §1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN
1. Định nghĩa
Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.
2. Tính chất
Cho biết hai đại lượng y và x tỉ lệ thuận với nhau:
a. Hãy xác định hệ số tỉ lệ của y đối với x
b. Thay mỗi dấu "?" trong bảng trên bằng một số thích hợp;
c. Có nhận xét gì về tỉ số giữa hai giá
trị tương ứng
của y và x
? 4
?
?
?
Tiết 24 §1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN
1. Định nghĩa
Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.
2. Tính chất
a.Vì y và x là hai đại lượng tỉ lệ thuận :
b. y2 = k.x2 = 2.4 = 8
? 4
Giải
y1 = k.x1
?
?
?
8
10
12
y3 = k.x3 = 2.5 = 10
y4 = k.x4 = 2.6 = 12
c.
y = k.x
Tiết 24 §1. ĐẠI LƯỢNG TỈ LỆ THUẬN
1. Định nghĩa
Nếu đại lượng y liên hệ với đại lượng x theo công thức: y = kx (với k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.
2. Tính chất
?4 c.
Từ ?4 câu c em hãy cho biết nếu hai đại lượng tỉ lệ thuận thì tỉ số hai giá trị tương ứng của chúng như thế nào?
Nếu hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau thì : . Tỉ số hai giá trị tương ứng của chúng luôn không đổi (bằng hệ số tỉ lệ)
Từ
suy ra
suy ra
Nếu hai đại lượng tỉ lệ thuận với nhau hãy so sánh tỉ số hai giá trị bất kì của đại lượng nàyvới tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia?
. Tỉ số hai giá trị bất kì của đại lượng này bằng tỉ số hai giá trị tương ứng của đại lượng kia.
Bài 1. Tr 53 SGK
Cho biết hai đại lượng x và y tỉ lệ thuận với nhau và khi x = 6 thì y = 4
a) Tìm hệ số tỉ lệ k của y đối với x
b) Hãy biểu diễn y theo x
b) Tính giá trị của y khi x = 9; x = 15
Giải
a) Vì x và y tỉ lệ thuận với nhau nên ta có : y = kx
Thay x = 6 và y = 4 vào công thức ta có : 4 = k.6
b)
c) Khi x = 9 thì
Khi x = 15 thì
Các giá trị tương ứng của V và m được cho trong bảng sau:
a. Điền số thích hợp vào ô trống trong bảng trên
b. Hai đại lượng m và V có tỉ lệ thuận với nhau hay không? Vì sao?
Bài 3 tr 54 SGK
Giải
b. Hai đại lượng m và V có tỉ lệ thuận với nhau
a.
.Vì m = 7,8.V
Bài 3 tr 54 SGK
Bài 4 tr 54 SGK
Cho biết z tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ k và y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ h. Hãy chứng tỏ rằng z tỉ lệ thuận với x và tìm hệ số tỉ lệ.
Giải
z tỉ lệ thuận với y theo hệ số tỉ lệ k ta có: z = ky (1)
y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ h ta có: y= hx (2)
Từ (1) và (2) suy ra : z = (k.h).x
Vậy z tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ k.h
- Thuộc định nghĩa, tính chất của hai đại lượng tỷ lệ thuận.
- Làm bài tập 2, 4 SGK trang 54.
- Ôn lại về tỷ lệ thức, tính chất của dãy tỷ số bằng nhau.
- Xem trước bài 2 "Một số bài toán về đại lượng tỷ lệ thuận".
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT!