Các kĩ thuật dạy học hợp tác

Các kĩ thuật dạy học mang tính hợp tác
Phần II

2
Các lí do áp dụng kĩ thuật dạy học mang tính hợp tác
Kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực
Tăng cường hiệu quả học tập
Tăng cường trách nhiệm cá nhân
Yêu cầu áp dụng nhiều năng lực khác nhau
Tăng cường sự hợp tác, giao tiếp, chia sẻ kinh nghiệm
3
3
Một số kĩ thuật DH mang tính hợp tác
1. Kĩ thuật “Khăn trải bàn”
2. Kĩ thuật “Các mảnh ghép”
3. Sơ đồ tư duy
4
1. Kĩ thuật “Khăn trải bàn”
Thế nào là Kĩ thuật “khăn trải bàn”?
Là hình thức tổ chức hoạt động mang tính hợp tác kết hợp giữa hoạt động cá nhân và hoạt động nhóm nhằm:
Kích thích, thúc đẩy sự tham gia tích cực
Tăng cường tính độc lập, trách nhiệm của cá nhân HS
Phát triển mô hình có sự tương tác giữa HS với HS
5
1. Kĩ thuật “Khăn trải bàn”
Cá nhân
1
2
4
3
Nhóm
Cá nhân
Cá nhân
Cá nhân
6
Cách tiến hành kĩ thuật “Khăn trải bàn”

Hoạt động theo nhóm (4 người /nhóm)
Mỗi người ngồi vào vị trí như hình vẽ minh họa
Tập trung vào câu hỏi (hoặc chủ đề,…)
Viết vào ô mang số của bạn câu trả lời hoặc ý kiến của bạn (về chủ đề...). Mỗi cá nhân làm việc độc lập trong khoảng vài phút
Kết thúc thời gian làm việc cá nhân, các thành viên chia sẻ, thảo luận và thống nhất các câu trả lời
Viết những ý kiến chung của cả nhóm vào ô giữa tấm khăn trải bàn
7


Ý kiến chung của cả nhóm về chủ đề
Viết ý kiến cá nhân
1
3
4
2
Viết ý kiến cá nhân
Viết ý kiến cá nhân
Viết ý kiến cá nhân
Kĩ thuật “Khăn trải bàn”
8


Thực hành trải nghiệm áp dụng
Kĩ thuật “khăn trải bàn”.
9

Bụi:Bụi tự nhiên, núi lửa, bụi do hoạt động của con người, xe cộ sinh ra, bụi xi măng …
Khí độc: do sư lên men thối của các sinh vật, rác thải, sự cháy của than đá dầu mỏ, thuốc lá, thuốc trừ sâu, chất độc hoá học …

Do khí thải của nhà máy, của các phương tiện giao thông ...
1
3
4
2
Do sử dụng nhiều chất hoá học, phân bón, thuốc trừ sâu
Do bụi cát trên đường tung lên, do vứt rác, xác sinh vật thối rửa bừa bãi
Do khói đốt than, đốt rừng, đốt nương
Nguyên nhân gây ô nhiểm không khí? ( Bài không khí bị ô nhiểm – 39 – khoa học lớp 4
10

2. Kĩ thuật “Các mảnh ghép”
Thế nào là kĩ thuật “Các mảnh ghép”?
- Là hình thức học tập hợp tác kết hợp giữa cá nhân, nhóm và liên kết giữa các nhóm nhằm:
Giải quyết một nhiệm vụ phức hợp
Kích thích sự tham gia tích cực của HS
- Nâng cao vai trò của cá nhân trong quá trình hợp tác (Không chỉ hoàn thành nhiệm vụ ở Vòng 1 mà còn phải truyền đạt lại kết quả vòng 1 và hoàn thành nhiệm vụ ở Vòng 2).
11
2. Kĩ thuật “Các mảnh ghép”
Vòng 1
Vòng 2
1
1
1
1
1
1
2
2
2
2
2
2
3
3
3
3
3
3
12

VÒNG 1
Hoạt động theo nhóm 3 hoặc 4 người

Mỗi nhóm được giao một nhiệm vụ (Ví dụ : nhóm 1 : nhiệm vụ A; nhóm 2: nhiệm vụ B, nhóm 3: nhiệm vụ C)

Đảm bảo mỗi thành viên trong nhóm đều trả lời được tất cả các câu hỏi trong nhiệm vụ được giao

Mỗi thành viên đều trình bày được kết quả câu trả lời của nhóm
VÒNG 2
Hình thành nhóm 3 hoặc 4 người mới (1người từ nhóm 1, 1 người từ nhóm 2 và 1 người từ nhóm 3…)

Các câu trả lời và thông tin của vòng 1 được các thành viên trong nhóm mới chia sẻ đầy đủ với nhau

Sau khi chia sẻ thông tin vòng 1, nhiệm vụ mới sẽ được giao cho nhóm ở vòng 2 để giải quyết

Các nhóm mới trình bày, chia sẻ kết quả nhiệm vụ ở vòng 2
Cách tiến hành kĩ thuật “Các mảnh ghép”
13
Thiết kế nhiệm vụ “Mảnh ghép”
Lựa chọn nội dung/chủ đề phù hợp
Xác định một nhiệm vụ để giải quyết ở vòng 2 dựa trên kết quả các nhiệm vụ khác nhau đã được thực hiện ở vòng 1
Xác định những yếu tố cần thiết để giải quyết nhiệm vụ (kiến thức, kĩ năng, thông tin, chiến lược)
Xác định các nhiệm vụ mang tính chuẩn bị (thực hiện ở vòng 1). Xác định các yếu tố hỗ trợ cần thiết để hoàn thành nhiệm vụ ở vòng 2
14

Ví dụ minh hoạ:
Bài 57 - khoa học lớp 4
“ Thực vật cần gì để sông ”:
Vòng 1: ( Nhóm số 1; 2; 3; 4 )
1. Điều gì xảy ra nếu cây không có ánh sáng?
2. Điều gì xảy ra nếu cây không có không khí?
3. Điều gì xảy ra nếu cây không có nước?
4. Điều gì xảy ra nếu cây không có các chất khoáng có trong đất?
Vòng 2: ( Nhóm 1,2,3,4 )
Để cây sống và phát triển bình thường cần phải có những điều kiện nào, giải thích?
15
3. Sơ đồ tư duy

Sơ đồ tư duy là gì?
Là một công cụ tổ chức tư duy.
Là phương pháp dễ nhất để chuyển tải thông tin vào bộ não rồi đưa thông tin ra ngoài bộ não.
Là một phương tiện ghi chép sáng tạo và hiệu quả:
+ Mở rộng, đào sâu và kết nối các ý tưởng
+ Bao quát được các ý tưởng trên một phạm vi sâu rộng.
16
3. Sơ đồ tư duy
Chủ đề
Vấn đề liên quan
Vấn đề liên quan
Vấn đề liên quan
Vấn đề liên quan
Vấn đề liên quan
17
3. Sơ đồ tư duy
Sơ đồ tư duy giúp gì cho bạn?

- Sáng tạo hơn
Tiết kiệm thời gian
Ghi nhớ tốt hơn
Nhìn thấy bức tranh tổng thể
Tổ chức và phân loại
- ...
18
3. Sơ đồ tư duy
Cách tiến hành
Từ một chủ đề lớn, tìm ra các chủ đề nhỏ liên quan.
Từ mỗi chủ đề nhỏ lại tìm ra những yếu tố/nội dung liên quan.
Sự phân nhánh cứ tiếp tục và các yếu tố/nội dung luôn được kết nối với nhau. Sự liên kết này sẽ tạo ra một “bức tranh tổng thể” mô tả về chủ đề lớn một cách đầy đủ và rõ ràng
19
Ví dụ về Sơ đồ tư duy
Quả
Đặc điểm
Cách
sử dụng
Ích lợi
Nơi trồng
Các loại
quả
20
Vớ d? Sơ đồ tu duy
Một phần nội dung bài 8 - D?a lý l?p 5


Hậu quả gia tăng dân số quá nhanh
Chất lượng C/S
Tài nguyên MT
Kinh tế
Đời sống ND
Việc làm
Y tế
VH -GD
Hạ tầng CSVC
Tài nguyên cạn kiệt
MT ô nhiễm
Chậm phát triển
Khó thực hiện
mục tiêu KT-XH
Biện pháp giải quyết
Kế hoạch hoá gia đình
Nâng cao dân trí
Phát triển KT, nâng cao đời sống ND
21



Thực hành trải nghiệm áp dụng Sơ đồ tư duy
22
22
Hoạt động 4

Thực hành thiết kế trích đoạn kế hoạch DH một số kĩ thuật dạy học mang tính hợp tác và trình bày kết quả
23
23
Các kĩ thuật mang tính hợp tác
1. Kĩ thuật “Khăn trải bàn”
2. Kĩ thuật “Các mảnh ghép”
3. Sơ đồ tư duy