Boi duong HSG

CHUYÊN ĐỀ: DI TRUYỀN NHÓM MÁU
1/ Phương pháp:
Ở người, tính trạng nhóm máu do 1 gen quy định và biểu hiện bằng 4 kiểu hình có thể thấy là: máu A, máu B, máu AB và máu O.
Cách giải tương tự như bài toán lai 1 cặp tính trạng.
Ví dụ: Ở người, biết rằng:
Gen IA quy định nhóm máu A.
Gen IB quy định nhóm máu B.
Gen IO quy định nhóm máu O.
Gen IA và IB trội hoàn toàn so với gen IO.
a/ Hãy viết kiểu gen quy định mỗi nhóm máu A, B, AB và O.
b/ Hãy xác định kiểu gen và kiểu hình của con cho mỗi gia đình sau:
- GĐ 1: Bố máu A, mẹ máu B.
- GĐ 2: Bố máu AB, mẹ máu O.
Giải:
a/ Kiểu gen quy định nhóm máu:
- Máu A: kiểu gen IAIA hoặc IAIO.
- Máu B: kiểu gen IBIB hoặc IBIO.
- Máu AB: kiểu gen IAIB.
- Máu O: kiểu gen IOIO.
b/ Xác định kiểu gen, kiểu hình của con:
Gia đình 1:
- Bố máu A: kiểu gen IAIA hoặc IAIO.
- Mẹ máu B: kiểu gen IBIB hoặc IBIO.
Có 4 khả năng có thể xảy ra:
P: IAIA x IBIB , IAIO x IBIB
P: IAIA x IBIO , IAIO x IBIO
Khả năng 1:
P: IAIA x IBIB
Gp: IA IB F1: KG: IAIB
KH: 100% máu AB.
Khả năng 2:
P: IAIO x IBIB Gp: IA , IO IB
F1: KG: IAIB : IBIO
KH: 50% máu AB : 50% máu B
Khả năng 3:
P: IAIA x IBIO Gp: IA IB , IO
F1: KG: IAIB : IAIO
KH: 50% máu AB : 50% máu A
Khả năng 4:
P: IAIO x IBIO Gp: IA , IO IB , IO
F1: KG: IAIB : IAIO : IBIO : IOIO
KH: 25% máu AB : 25% máu A : 25% máu B : 25% máu O.
Gia đình 2:
- Bố máu AB: kiểu gen IAIB
- Mẹ máu O: kiểu gen IOIO
Sơ đồ lai:
P: IAIB x IOIO
Gp: IA , IB IO
F1: KG: IAIO : IBIO KH: 50% máu A : 50% máu B.
2/ Bài tập:
Bài tập 1: Một người phụ nữ có máu O, muốn chắc chắn sinh được những đứa con đều có máu B thì kết hôn với người có kiểu gen, kiểu hình như thế nào ? Lập sơ đồ minh họa.
Bài tập 2: Mẹ có máu A sinh đứa con máu O. Hãy xác định kiểu gen của mẹ.
Bài tập 3: Ở người, tính trạng nhóm máu do 1 gen quy định. Lập sơ đồ lai trong các trường hợp sau:
a/ Bố máu A, mẹ máu O.
b/ Bố máu B, mẹ máu AB.
Bài tập 4: Mẹ có máu B sinh đứa con máu O. Hãy biện luận xác định kiểu gen của bố mẹ và con.
Bài tập 5: Trong một gia đình 4 đứa con mang nhóm máu khác nhau: Hãy biện luận xác định kiểu gen, kiểu hình của bố mẹ và lập sơ đồ lai.
Bài tập 6: Ở nhà hộ sinh, người ta nhầm lẫn hai đứa con trai; bố mẹ của 1 đứa có nhóm máu O và A, đứa còn lại bố mẹ có nhóm máu A và AB. Hai đứa trẻ có nhóm máu O và A. Hãy xác định đứa con trai nào là của cặp vợ chồng nào ?
Bài tập 7: Ở người, tính trạng nhóm máu do 1 gen quy định.
a/ Để sinh được con có máu O thì người mẹ phải có kiểu gen và kiểu hình như thế nào ? Vì sao ?
b/ Để sinh được con có máu A thì người mẹ phải có kiểu gen và kiểu hình như thế nào ? Vì sao ?
c/ Lập Sơ đồ lai nếu bố có máu AB và mẹ có máu O.
Bài tập 8: Trong 1 gia đình bố mẹ đều có nhóm máu B, con trai của họ lại có nhóm máu O. Xác định kiểu gen của bố mẹ và viết sơ đồ lai.
Bài tập 9: Trong 1 gia đình có hai anh em sinh đôi cùng trứng (có cùng kiểu gen). Vợ người anh có nhóm