Bai tap di truyen

Bài tập di truyền ở cấp độ tế bào

I. Nguyên phân:
*Lý thuyết: 2n NST đơn
Nhân đôi phân li
- Sơ đồ: bào mẹ (2n NST đơn) (2n NST kép)
(ở kì TG) (ở kì sau) 2n NST đơn

Như vậy từ 1 tế bào mẹ ban đầu 2n NST đơn nguyên phân tạo ra 2 tế bào con giống nhau và giống tế bào mẹ ban đầu cũng có bộ NST là 2n đơn.
- Các trạng thái của NST:
+ NST trạng thái kép : ở cuối kì trung gian, kì đầu và kì giữa.
+ NST trạng thái đơn: ở đầu kì trung gian, kì sau và kì cuối.
- Cách tính số NST, tâm động, crômatít:
+ Cứ một NST dù đơn hay kép đều chỉ có 1 tâm động.
+ Cứ 1 NST kép thì gồm có 2 crômatít. (khái niệm crômatít chỉ có ở cuối kì TG, kì đầu và kì giữa)




Như vậy, nếu loài có bộ NST lưỡng bội là: 2n, ta có bảng tổng kết sau:


 Kì TG
 Kì đầu
Kì giữa
Kì sau
Kì cuối

 Số NST đơn
0
0
0
4n
2n

 Số NST kép
2n
2n
2n
0
0

 Số crômatít
4n
4n
4n
0
0

 Số tâm động
2n
2n
2n
4n
2n




* Một số công thức cơ bản:
1. Tìm số tế bào con sinh ra qua các lần nguyên phân:
- 1tế bào mẹ nguyên phân 1 lần tạo ra 2 tế bào con = 21
nguyên phân 2 lần tạo ra 4 tế bào con = 2 2
nguyên phân 3 lần tạo ra 8 tế bào con = 2 3
……………………………………………………….
Như vậy từ 1 tế bào mẹ ban đầu nguyên phân x lần sẽ tạo 2x tế bào con (x ≥ 1)
Nếu ban đầu có a tế bào cùng nguyên phân x lần như nhau thì tổng số tế bào con sinh ra là: a.2x
Nếu nguyên phân với số lần khác nhau thì tổng số tế bào con sinh ra = a1.2x + a2.2y + a3.2z + …
2. Tính số NST đơn môi trường nội bào cung cấp qua các lần nguyên phân:
- 1 tế bào nguyên phân x lần tạo ra 2x tế bào con, tổng số NST đơn có trong các tế bào con sinh ra là: 2n. 2x.
- Trong số đó có 2n NST đơn là của tế bào mẹ ban đầu.
- Suy ra số NST đơn môi trường nội bào cung cấp cho 1 tế bào nguyên phân x lần là:




*Nếu có a tế bào cùng nguyên phân x lần như nhau thì số NST đơn môi trường nội bào cung cấp là:



Chú ý: Số NST đơn môi trường nội bào cung cấp hoàn toàn mới là:

Hình thức phân bào nguyên phân xảy ra ở: tế bào sinh dưỡng (hay tế bào xô ma), tế bào sinh dục mầm (hay tế bào sinh dục sơ khai) và hợp tử.
* Bài tập minh họa:
VD1: ở ruồi giấm (2n = 8). Có 10 tế bào sinh dưỡng nguyên phân liên tiếp 5 lần như nhau.
Tính số tế bào con được sinh ra?
Tính tổng số NST đơn có trong các tế bào con?
Tính số NST đơn môi trường nội bào cung cấp?

VD2: 1 tế bào sinh dưỡng nguyên phân 3 lần liên tiếp đòi hỏi môi trường nội bào cung cấp nguyên liệu tương đương với 322 NST đơn.
Xác định bộ NST lưỡng bội