Bài 9. Từ đồng nghĩa

Tiếng Việt
TỪ ĐỒNG NGHĨA
Tiết 30
a. Xét ví dụ1:
Nắng rọi Huong Lô khói tía bay,
Xa trông dòng thác trước sông này
Nước bay thẳng xuống ba nghìn thước,
Tưởng dải Ngân Hà tuột khỏi mây.
I/ Tìm hiểu bài
Rọi :
chiếu,
soi,
tỏa,..
Trông:
Nhìn,
ngó,
nhòm,
liếc
Thế nào là từ đồng nghĩa:?
Từ đồng nghĩa là từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau
Tìm những từ có nghĩa giống hoặc gần giống với từ rọi và trông?
Lợn
Ngô
Quả na
Vừng
Tìm từ đồng nghĩa với các từ sau:
Trông
Nhìn
Chăm sóc
Đợi
(ngó,
nhòm,
liếc…)
(giữ gìn,
coi sóc…)
(chờ,
mong,
ngóng…)
Tìm từ đồng nghĩa với mỗi nghĩa trên ?
Từ bài tập này ta rút ra kết luận nào nữa về từ đồng nghĩa?
(Từ nhiều nghĩa)
Bài tập nhanh
Bài 1,2/SGK:Nối các từ đồng nghĩa với nhau:
Thuần Việt
nhà thơ
nước ngoài
chó biển
Hán Việt
ngoại quốc
hải cẩu
thi sĩ
Thuần Việt
máy thu thanh
sinh tố
dương cầm
Ấn - Âu
pi - a - nô
ra - đi - ô
vi - ta - min
- Món quà anh gửi, tôi đã đưa tận tay chị ấy rồi.
- Bố tôi đưa khách ra đến cổng rồi mới trở về.
trao
tiễn
2/ Các loại từ đồng nghĩa
- Rủ nhau xuống bể mò cua,
Đem về nấu quả mơ chua trên rừng.
(Trần Tuấn Khải)
- Chim xanh ăn trái xoài xanh,
Ăn no tắm mát đậu cành cây đa.
(Ca dao)
Ví d? 1:
Qủa, trái
(khái niệm sự vật )
Quả
(cách gọi ở miền Bắc)
trỏi
(cỏch g?i ? mi?n Nam)
Từ đồng nghĩa
hoàn toàn
Ví dụ 2
Nghia gi?ng nhau
Thay th? du?c cho nhau
(s?c thỏi nghia khụng d?i )
Thế nào là từ đồng nghĩa hoàn toàn?
Ví dụ 2:
- Trước sức tấn công như vũ bão và tinh thần chiến đấu dũng cảm tuỵệt vời của quân Tây Sơn hàng vạn quân Thanh đã bỏ mạng.
Công chúa Ha-ba-na đã hi sinh anh dũng, thanh kiếm vẫn cầm tay.
(Truyện cổ Cu-ba)
2/ Các loại từ đồng nghĩa
Hi sinh, bỏ mạng
( chết )
Hi sinh
Chết vì nghĩa vụ, lí tưởng
cao cả ( sắc thái kính trọng )
Bỏ mạng
Chết vô ích ( sắc thái khinh
bỉ)
Từ đồng nghĩa
không hoàn toàn
Ví dụ 2
Thế nào là từ đồng nghĩa không hoàn toàn?
Có mấy loại từ đồng nghĩa
Cho nhóm từ sau,h�y ph�n lo?i t? d?ng nghia
- hy sinh,từ trần,toi mạng, mất, qua d?i,tan xác.
- cha,thầy ,tía,bố,ba
=>
Đồng nghĩa không hoàn toàn
=>
Đồng nghĩa hoàn toàn
Trò chơi : Những bông hoa xinh cho người nhanh nhất

Ví d? 1:
quả
trái
Quả
trái
Thay thế cho nhau được
(sắc thái ý nghĩa không thay đổi)
Chữa các từ dùng sai in đậm trong các câu sau:
-Câu tục ngữ ăn quả nhớ kẻ trồng cây đã giảng dạy cho chúng ta lòng biết ơn đối với thế hệ cha anh.
=> dạy (nhắc nhở)
-Phòng tranh có trình bày nhiều bức tranh của nhiều họa sĩ nổi tiếng.
=> trưng bày
3, Sử dụng từ đồng nghĩa:
THẢO LUẬN NHÓM NHỎ
Em rút ra điều gì về sử dụng từ đồng nghĩa?
Bài tập 5 phân biệt nghĩa của các từ trong các nhóm đồng nghĩa:
Cho, Tặng, Biếu
người trao vật có ngôi thứ thấp hơn hoặc ngang bằng người nhận, tỏ sự kính trọng.
người trao vật không phân biệt ngôi thứ với người nhận vật được trao, thường để khen ngợi, khuyến khích, tỏ lòng quí mến.
người trao vật có ngôi thứ cao hơn hoặc ngang bằng người nhận.
Biếu:
Tặng:
Cho:
13
LUYỆN TẬP
Bài tập 5 phân biệt nghĩa của các từ trong các nhóm đồng nghĩa:
Tu, Nhấp, Nốc
uống từng chút một bằng cách chỉ hớp ở đầu môi, thường là để cho biết vị.
uống nhiều và hết ngay trong một lúc một cách thô tục.
Nhấp:
Nốc:
uống nhiều liền một mạch, bằng cách ngậm trực tiếp vào miệng vật đựng (chai hay vòi ấm).
Tu:
14
LUYỆN TẬP

3 .Thế hệ mai sau sẽ được hưởng ........... của công cuộc đổi mới hôm nay.
4. Trường ta đã lập nhiều ............để chào mừng ngày Quốc khánh mồng 2 tháng chín.
Ví dụ :Bài tập 6 (SGK)
thành quả
thành tích
1. Em Thuý luôn luôn ........ quần áo sạch sẽ
2 ........tổ quốc là sứ mệnh của quân đội
giữ gìn
Bảo vệ
LUYỆN TẬP
Bài 7
Nó tử tế với mọi người xung quanh nên ai cũng
mến nó.
Mọi người đều bất bình trước thái độ của nó đối với trẻ
em
đối xử
đối đãi
đối xử
- Cuộc Cách mạng tháng Tám có ý nghĩa đối
với vận mệnh dân tộc.
- Ông ta thân hình như hộ pháp.
trọng đại
to lớn
to lớn
Trong các cặp câu sau, câu nào có thể dùng hai từ đồng
nghĩa thay thế nhau, câu nào chỉ dùng được một trong
hai từ đồng nghĩa đó?
LUYỆN TẬP
Bài 8
Nội dung: Đặt câu với các từ: kết quả, hậu quả,

Nhóm nào nhanh nhất
LUYỆN TẬP
Vẽ sơ đồ tư duy :
4/ Củng cố :
5/Dặn dò: -Làm các bài tập còn lại
BT thêm: Tại sao trong đoạn trích trong Chinh phụ ngâm khúc lấy tiêu đề là Sau phút chia li mà không phải là Sau phút chia tay
-Chuẩn bị bài “Bạn đến chơi nhà”
(trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa)
Tiết học kết thúc
CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ
Thân ái chào các em !