Bài 9. Từ đồng nghĩa

Bài dạy Ngữ văn 7
Tiết 35: TỪ ĐỒNG NGHĨA




Kiểm tra bài cũ:
Xác định và chữa lỗi dùng quan hệ từ trong các câu sau:
1-Con xin báo một tin vui cha mẹ mừng.

2-Tuy nước sơn có đẹp đến mấy mà chất gỗ không tốt thì đồ vật cũng không bền được.


Chữa lỗi dùng quan hệ từ :
1-Con xin báo một tin vui để cha mẹ mừng.

2-Tuy(dù) nước sơn có đẹp đến mấy nhưng (mà) chất gỗ không tốt thì đồ vật cũng không bền được.


Nắng rọi Hương Lô khói tía bay
Xa trông dòng thác trước sông này
Nước bay thẳng xuống ba nghìn thước
Tưởng dải Ngân Hà tuột khỏi mây.

Vậy từ đồng nghĩa là những từ như thế nào?
nhìn, ngó, dòm
soi, chiếu
*Tìm các từ đồng nghĩa với mỗi từ:
-rọi:
-trông:
2- Từ trông trong bản dịch thơ Xa ngắm thác núi Lư có nghĩa là “ nhìn để nhận biết”. Ngoài nghĩa đó ra, từ trông còn có những nghĩa sau:
a)- Coi sóc, giữ gìn cho yên ổn.
b)- Mong.
Tìm các từ đồng nghĩa với mỗi nghĩa trên của từ trông?


1- So sánh nghĩa của từ quả và từ trái trong hai ví dụ sau:

- Rủ nhau xuống bể mò cua
Đem về nấu quả mơ chua trên rừng
( Trần Tuấn Khải)

- Chim xanh ăn trái xoài xanh
Ăn no tắm mát đậu cành cây đa.
( ca dao)
THẢO LUẬN NHÓM
2- Nghĩa của hai từ bỏ mạng và hi sinh trong hai câu dưới đây có chỗ nào giống nhau, chỗ nào khác nhau?

- Trước sức tấn công như vũ bão và tinh thần chiến đấu tuyệt vời của nghĩa quân Tây Sơn, hàng vạn quân Thanh đã bỏ mạng.

- Công chúa Ha-ba- na đã hi sinh anh dũng, thanh kiếm vẫn cầm tay.
THẢO LUẬN NHÓM
Thay vị trí các từ đồng nghĩa quả và trái, bỏ mạng và hi sinh; từ đó rút ra nhận xét về cách sử dụng từ đồng nghĩa?
- Rủ nhau xuống bể mò cua
Đem về nấu trái mơ chua trên rừng
( Trần Tuấn Khải)

- Chim xanh ăn quả xoài xanh
Ăn no tắm mát đậu cành cây đa.
( ca dao)
- Trước sức tấn công như vũ bão và tinh thần chiến đấu tuyệt vời của nghĩa quân Tây Sơn, hàng vạn quân Thanh đã hi sinh.

-Công chúa Ha-ba-na đã bỏ mạng anh dũng, thanh kiếm vẫn cầm tay.
1- Tìm từ Hán Việt đồng nghĩa với các từ sau đây:
gan dạ
nhà thơ
mổ xẻ
của cải
nước ngoài
chó biển
đòi hỏi
năm học
loài người
thay mặt
- can đảm
- thi sĩ
- giải phẩu
- tài sản
- ngoại quốc
- hải cẩu
-yêu cầu
- niên khoá
-nhân loại
- đại diện
4- Tìm từ đồng nghĩa thay thế các từ in đậm trong các câu sau đây:
-Món quà anh gửi, tôi đã đưa tận tay chị ấy rồi.
-Bố tôi đưa khách ra đến tận cổng rồi mới trở về.
-Cậu ấy gặp khó khăn một tí đã kêu.
-Anh đừng làm như thế người ta nói cho đấy.
-Cụ ốm nặng đã đi hôm qua rồi.
CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ
CÙNG CÁC EM HỌC SINH.