Bài 9. Nguyên phân

Nguyễn thị Kiều Thu - 13C Hòang Lê Kha, phường 9, Quận 6 TPHCM
Trang bìa
Trang bìa:
Trường THCS PHẠM ĐÌNH HỔ - QUẬN 6 SINH HỌC KHỐI 9 Năm học : 2008 - 2009 Kiểm tra bài cũ
CÂU 1: Trắc nghiệm ghép hợp
Hãy ghép các chữ cái a, b, c ở cột B cho phù hợp với các số 1, 2, 3 ở cột A
1. Là bộ NST chứa các cặp NST tương đồng
2. Là bộ NST chứa một NST của mỗi cặp tuơng đồng
3. Là cặp NST giống nhau về hình thái, kích thước
CÂU 2:
2/ Cấu trúc điển hình của NST được biểu hiện rõ nhất ở kì nào của quá trình phân chia tế bào? Mô tả cấu trúc đó. _ Ở kì giữa của quá trình phân chia tế bào, NST có cấu trúc điển hình gồm hai crômatit đính với nhau ở tâm động ( Mỗi crômatit gồm một phân tử ADN và prôtêin loại histôn.) CÂU 3:
3/ Nêu vai trò của NST đối với sự di truyền các tính trạng? _ NST là cấu trúc mang gen có bản chất là ADN , chính nhờ sự tự sao của ADN đưa đến sự tự nhân đôi của NST, nhờ đó các gen qui định tính trạng được di truyền qua các thế hệ tế bào và cơ thể. BÀI MỚI
Hoạt động 1: Tựa bài học
BÀI 9 : NGUYÊN PHÂN I/ Biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào * Yêu cầu : cả lớp đọc thông tin và trả lời các câu hỏi sau đây: 1/ Nhờ đâu mà cơ thể lớn lên? 2/ Vòng đời của mỗi tế bào có khả năng phân chia bao gồm những giai đoạn nào? 3/ Chu kì tế bào là gì? - Cơ thể lớn lên nhờ quá trình phân bào - Vòng đời mỗi tế bào gồm kì trung gian và quá trình nguyên phân ( gồm 4 kì: kì đầu, kì giữa, kì sau, kì cuối) - Sự lặp lại vòng đời của một tế bào gọi là chu kì tế bào Quan sát hình: Thảo luận nhóm nhỏ
Yêu cầu: Quan sát hình 9.2 và ghi vào bảng 9.1 về mức độ đóng, duỗi xoắn nhiều hay ít ( sử dụng các từ: nhiều nhất, ít, cực đại, nhiều ) Ðáp án bảng 9.1:
Bảng 9.1. Mức độ đóng , duỗi xoắn của NST qua các kì Hình thái NST kì trung gian kì đầu kì giữa kì sau kì cuối - Mức độ duỗi xoắn - Mức độ đóng xoắn nhiều nhất ít cực đại ít nhiều * Hình 9.2 còn phản ánh điều gì? Hình 9.2 còn phản ánh sự kiện NST tự nhân đôi ở kì trung gian , nhờ đó mà NST từ dạng sợi đơn chuyển sang dạng sợi kép. Ghi bài 1:
BÀI 9 : NGUYÊN PHÂN I/ Biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu kì tế bào: - Vòng đời của mỗi tế bào có khả năng phân chia bao gồm . . . . . . . . . . kì trung gian và thời gian phân bào nguyên nhiễm . . . . . . . . . . . . . . ( nguyên phân). - Sự lặp lại vòng đời vòng đời của tế bào gọi là . . . . . . . . . . . . . . . . chu kì tế bào. - Cấu trúc riêng biệt của mỗi NST được duy trì liên tục qua các tế bào, nhưng hình thái của NST biến đổi qua các kì của chu kì tế bào thông qua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sự đóng và duỗi xoắn của nó. II/ Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân: Hoạt động 2: Kì trung gian
Câu hỏi: Trước khi tiến hành nguyên phân, tại kì trung gian diễn biến của NST ra sao? ( Quan sát hình 9.3) - Tại kì trung gian: NST ở dạng sợi dài mảnh duỗi xoắn và diễn ra sự nhân đôi. phim minh hoạ: Quá trình nguyên phân
Thảo luận nhóm: Bảng 9.2. Những diễn biến cơ bản của NST ở các kì của nguyên phân
* Yêu cầu :xem phim, kết hợp đọc thông tin --> thảo luận nhóm để hoàn thành nội dung ở bảng 9.2. Bảng 9.2: Những diễn biến cơ bản của NST
Các NST kép bắt đầu đóng xoắn và co ngắn nên có hình thái rõ rệt, chúng đình vào các sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động. Các NST kép đóng xoắn cực đại và xếp thành một hàng trên mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào. Hai crômâtit trong từng NST kép tách nhau ở tâm động -->2 NST đơn rồi phân li về 2 cực của tế bào. Các NST đơn duỗi xoắn trở lại dạng sợi mảnh. Ghi bài 2:
II/ Những diễn biến cơ bản của NST trong quá trình nguyên phân: 1. Kì trung gian: NST duỗi xoắn, có dạng sợi mảnh và nhân đôi tạo các NST kép. 2. Nguyên phân : học bảng 9.2 sgk Kết quả : từ 1 tế bào mẹ ( 2n NST) --> 2 tế bào con có bộ NST (2n) giống như bộ NST của tế bào mẹ. III/ Ý nghĩa của nguyên phân: - Là phương thức sinh sản của tế bào, giúp cơ thể đa bào lớn lên. - Duy trì ổn định bộ NST đặc trưng của loài qua các thế hệ tế bào. CỦNG CỐ BÀI
CÂU 1: Trắc nghiệm chọn lựa
1. Sự tự nhân đôi của NST diễn ra ở kì nào của chu kì tế bào?
a) Kì đầu
b) Kì giữa
c) Kì sau
d) Kì cuối
e) Kì trung gian
CÂU 2: Trắc nghiệm chọn lựa
2. Ý nghĩa cơ bản của quá trình nguyên phân là gì?
a) Sự phân chia đồng đều chất nhân của tế bào mẹ cho 2 tế bào con.
b) Sự sao chép nguyên vẹn bộ NST của tế bào mẹ cho 2 tế bào con
Sự phân li đồng đều của các crômatit về 2 tế bào con
d) Sự phân chia đồng đều chất tế bào của tế bào mẹ cho 2 tế bào con
CÂU 3: Trắc nghiệm chọn lựa
3. Ở ruồi giấm 2n =8. Một tế bào ruồi giấm đang ở kì sau của nguyên phân. Số NST trong tế bào đó bằng bao nhiêu trong các trường hợp sau?
a) 4
b) 8
c) 16
d) 32
DẶN DÒ
Hướng dẫn ở nhà:
HƯỚNG DẪN Ở NHÀ: - Học bài ( kết hợp học bảng 9.2) - Xem trước bài 10 ( chú ý đọc thông tin + quan sát hình 10 --> rút ra nhận xét về kết quả của 2 quá trình nguyên phân và giảm phân có gì khác nhau ?)